«جعبهٔ قلبی شکل» یا «جعبهٔ دل‌شکل» (به انگلیسی: Heart-Shaped Box) ترانه‌ای از گروه راک آمریکایی، نیروانا است که توسط خواننده و گیتاریست گروه، کورت کوبین نوشته شده‌است. این ترانه در سال ۱۹۹۳، به عنوان اولین تک‌آهنگ از سومین آلبوم استودیویی گروه، در رحم منتشر شد. این ترانه، یکی از دو ترانهٔ آلبوم بود که توسط اسکات لیت بازمیکس شد؛ چرا که گروه، از نسخهٔ اصلی که توسط استیو آلبینی تهیه شده بود، راضی نبود.

«جعبهٔ قلبی‌شکل»
جلد بریتانیا
تک‌آهنگ نیروانا
از آلبوم در رَحِم
بی-ساید
  • «گل جعفری»
  • «بدوشش»
  • «گالن‌های الکل مالشی از طریق نوار جریان می‌یابد»
تاریخ پخش۳۰ اوت ۱۹۹۳
تاریخ ضبطفوریهٔ ۱۹۹۳
استودیوپچیدرم استودیو، کانن فالز، مینه‌سوتا
ژانرگرانج[۱]
زمان۴:۳۹
ناشردی‌جی‌سی
ترانه‌سرا(ها)کرت کوبین
تهیه‌کننده(ها)استیو آلبینی
گاه‌نگاری تک‌آهنگ‌های نیروانا
«دخترک/اوه، تقصیرکار»
(۱۹۹۳)
«جعبهٔ قلبی‌شکل»
(۱۹۹۳)
«سراسر عذرخواهی» / «به من تجاوز کن»
(۱۹۹۳)
موزیک ویدئو
«جعبهٔ قلبی شکل» در یوتیوب

با اینکه ناشر گروه نیروانا، دی‌جی‌سی رکوردز، این تک‌آهنگ را به صورت فیزیکی و قابل فروش، در ایالات متحده منتشر نکرده بود، این ترانه در رادیوهای آمریکایی بسیار با استقبال مواجه شد و در جدول ترانه‌های مدرن راک بیلبورد رتبهٔ نخست را بدست آورد.[۲] نسخهٔ بین‌المللی تک‌آهنگ، موفق شد در جدول تک‌آهنگ‌های بریتانیا، مقام پنجم را کسب کند.[۳][۴] نماهنگی برای این ترانه به کارگردانی آنتون کوربین تهیه شد که توانست نظر منتقدین را به خود جلب کند. نماهنگ این ترانه، برندهٔ دو جایزه شد که یکی از آنها، جایزه بهترین ویدئو آلترنیتیو در جوایز ویدئو موسیقی ام‌تی‌وی در سال ۱۹۹۴ بود.

پیدایش و ضبط ویرایش

کوبین ترانهٔ «جعبه قلبی‌شکل» را در اوایل سال ۱۹۹۲ نوشت.[۵] او این ترانه را مدتی کنار گذاشت، اما وقتی که او و همسرش به خانه‌ای در هالیوود هیلز نقل مکان کردند، کار کردن بر روی این ترانه را دوباره از سر گرفت.[۶] کورتنی لاو، همسر کوبین، در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۹۴ با رولینگ استون، گفت که او به صورت اتفاقی، ریف این ترانه را وقتی شنید که کوبین در یک قفسه در حال کار بر روی آن بوده‌است. لاو ادامه داد که او از کوبین پرسیده آیا می‌تواند ریف این ترانه را در یکی از آهنگ‌هایش استفاده کند که کوبین هم جواب داده بود «گمشو!» و در قفسه را بسته بود. لاو اظهار داشت که «او سعی می‌کرد بسیار دزدکی کارش را انجام دهد» و ترانه مخفی نگه دارد، اما او «می‌توانسته صدای آن را از طبقهٔ پایین بشنود».[۷] آن دو دفترچه‌ای داشتند که در آن اشعار ترانه‌ها را می‌نوشتند. چارلز کراس که زندگی‌نامهٔ کوبین را نوشته، گفته است که سبک ترانه‌نویسی لاو، کوبین را در نوشتن این آهنگ، تحت تأثیر قرار داده است.[۸] نام این ترانه، از جعبه‌ای قلبی‌شکل گرفته شده که لاو به کوبین داده بود. با این حال، کوبین در ابتدا نام ترانه را «تابوت قلبی‌شکل» گذارده بود.[۹]

