ویکی‌پدیا

توافقنامه دوحه (۲۰۲۰)

توافقنامه‌ای بین ایالت متحده و طالبان برای پایان دادن به جنگ آمریکا در افغانستان
برای توافقنامه‌ای در عرصهٔ سیاست داخلی لبنان، توافقنامه دوحه (۲۰۰۸) را ببینید.

موافقت نامه آوردن صلح به افغانستان یا توافقنامه دوحه پیمان صلحی بود که در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ بین ایالات متحده آمریکا و گروه طالبان در دوحه، قطر امضا شد تا به جنگ ۲۰۲۱–۲۰۰۱ در افغانستان پایان دهد.[۱][۲][۳] مفاد این پیمان شامل «خروج تمام نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان»، «تعهد طالبان برای جلوگیری از فعالیت القاعده در مناطق تحت کنترل‌شان» و «مذاکرات بین طالبان و جمهوری اسلامی افغانستان» بود.[۴]

توافقنامه دوحه
توافق‌نامه ایجاد صلح در افغانستان
نماینده ایالات متحده زلمی خلیل‌زاد (چپ) و نماینده طالبان عبدالغنی برادر (راست) توافق‌نامه را در دوحه قطر در ۲۹ فوریه سال ۲۰۲۰ امضا کردند
گونهپیمان صلح
مفادجنگ آمریکا در افغانستان
تاریخ امضا۲۹ فوریه ۲۰۲۰؛ ۵ سال پیش (۲۰۲۰-29}})
مکان امضادوحه، قطر
امضاکنندگانزلمی خلیل‌زاد
عبدالغنی برادر
گروه‌ها ایالات متحده آمریکا
افغانستان طالبان
زبان‌ها
[[wikisource:موافقت نامه آوردن صلح به افغانستان}|موافقت نامه آوردن صلح به افغانستان}]] در ویکی‌نبشته

حکومت وقت افغانستان در این توافق که برای آمریکا توسط زلمی خلیل‌زاد برای دولت ترامپ مذاکره شد، درگیر نبود.[۵][۶] این توافقنامه که حاوی بندهای محرمانه‌ای بود، از رخدادهای مهمی بود که منجر به فروپاشی نیروهای امنیت ملی افغانستان شد.[۷] آمریکا در پایبندی به شرایط این توافقنامه شمار حملات هوایی خود را به شدت کاهش داد، و نیروهای امنیت ملی افغانستان دیگر در مهار طالبان دست بالا را نداشتند. بنا بر گزارش سر مفتش ویژه برای بازسازی افغانستان (سیگار) این باعث شد «درون نیروهای امنیت ملی و جمعیت افغانستان حس رهاشدگی ایجاد شود».[۸] نیروهای امنیت ملی افغانستان برای حفظ امنیت پس از خروج آمریکا آمادگی کافی نداشتند، که اجازه داد شورش طالبان شکل بگیرد، و نهایتاً منجر به سقوط کابل در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ شد.[۸]

این توافق توسط کشورهای چین، روسیه و پاکستان حمایت شد و به اتفاق آرا تاییدشده توسط شورای امنیت سازمان ملل درآمد،[۹] اگرچه دولت وقت افغانستان شامل آن نشد زیرا طرف معامله نبود.

شرایط

ویرایش

مفاد این پیمان شامل، خروج تمام نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان، تعهد طالبان برای جلوگیری از فعالیت‌های القاعده در مناطق تحت کنترل طالبان و مذاکرات بین طالبان و جمهوری اسلامی افغانستان بود.[۱۰] ایالات متحده قبول کرد که اگر طالبان به تعهدات خود عمل کنند، سطح نیروهای خود از ۱۳٬۰۰۰ به ۸٬۶۰۰ در ژوئیه ۲۰۲۰ کاهش خواهد داد و در ۱۴ ماه تمام نیروهای خود را خارج خواهد کرد.[۱۱] ایالات متحده همچنین متعهد به بستن پنج پایگاه نظامی طی ۱۳۵ روز[۱۲] و پایان تحریم‌های اقتصادی علیه طالبان تا ۲۷ اوت سال ۲۰۲۰ شد.[۱۳]

