جایزه واتسلاف هاول برای مخالفت خلاقانه

جایزه واتسلاف هاول برای مخالفت خلاقانه (انگلیسی: Václav Havel Prize for Creative Dissent)، جایزه‌ای است که در سال ۲۰۱۲ توسط بنیاد حقوق بشر (HRF) مستقر در نیویورک ایجاد شد. به گفته ثور هالورسن، رئیس بنیاد حقوق بشر، این جایزه به افرادی اعطا می‌شود که «در مخالفت خلاقانه شرکت می‌کنند، شجاعت و خلاقیت را برای مقابله با بی‌عدالتی نشان می‌دهند و در حقیقت زندگی می‌کنند.»[۱]

مراسم اهدای جایزه واسلاو هاول در سال ۲۰۱۸

این جایزه به افتخار نمایشنامه‌نویس و سیاستمدار مخالف اهل چک، واتسلاف هاول، که در دسامبر ۲۰۱۱ درگذشت، نام‌گذاری شده است[۲] و با کمک همسر او، داگمار هاولووا، تأسیس شد. سرگی برین، یکی از بنیان‌گذاران گوگل و پیتر تیل، یکی از بنیان‌گذاران پی‌پل، بخشی از تأمین مالی این جایزه را برعهده داشتند.[۳]

دریافت‌کنندگان

ویرایش
سال برندگان جایزه یادداشت
۲۰۱۲ آی وی‌وی (چینی مخالف)، آنگ سان سو چی (فعال دموکراسی برمه‌ای)، منال شریف (فعال حقوق زنان سعودی)[۴] این جایزه در ۹ مه در اسلو، نروژ توسط انجمن آزادی اسلو اهدا شد.[۵] پس از اینکه سخنرانی منال الشریف صدها هزار بار در یوتیوب مشاهده شد، او شغل خود را به عنوان مشاور امنیت اینترنتی در شرکت ملی نفت عربستان سعودی، آرامکو، از دست داد.[۶] گری کاسپاروف، اهداکننده جایزه، اظهار داشت که هر سه برنده «نه تنها شجاعت، بلکه اشتیاق و طنزی را نشان داده‌اند که بی‌رحمی دیکتاتوری را فاش می‌کند.»[۵]
۲۰۱۲ علی فرزات (کارتونیست سوری)، پارک سانگ هاک (فعال دموکراسی کره شمالی)، زنان سفیدپوش (گروه جامعه مدنی کوبایی) این جایزه در ۱۵ مه توسط انجمن آزادی اسلو اهدا شد.[۷] برتا سولر، رهبر گروه «زنان سفیدپوش»، در اولین سفر خود به خارج از کوبا، این جایزه را دریافت کرد، در حالی که جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه را نیز دریافت کرد.[۸]
۲۰۱۴ اردوغان گوندوز (معترض و هنرمند اجرایی ترکیه‌ای)، پوسی رایت (گروه موسیقی پانک راک اعتراضی روسی)، دوندوپ وانگچن (مستندساز تبتی)[۹]
۲۰۱۵ جریفا (جنبش مقاومت بدون خشونت سودانی)، ساکدیاه معروف (کمدین ایستاده اندونزیایی)، ال سکستو (هنرمند و فعال گرافیتی کوبایی)[۹]
۲۰۱۶ آتنا فرقدانی (کارتونیست ایرانی)، پتر پاولنسکی (هنرمند اجرایی روسی)، امیدا احمدوا (عکاس خبری ازبک)[۱۰] جایزه پاولنسکی توسط بنیاد حقوق بشر پس گرفته شد پس از اینکه او قصد خود را برای تقدیم جایزه و پول جایزه به «پارتیزان‌های پریمورسکی» اعلام کرد، گروهی از شش نوجوان در خاور دور روسیه که در سال ۲۰۱۰ اعلام «جنگ چریکی» علیه پلیس برای «اعتراض به فساد و بی‌قانونی» کردند[۱۱] و به‌دلیل قتل سه افسر، سرقت و دزدی به احکام طولانی زندان محکوم شدند. در یک نامه، بنیاد گفت که پس گرفتن جایزه «بدبختانه و بی‌سابقه» است و کسانی که «استفاده از خشونت را به‌عنوان یک روش معتبر برای مبارزه با سرکوب دولتی» ترویج داده‌اند، از دریافت جایزه منع شده‌اند.[۱۱]
۲۰۱۷ سیلوانوس مودزوف (هنرمند و فعال زیمبابوه‌ای)، آیات القرمزی (شاعر و فعال بحرینی)، ال چیگویری بیپولار (وب‌سایت طنزآمیز ونزوئلایی)[۱۲] ارائه شده در ۲۴ مه توسط انجمن آزادی اسلو.
۲۰۱۸ امانوئل جال، تئاتر آزاد بلاروس، مای خویی ارائه شده در ۳۰ مه توسط انجمن آزادی اسلو.
۲۰۱۹ گروه رپ ضد دیکتاتوری (رپرهای تایلندی)،[۱۳] ریما سوپرانی (کارتونیست ونزوئلایی)، رامی عصام (موسیقی‌دان مصری)[۱۴] ارائه شده در ۲۹ مه توسط انجمن آزادی اسلو.
۲۰۲۰ بادیچائو (هنرمند چینی)، عمر عبدالعزیز (وبلاگ‌نویس سعودی)، کیزیتو میهیگو (خواننده گاسپل رواندایی)[۱۵] به‌صورت آنلاین در ۲۵ سپتامبر در جریان انجمن آزادی مجازی اسلو ارائه شد.
۲۰۲۲ اینس کانتر فریدام (بازیکن حرفه‌ای بسکتبال و مدافع حقوق بشر)، پروژه پیکان‌آرت‌کار (هنرمندان ایرانی در دیاسپورا)، مارینا اووسیانیکووا (روزنامه‌نگار اوکراینی-روسی)[۱۶] انِس کانتر فریدام به‌دلیل افزایش آگاهی دربارهٔ نقض حقوق بشر توسط حزب کمونیست چین (CCP) جایزه را دریافت کرد، پیکان آرت کار به‌دلیل الهام بخشیدن به هنرمندان ایرانی در دیاسپورا برای حمایت از حقوق بشر در ایران، و مارینا اووسیانیکووا به‌دلیل برگزاری اعتراضی علیه حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ در جریان پخش خبری تلویزیون دولتی روسیه.