 
نیروانا در سال ۱۹۹۲ میلادی

نیروانا برای تمام کردن این ترانه به مشکل برخورده بود. کوبین تلاش کرد تا دیگر اعضای گروه را به کار گیرد و با کمک آنها، در طی یک سری گردهمایی بداهه‌نوازی،[و ۱]، نوشتن ترانه را به اتمام برسانند. او اظهار داشت که «در طی آن تمرینات، من منتظر کریست و دیو بودم تا ایده‌ای در مورد این آهنگ بدهند، اما نتیجهٔ کار آنها همیشه غلغله و هیاهو از آب درمی‌آمد.» یک روز کوبین برای آخرین بار برای تمام کردن این ترانه تلاش کرد. کوبین توانست یک ملودی آوازی بسازد و گروه در نهایت موفق شد این ترانه را به اتمام برساند. وقتی که آن‌ها ترانهٔ «جعبهٔ قلبی‌شکل» را به اتمام رساندند، کوبین گفت که «ما در پایان فهمیدیم که ترانهٔ خوبی از آب درآمده».[۱۰]

در ژانویه ۱۹۹۳، گروه در طی جلساتی با کریگ مونتگومری[۱۱] در ریودو ژانیرو در برزیل، یک نسخهٔ دمو از این ترانه را ضبط کرد. این اولین ترانه‌ای بود که در آن جلسات ضبط می‌شد.[۱۲] نسخه‌ای که در آلبوم در رحم بود، در فوریه ۱۹۹۳ توسط استیو آلبینی در کانن فلز، مینه‌سوتا ضبط شد. پیش از انتشار آلبوم، آهنگ توسط اسکات لیت بازمیکس شد. کوبین تصمیم دیگر اعضای گروه مبنی بر میکس مجدد ترانه را پذیرفت و معتقد بود که آواز و صدای بیس در میکس‌های اولیه، به اندازه کافی خوب نشده‌است. نوازندهٔ گیتار بیس گروه نیروانا، ناواسلیک، هم از میکس اولیهٔ این ترانه ناراضی بود. او در مصاحبه‌ای در سال ۱۹۹۳ با شیکاگو سان-تایمز گفت که افکت اولیه‌ای که بر روی گیتار سولوی ترانه استفاده شده بود، شبیه به صدای «برخورد لاشهٔ طفل با کف اتاق در هنگام بچه انداختن» بود. وقتی که لیت، ترانه را بازمیکس کرد، کوبین از فرصت استفاده کرده و هارمونی‌های پشتیبان و هارمونی‌های گیتار آکوستیک را به ترانه اضافه کرد.[۱۳]