پیامد

ویرایش

حملات شورشیان

ویرایش
مقالهٔ اصلی: هجوم طالبان (۱۴۰۰)

علیرغم توافق صلح میان ایالات متحده و طالبان، گزارش بر افزایش حملات شورشی علیه نیروهای امنیتی افغانستان در کشور شد. در ۴۵ روز پس از توافق (بین ۱ مارس و ۱۵ آوریل ۲۰۲۰) طالبان بیش از ۴۵۰۰ حملات در افغانستان انجام دادند که یک افزایش بیش از ۷۰٪ در مقایسه با همان دوره در سال قبل را نشان می‌داد.[۱۴] بیشتر از ۹۰۰ نیروی امنیتی افغان در این دوره کشته شدند، در حالی‌که سال قبل در همان دوره حدود ۵۲۰ نیروی افغان کشته شده بودند. در همین حال به دلیل کاهش قابل توجه در تعداد حملات زمینی و هوایی نیروهای افغان و نیروهای ایالات متحده در برابر طالبان، تعداد کشته‌شده‌گان طالبان ۶۱۰ نفر گزارش شد، در مقایسه با سال قبل در همین دوره حدود ۱۶۶۰ نفر کشته شده بودند. سخنگوی پنتاگون جاناتان هافمن گفت که با این وجود که طالبان حملات علیه نیروهای ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده را در افغانستان متوقف کرده، خشونت‌های آنها «غیرقابل قبول» بود و «به یک راه حل دیپلماتیک منجر نشد.» وی افزود: «ما همچنان به انجام حملات دفاعی برای کمک به دفاع از شرکای ما در منطقه ادامه خواهیم داد.»[۱۴]

مذاکرات مبادله زندانی

ویرایش

مذاکرات در اسلو، نروژ[۱۵]در ۱۰ مارس ۲۰۲۰ آغاز شد.[۱۶] ترکیب تیم مذاکره کنندهٔ دولت افغانستان نامشخص بود، زیرا نتایج حاصل از انتخابات ۱۳۹۸ ریاست‌جمهوری افغانستان هنوز مورد مناقشه بود.[۱۷] پس از شروع مذاکرات، دولت افغانستان به منظور تبادل زندانی ۱۰۰۰ سرباز اسیرشده نیروهای امنیتی افغانستان توسط طالبان وادار به آزادی ۵۰۰۰ زندانی طالبان شد.[۱۸]