این جایزه در ۲۵ مه توسط انجمن آزادی اسلو اعطا شد.

۲۰۲۴ توماج صالحی (رپر ایرانی)، طاهر هموت ایزگیل (شاعر و فیلمساز اویغور)، گابریلا مونترو (پیانیست ونزوئلایی)[۱۷]

منابع

ویرایش
  1. "The Václav Havel Prize for Creative Dissent". Human Rights Foundation. 11 April 2012. Archived from the original on 17 May 2014. Retrieved 1 August 2014.
  2. "Inaugural Václav Havel Prize for Creative Dissent awarded to Ai Weiwei, Manal al-Sharif, and Aung San Suu Kyi". HavelPrize.org. 2 May 2012. Archived from the original on 8 May 2012. Retrieved 16 May 2012.
  3. "A Prize for Creative Dissent". The Wall Street Journal. 13 May 2012. Retrieved 16 May 2012.
  4. "A Prize for Creative Dissent". The Wall Street Journal. 13 May 2012. Retrieved 16 May 2012.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ "Ceremony: Václav Havel Prize for Creative Dissent". Oslo Freedom Forum. 9 مه 2012. Archived from the original on 16 May 2012. Retrieved 16 May 2012.
  6. Paul Aarts & Carolien Roelants, Saudi Arabia: A Kingdom in Peril (انتشارات دانشگاه آکسفورد، 2015), p. 76.
  7. "Recipients". The Václav Havel Prize for Creative Dissent. Archived from the original on June 30, 2013. Retrieved June 20, 2013.
  8. Tamaya, Juan. "Dissidents say they are returning to Cuba reenergized". The Miami Herald. Archived from the original on June 30, 2013. Retrieved June 20, 2013.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ "Václav Havel International Prize for Creative Dissent". Human Rights Foundation: The Václav Havel Prize for Creative Dissent. Retrieved June 8, 2015.
  10. Foundation, Human Rights. "2016 Havel Prize Awarded to Atena Farghadani, Petr Pavlensky, and Umida Akhmedova | News | Human Rights Foundation". Human Rights Foundation. Archived from the original on 2016-06-05. Retrieved 2016-05-27.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Tom Balmforth, Russian Protest Artist Stripped Of Havel Prize Over Support For 'Partisans', رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی (July 8, 2016).
  12. "El Václav Havel no es un chiste para El Chigüire Bipolar". El Nacional. 21 May 2017. Retrieved 22 May 2017.
  13. Charuvastra, Teeranai (27 May 2019). "Anti-Junta Rappers Awarded Creative Dissent Prize". Khaosod English. Retrieved 31 May 2019.
  14. "2019 Oslo Freedom Forum Program". Oslo Freedom Forum. Retrieved 31 May 2019.
  15. "2020 Havel Prize Laureates from China, Saudi Arabia, and Rwanda Announced". Human Rights Foundation. 17 September 2020.
  16. "HRF Announces the 2022 Havel Prize Laureates". Human Rights Foundation. 3 May 2022.
  17. Adams, Vasilia (2024-05-22). "Announcing the 2024 Havel Prize Laureates from Iran, the Uyghur Region, and Venezuela". Human Rights Foundation (به انگلیسی). Retrieved 2024-06-06.