آهنگ‌سازی و اشعار ویرایش

روزنامه‌نگاری به نام ژیلیان گار[و ۲]، ترانه «جعبهٔ قلبی‌شکل» را به صورت «نمونه‌ای خوب از بین ترانه‌های نیروانا، با ریفی آرام و نزولی که در بند[و ۳] نواخته می‌شود، و در مقابل در بخش ترجیع‌بند،[و ۴] هرچه آهنگ جلو می‌رود، حرارت آن شدیدتر و پُرخروش‌تر می‌شود» توصیف کرده‌است.[۱۴] کوبین گفته است که ایدهٔ این ترانه، از تعدادی مستند راجع به بچه‌های سرطانی به او الهام شده‌است. او به مایکل آزراد[و ۵] که زندگی‌نامهٔ کوبین را نوشته، گفته است که «هر موقع به آن فکر می‌کنم، مرا غمگین‌تر از هرچیز دیگری که به فکرم می‌رسد، می‌کند».[۱۵] آزراد در کتاب همان‌طور که هستی بیا: داستان نیروانا[و ۶] اظهار داشته که با وجود توضیحات کوبین، در واقع به نظر می‌رسد که این ترانه در مورد کورتنی لاو، همسر کوبین باشد.[۱۶] چارلز کراس[و ۷] در کتابی به نام Heavier Than Heaven که در آن زندگی‌نامهٔ کوبین را نوشته، اظهار داشته که در بند «دوست دارم وقتی رویت را برمی‌گردانی، سرطانت را بخورم»، خواننده «چیزی را می‌گوید که بایستی پیچیده‌ترین راهی باشد که یک ترانه‌نویس در طول تاریخ موسیقی پاپ، برای گفتن جملهٔ «دوستت دارم» انتخاب کرده‌است».[۱۷] پس از این‌که لانا دل ری در سال ۲۰۱۲ این آهنگ را اجرا کرد، کورتنی لاو، همسر کورت کوبین، در اکانت توئیتر خود اعلام کرد که آهنگ «جعبهٔ قلبی‌شکل»، در مورد واژن اوست. توئیت‌های او کمی بعد پاک شدند.[۱۸] کوبین در مورد بند ترانه و جملهٔ تکرارشوندهٔ «هی/صبر کن/شکایتی تازه دارم» گفته‌است که این جمله، مثالی است از آنچه که او «شیوهٔ فهمیده‌شدنش توسط رسانه‌ها» نامیده است.[۱۹]

انتشار ویرایش

ناشر گروه، دی‌جی‌سی، ترانهٔ «جعبهٔ قلبی‌شکل» را در اوایل سپتامبر ۱۹۹۳ در ایالات متحده، برای ایستگاه‌های رادیویی دانشگاهی، مدرن راک و راک آلبوم‌گرا منتشر کرد. برنامه‌ای برای منتشر کردن یک تک‌آهنگ از ترانه، به صورت کشوری وجود نداشت. در آن موقع، رئیس بازاریابی گفن رکوردز، به بیلبورد گفت که ناشر گروه در پی این نیست که وارد رادیوی ۴۰ ترانه برتر شود و توضیح داد که «نیروانا به خاطر یک تک‌آهنگ موفق ۵ میلیون نسخه نفروخت. آنها به این خاطر این که نیروانا بودند این مقدار آلبوم فروختند». ترانه در ابتدا در جایگاه هفتم جدول آهنگ‌های راک امروزی بیلبورد قرار گرفت[۲۰] و در نهایت به رتبه اول جدول رسید.[۲] همچنین این ترانه در جدول آهنگ‌های راک مد روز هم در جایگاه چهارم ایستاد.[۲۱] یک نسخهٔ تک‌آهنگ از آلبوم در بریتانیا منتشر شد و در جدول تک‌آهنگ‌های آن کشور، جایگاه پنجم را کسب کرد.[۳][۲۲] قالب‌های کاست و وینیل ۷-اینچی که در اوت ۱۹۹۳ منتشر شدند، ترانهٔ گل جعفری[و ۸] را به عنوان یک ترانهٔ پشت‌صفحه‌ای داشتند، در حالیکه در نسخه CD و وینیل ۱۲-اینچی، ترانهٔ «بدوشش» از آلبوم در رحم، به عنوان ترانهٔ پشت‌صفحه‌ای گنجانده شده بود.[۲۳] در سال ۱۹۹۹، ترانهٔ «جعبهٔ قلبی‌شکل» در فهرست «۱۰۰ ترانه برتر راک» که توسط نشریه کرنگ! منتشر شد، در جایگاه ۱۰ قرار گرفت.[۲۴]

