تکیه میرفندرسکی

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران
(تغییرمسیر از تکیه میر)

تکیهٔ میر فِندِرِسکی به اختصار تکیه میر، مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، تخت فولاد واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۶ تیر ۱۳۶۴ با شمارهٔ ثبت ۱۶۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]

تکیه میرفندرسکی
نامتکیه میرفندرسکی
کشورایران
استاناستان اصفهان
شهرستاناصفهان
اطلاعات اثر
کاربریتکیه
دیرینگیدوره صفوی
دورهٔ ساخت اثردوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۶۷۶
تاریخ ثبت ملی۱۶ تیر ۱۳۶۴

در این تکیه مقبرهٔ میرفندرسکی حکیم و دانشمند نامدار عصر صفویه قرار دارد. در مجاورت این تکیه، تکیهٔ بختیاری‌ها و تکیه صمصام مدفن برخی بزرگانِ ایلِ بختیاری در جنوب این تکیه قرار گرفته است.

در سال ۱۳۹۶ مجموعهٔ آموزشی-پژوهشی خانه حکمت با هدف احیای میراث مکتب اصفهان به کمک جمعی از استادان دانشگاه اصفهان و حمایت شهرداری اصفهان در مجاورت این تکیه افتتاح شد.[۲]

اطلاعات بنا

ویرایش

تکیه میر فندرسکی در بخشی از اراضی شمال غربی مزارستان تاریخی تخت فولاد اصفهان قرار دارد. تاریخچه ساخت آرامگاه میرفندرسکی به قبل از سال ۱۰۲۴ ق می‌رسد. این آرامگاه چهار ایوانی است و در مجموع ۲۶ باب حجره در چهار ایوان یا اضلاع آن وجود دارد.[۳]

در این بنا، مزار میر ابوالقاسم فندرسکی، فرزند میرزا بیگ بن امیر صدرالدین موسوی حسینی استرآبادی فندرسکی و از بزرگان حکمت و عرفان دوره صفویان قرار دارد. همچنین مزار عده ای از سران ایل بختیاری، مانند حسینقلی خان بختیاری، در اتاقهای این تکیه قرار دارد. سردار اسعد بختیاری و شعرا و علمای بسیاری، از جمله محمد حسین، متخلص به عنقا و ملقب به ملک الشعرا، سردار مریم بختیاری در این تکیه مدفون می باشند. مزار میرفندرسکی در ضلع غربی صحن تکیه و در فضای باز قرار دارد. در تکیه بختیاری‌ها سنگ مزار های ارزشمندی بکار رفته و موجود است.[۴]

وضعیت تکیه

ویرایش

شمال این تکیه به خیابان شیخ مفید و بخشی از مقبره بختیاری‌ها و در جبههٔ شرقی حریم تکیه است که به گذر محدود می‌شود و جنوب آن به تکیهٔ درویش عبدالمجید طالقانی و تکیه بختیاری‌ها و از جبهة غربی نیز به بخشی از مقابر بختیاری‌ها محدود می‌گردد. کلیه بناهای تکیه در چهار جبهه دور صحن قرار دارند که این بناها مربوط به دورهای مختلف (قبل از صفویه، زندیه، قاجاریه، معاصر) است. البته بر اساس نظریه جلال‌الدین همایی و مهدوی ، این تکیه خانقاه بابالکات از خانقاه‌های سده‌های قبل از صفویه است که در دوران صفویه مدفن میرفندرسکی می‌گردد و در این راستا بیشتر فضاهای آن اعم از ایوانچه‌ها و زاویه‌ها و خلوت‌های آن تبدیل به مقابر خصوصی می‌گردد.[۵]

افراد سرشناس دفن شده

ویرایش

تکایای مجاور

ویرایش

تکیهٔ بختیاری‌ها

ویرایش

تکیهٔ صمصام

ویرایش

نگارخانه

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. «فعالیت تنها خانه حکمت و فلسفه کشور در اصفهان». خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS. ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۸.
  3. «اهمیت اسناد و اوراق تاریخی در واکاری تاریخ دوره صفویه/ هویدا شدن هویت شیعه اثنی‌عشری در نامه‌ها». ایبنا. ۲۰۲۳-۱۲-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.
  4. «تکیه بختیاری‌ها موزه ارزشمندی از سنگ مزارها». اصفهان زیبا. دریافت‌شده در ۱۴۰۳-۱۰-۱۴.
  5. «تکیه میر فندرسکی». تخت فولاد. ۴ اسفند ۱۳۹۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۳ فوریه ۲۰۱۹.