از آن‌جا که حکومت افغانستان به عنوان یک طرف درگیر در این توافقنامه نبود، در ۱ مارس ۲۰۲۱ غنی اظهار کرد که او مبادلهٔ زندانیان را رد می‌کند: «دولت افغانستان هیچ تعهدی به آزادی ۵٬۰۰۰ زندانی طالبان ندارد. [...] آزادی زندانیان نزد ایالات متحده نیست، بلکه نزد دولت افغانستان است.»[۱۹][۲۰][۲۱] غنی همچنین اظهار داشت که هر گونه تبادل زندانی «نمی‌تواند یک پیش نیاز برای مذاکرات باشد»، اما باید «بخشی از» مذاکرات باشد.[۲۲] در ۲ مارس یک سخنگوی طالبان اظهار داشت که آنها «به‌طور کامل آماده» برای مذاکرات درون افغانستان بودند، اما اگر این زندانیان آنها آزاد نشوند، هیچ مذاکره‌ای وجود نخواهد داشت. وی همچنین گفت که دوره توافق‌شده برای کاهش خشونت به پایان رسیده است و عملیات علیه نیروهای دولتی افغانستان می‌تواند از سر گرفته شود.[۲۳]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ↑ Capaccio, Anthony (May 18, 2022). "US-Taliban Deal Pushed Afghanistan to Collapse: Watchdog". Bloomberg. Retrieved May 22, 2022.
  2. ↑ Qazi, Shereena (February 29, 2020). "Afghanistan's Taliban, US sign agreement aimed at ending war". شبکه رسانه‌ای الجزیره. Retrieved March 6, 2021.
  3. ↑ Qazi, Shereena (February 29, 2020). "Afghanistan's Taliban, US sign agreement aimed at ending war". Al-Jazeera. Retrieved March 6, 2020.
  4. ↑ "US and Taliban sign deal to end 18-year Afghan war". بی‌بی‌سی نیوز. February 29, 2020. Archived from the original on January 5, 2021. Retrieved March 6, 2020.
  5. ↑ Basu, Nayanima (September 12, 2020). "India asserts Afghanistan's 'national sovereignty' as peace talks with Taliban start in Qatar". ThePrint.
  6. ↑ "India Loath to Welcome US-Taliban Agreement but Notes All Afghans Have Hailed Deal".
  7. ↑ Borger, Julian (18 May 2022). "US withdrawal triggered catastrophic defeat of Afghan forces, damning watchdog report finds". گاردین. Retrieved 19 May 2022.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "US withdrawal prompted collapse of Afghan army: Report". Al Jazeera. 18 May 2022. Retrieved 19 May 2022.
  9. ↑ "Security Council resolution endorses moves towards long-sought Afghanistan peace". United Nations. 10 March 2020.
  10. ↑ "US and Taliban sign deal to end 18-year Afghan war". BBC News. February 29, 2020. Archived from the original on January 5, 2021. Retrieved March 6, 2020.
  11. ↑ Rai, Manish. "U.S. -Taliban Deal: India should Chalk-out a New Strategy". OpedColumn.News.Blog. Archived from the original on January 3, 2021. Retrieved May 9, 2020.
  12. ↑ Graham-Harrison, Emma; Sabbagh, Dan; Makoii, Akhtar Mohammad; Borger, Julian (February 29, 2020). "US and Taliban sign deal to withdraw American troops from Afghanistan". گاردین. ISSN 0029-7712. Retrieved March 6, 2020.
  13. ↑ Seligman, Lara. "All U.S. troops to withdraw from Afghanistan under peace deal". POLITICO. Retrieved February 29, 2020.
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ "Taliban step up attacks on Afghan forces since signing U.S. deal: data". Reuters. May 1, 2020.
  15. ↑ Gannon, Kathy; Lee, Matthew (February 29, 2020). "US and Taliban sign deal aimed at ending war in Afghanistan". آسوشیتد پرس. Archived from the original on March 1, 2020. Retrieved March 1, 2020.
  16. ↑ Seligman, Lara. "All U.S. troops to withdraw from Afghanistan under peace deal". POLITICO. Retrieved February 29, 2020.
  17. ↑ Kermani, Secunder (March 1, 2020). "What will Taliban do after signing US deal?". بی‌بی‌سی نیوز. Retrieved March 6, 2020.
  18. ↑ Graham-Harrison, Emma; Sabbagh, Dan; Makoii, Akhtar Mohammad; Borger, Julian (February 29, 2020). "US and Taliban sign deal to withdraw American troops from Afghanistan". گاردین. ISSN 0029-7712. Retrieved March 6, 2020.
  19. ↑ "Ghani: No Commitment to Release Taliban Prisoners". TOLOnews. Retrieved March 1, 2020.
  20. ↑ "President Ghani rejects peace deal's prisoner swap with Taliban". Al Jazeera. March 1, 2020. Retrieved March 6, 2020.
  21. ↑ Schuknecht, Cat (March 1, 2020). "Afghan President Rejects Timeline For Prisoner Swap Proposed In US-Taliban Peace Deal". NPR. Retrieved March 1, 2020.
  22. ↑ "Afghan conflict: President Ashraf Ghani rejects Taliban prisoner release". BBC News. March 1, 2020. Retrieved March 6, 2020.
  23. ↑ Sediqi, Abdul Qadir (March 2, 2020). "Taliban rule out taking part in Afghan talks until prisoners freed". Reuters. Retrieved March 6, 2020.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=توافقنامه_دوحه_(۲۰۲۰)&oldid=40813838»