نماهنگ ویرایش

نیروانا در ابتدا می‌خواست کارگردانی نماهنگ «جعبهٔ قلبی‌شکل» را به کوین کرسلیک بسپارد که سابقاً هم نماهنگ‌های همان‌طور که هستی بیا، لیتیوم، در شکوفایی، و قاچ را کارگردانی کرده بود. کرسلیک طی ماه‌های ژوئیه و اوت ۱۹۹۱، پنج طرح را پیشنهاد کرد، اما هیچ توافق رسمی بین او و گروه حاصل نشد و گروه تصمیم گرفت با آنتون کوربین،[و ۹] عکاس و کارگردان هلندی کار کند.[۲۵] کوربین که عموماً خودش برای ویدئوها ایده می‌داد، در ابتدا مطمئن نبود که بخواهد این ویدئو را کارگردانی کند، چرا که کوبین طرحی به او داده بود که بسیار با جزئیات هم بود. کوربین گفت، «اما بعدش به آن [طرح] نگاه کردم و فکر کردم که چه طرح خوبی است. من تحت تأثیر کسی قرار گرفته بودم که یک ترانه‌نویس بود و ایده‌هایی به آن دقت [برای نماهنگ] طراحی کرده بود».[۲۶] کوربین همچنین اظهار داشته که کوبین، از همکاری او با اکو اند بانیمن آگاه بوده و همین امر زمینهٔ انتخاب او به عنوان کارگردان نماهنگ را فراهم کرده‌است.[۲۷]

نماهنگ با صحنه‌ای آغاز می‌شود که اعضای گروه در محیطی بیمارستان‌شکل نشسته و پیرمردی را نظاره می‌کنند که بر روی تخت خوابیده و به او یک سرم IV متصل است. نماهنگ با همین صحنه هم به پایان می‌رسد. عمده بخش‌های نماهنگ، در یک فضای باز، با چیدمان و دکوری سورئال اتفاق می‌افتد که این فضا، استعاره‌هایی به فیلم جادگر شهر اوز دارد.[۲۸] در اولین بند ترانه، پیرمردی که در بیمارستان بود، از یک چلیپای مسیحیت که بالای آن تعدادی کلاغ ایستاده‌اند، بالا می‌رود. در دومین بند آهنگ، دختربچه‌ای با جامهٔ سفید و کلاهی نوک‌تیز دیده می‌شود که دستش را دراز می‌کند تا جنینهای انسان که از درخت آویزان شده‌اند را بچیند. یک زن چاق هم دیده می‌شود که لباسی با نقش و نگارهای اعضای داخل بدن انسان پوشیده و در پشت خود، بال‌هایی چون بال‌های یک فرشته را دارد. در آخرین صحنهٔ نماهنگ، اعضای گروه به صورت تنها دیده می‌شوند که در حال اجرا در یک فضای باز هستند و دوربین هم دائماً چهرهٔ کوبین را بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی می‌کند.[۲۹] در حالی‌که بیشتر نماهنگ ساختهٔ کوبین است، کوربین هم عناصری به آن اضافه کرده‌است؛ مثل کلاغ‌های مصنوعی (عمداً از کلاغ‌های مصنوعی استفاده شده)، نردبانی که پیرمرد از طریق آن از چلیپا بالا می‌رود، و جعبه‌ای که در بالای آن یک قلب قرار دارد و گروه در حین آخرین ترجیع‌بند آهنگ، در داخل آن جعبه به اجرا می‌پردازند.[۳۰] کوربین یک نسخه دیگر از نماهنگ را درست کرده که در بند پایانی آهنگ، صحنه‌هایی جایگزین وجود دارد. از جمله نماهایی دیگر از دختربچه و زن، صحنه‌هایی از کوبین که بر پشت خود بر روی یک مزرعهٔ خشخاش دراز کشیده و مه او را احاطه کرده‌است. این نسخه از نماهنگ، در یک DVD به نام آثار کارگردان آنتون کوربین[و ۱۰] قرار دارد.[۳۱][۳۲]

پس از منتشر شدن ویدئو، کوین کرسلیک، از گروه نیروانا شکایت کرد و ادعا کرد که نیروانا قانون کپی‌رایت را زیرپا گذاشته است. اما بدون مراجعه به دادگاه، قضیه فیصله شد.[۳۳] نماهنگ «جعبهٔ قلبی‌شکل»، برندهٔ دو جایزه در جوایز موزیک ویدئوی MTV در سال ۱۹۹۴ شد: بهترین نماهنگ آلترنیتیو و بهترین کارگردان هنری. از آنجا که مراسم اهدای جایزه پس از مرگ کوبین در آوریل ۱۹۹۴ برگزار می‌شد، جایزه‌ها توسط ناواسلیک، گرول و پت اسمیر دریافت شدند.[۳۴] هم‌چنین در نظرسنجی منتقدین سال ۱۹۹۳ Village Voice Pazz & Jop، نماهنگ «جعبهٔ قلبی‌شکل» در صدر جدول بخش نماهنگ‌ها قرار گرفت.[۳۵] در سال ۲۰۱۱، NME این نماهنگ را در جایگاه ۲۲ در فهرست ۱۰۰ نماهنگ برتر قرار داد.[۳۶] در همان سال، نشریه تایم این نماهنگ را در فهرست ۳۰ نماهنگ برتر همهٔ اعصار[و ۱۱] قرار داد و آن را «زیبا و ... هولناک» توصیف کرد.[۳۷]

بازخوانی توسط دیگران ویرایش

  • گروه اونسنس این ترانه را به صورت زنده و با اجرای آکوستیک بازخوانی کرده‌است. این نسخه به عنوان ترانهٔ پشت‌صفحه‌ای تک‌آهنگ ورشکست‌شدن[و ۱۲] منتشر شده‌است.[۳۸]
  • یک نسخه در سبک رگی از این ترانه، در سال ۲۰۱۱ توسط لیتل روی و در آلبوم پیکار برای سیاتل[و ۱۳] منتشر شد.[۳۹]
  • در ژوئیه ۲۰۱۲، لانا دل ری این ترانه را در سیدنی استرالیا بازخوانی کرد.[۱۸][۴۰]
  • یک نسخهٔ بازخوانی از این ترانه، در بازی ویدئویی قهرمان گیتار دو وجود دارد،[۴۱] در حالی‌که نسخهٔ مستر هم به صورت یک ترک قابل دانلود برای سری گروه موسیقی راک در دسترس است.
  • گروه موسیقی Dead Sara یک نسخهٔ بازخوانی از این ترانه را در سال ۲۰۱۳ منتشر کردند؛ این نسخه هم در تریلر، و هم به عنوان ترانهٔ تیراژی، در بازی ویدئویی بدنام: فرزند دوم مورد استفاده قرار گرفته‌است.[۴۲]
  • در سال ۲۰۱۴، خوانندهٔ ایسلندی، Ásgeir Trausti یک نسخهٔ بارخوانی از این ترانه را منتشر کرد.

فهرست آهنگ‌ها ویرایش

همهٔ ترانه‌ها توسط کورت کوبین نوشته شده‌اند، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد:

سی‌دی و وینیل ۱۲-اینچی[۴۳]

  1. «جعبهٔ قلبی‌شکل» – ۴:۳۹
  2. «بدوشش» – ۳:۵۲
  3. «گل جعفری» (دیو گرول) – ۲:۳۳

کاست و وینیل ۷-اینچی[۴۴]

  1. «جعبهٔ قلبی‌شکل»
  2. «گل جعفری»

رتبهٔ تک‌آهنگ در جدول‌های فروش مختلف ویرایش

جدول (۱۹۹۳–۱۹۹۴) جایگاه
استرالیا[۴۵] ۲۱
بلژیک[۴۶] ۳۱
کانادا[۴۷] ۱۷
هلند[۴۸] ۳۲
هلند[۴۹] ۳۶
فنلاند[۵۰] ۱۴
فرانسه[۵۱] ۳۷
ایرلند[۵۲] ۶
نیوزلند[۵۳] ۹
سوئد[۵۴] ۱۶
بریتانیا[۳][۵۵] ۵
U.S. آهنگ‌های راک مد روز[۲۱] ۴
U.S. آهنگ‌های راک مدرن[۲][۲۱] ۱

گواهی‌نامه‌ها ویرایش

منطقه گواهی واحد گواهی‌شده/فروش
بریتانیا (بی‌پی‌آی)[۵۶] طلا ۴۰۰٬۰۰۰ 

  رقم فروش+پخش جاری تنها بر پایهٔ گواهی‌ها.

واژه‌نامه ویرایش

  1. Jam session
  2. Gillian Gaar
  3. verse
  4. chorus
  5. Michael Azerrad
  6. Come as You Are: The Story of Nirvana
  7. Charles Cross
  8. Marigold
  9. Anton Corbijn
  10. The Work of Director Anton Corbijn
  11. The 30 All-TIME Best Music Videos
  12. Going Under
  13. Battle for Seattle

پانویس ویرایش

  1. Danaher, Michael (August 4, 2014). "The 50 Best Grunge Songs". Paste. Archived from the original on 20 March 2016. Retrieved 8 November 2022.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "Nirvana - Chart History. Alternative Songs - 'Heart-Shaped Box'". Billboard (به انگلیسی). Prometheus Global Media. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved September 17, 2013.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ "NIRVANA | Artist | Official Charts" (به انگلیسی). شرکت آفیشال چارتس. Archived from the original on 2 October 2013. Retrieved September 17, 2013.
  4. Gaar، ۹۸.
  5. Gaar، ۵۳.
  6. Azerrad، ۳۲۴–۲۵.
  7. Fricke, David (۱۵ دسامبر ۱۹۹۴). Life After Death. Rolling Stone. Now in "Readers' Poll: The 10 Best Nirvana Songs - 3. 'Heart-Shaped Box'" (به انگلیسی). April 10, 2013. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved June 14, 2013.
  8. Cross، ۲۷۸.
  9. Cross، ۲۷۸.
  10. Azerrad، ۳۲۵.
  11. Craig Montgomery
  12. Gaar، ۲۳–۲۵.
  13. Azerrad، ۳۳۸.
  14. Gaar، ۵۳.
  15. Azerrad، ۳۲۴.
  16. Azerrad، ۳۲۵.
  17. Cross، ۲۸۱.
  18. ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Staff (July 30, 2012). "Courtney Love Tells Lana Del Rey That 'Heart-Shaped Box' Is About Her Vagina". Rolling Stone (به انگلیسی). Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved August 10, 2013.
  19. Mothersole, Ben. Nirvana's Kurt Cobain: Getting to Know Utero. Circus. Retrieved November ۳۰, ۱۹۹۳.
  20. Rosen, Craig. Nirvana Set has Smell of Success. Billboard. Prometheus Global Media. Retrieved September 25, 1993. Now in Rocco, John M.; Rocco, Brian, eds. (1998). "Nirvana Set has Smell of Success (pp. 87ff.)". The Nirvana companion. Two decades of commentary. A chronicle of the end of punk (به انگلیسی). New York City: Schirmer Books. Archived from the original on 15 September 2014.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ ۲۱٫۲ "In Utero - Nirvana | Awards". Allmusic (به انگلیسی). Rovi Corporation. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved May 31, 2012.
  22. Gaar، ۹۸.
  23. Gaar, Gillian G. Verse Chorus Verse: The Recording History of Nirvana. Goldmine. F+W Media. Retrieved February ۱۴, ۱۹۹۷.
  24. Kerrang! magazine, issue 746, April 17, 1999. (voted by readers).
  25. Gaar، ۸۸.
  26. Gaar، ۹۰–۹۱.
  27. "Nirvana's 'In Utero' Is 20: Anton Corbijn on 'Heart-Shaped Box' Video, 'Ideal' Collaboration With Kurt Cobain: "It is extremely rare to encounter musicians with such well-expressed, original ideas for their work"" (به انگلیسی). Spin. Archived from the original on 11 November 2013. Retrieved 6 September 2014.
  28. Gaar، ۹۰.
  29. Gaar، ۹۰.
  30. Gaar، ۹۱.
  31. Gaar، ۹۳.
  32. Nirvana - Heart-Shaped Box (Director's Cut) در یوتیوب.
  33. Gaar، ۹۴.
  34. Gaar، ۹۵.
  35. Christgau, Robert.The 1993 Pazz & Jop Critics Poll. The Village Voice. March 1, 1994. Retrieved December ۷, ۲۰۰۸.
  36. "NME's 100 Greatest Music Videos" (به انگلیسی). Stereogum. July 15, 2011. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved October 7, 2013.
  37. "The 30 All-TIME Best Music Videos: Nirvana, 'Heart-Shaped Box' (۱۹۹۳)" (به انگلیسی). Time. July 26, 2011. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved October 7, 2013.
  38. "'Going Under' [Single, Import]" (به انگلیسی). Amazon.com. Archived from the original on 1 September 2008. Retrieved July 12, 2013.
  39. "Battle for Seattle. Little Roy" (به انگلیسی). iTunes Store. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved 2 September 2013.
  40. Staff (July 27, 2012). "Lana Del Rey Covers 'Heart-Shaped Box' in Sydney". Rolling Stone (به انگلیسی). Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved August 10, 2013.
  41. By Wikipedians. Guitar Hero Series. PediaPress. p. 119. GGKEY:1XXB5ZXLBL2.
  42. Garrett Martin (March 27, 2014). "The Seattle Sound of Infamous: Second Son" (به انگلیسی). Paste. Retrieved 29 September 2014.
  43. "Nirvana – 'Heart-Shaped Box'. Companies, credits, notes, barcode and all the versions released" (به انگلیسی). Discogs. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved 17 July 2013.
  44. "Nirvana – 'Heart-Shaped Box' (cassette version). Companies, credits, notes, barcode" (به انگلیسی). Discogs. Archived from the original on 15 September 2014. Retrieved 17 July 2013.
  45. "Nirvana - Heart-Shaped Box (Song)". Australian-charts.com. Retrieved December 8, 2008.
  46. "Nirvana Belgiam Ultratop Charts". Ultratop.be/nl. Retrieved September 17, 2012.
  47. Top Canadian Singles - Volume 59, No. 22, December 11 1993 - Nirvana - Heart-Shaped Box - Peak بایگانی‌شده در ۵ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine collectionscanada.gc.ca. Retrieved 15 June 2013.
  48. "Dutch Top 40 Archive بایگانی‌شده در ۵ سپتامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine". Top40.nl. Retrieved February 28, 2012.
  49. "Nirvana - Heart-Shaped Box (Nummer)". Dutchcharts.nl (in Dutch). Retrieved December 8, 2008.
  50. Pennanen, Timo. Sisältää hitin: levyt ja esittäjät Suomen musiikkilistoilla vuodesta 1972. Otava Publishing Company Ltd, 2003. ISBN 951-1-21053-X
  51. "Nirvana - Heart-Shaped Box (Chanson)". Lescharts.com (in French). Retrieved December 8, 2008.
  52. "Search the charts". Irish Recorded Music Association. Retrieved December 8, 2008. NB: Enter "Heart-Shaped Box" in "Search by Song Title" and click "search".
  53. "Nirvana - Heart-Shaped Box بایگانی‌شده در ۲۹ اوت ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine". Charts.org.nz. Retrieved March 19, 2011.
  54. "Nirvana - Heart-Shaped Box". Swedishcharts.com. Retrieved December 8, 2008.
  55. Gaar، ۹۸.
  56. "British single certifications – Nirvana – Heart Shaped Box". British Phonographic Industry. Retrieved October 22, 2021.

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش