جووانی ماریا لانچیزی

جووانی ماریا لانچیزی (ایتالیایی: Giovanni Maria Lancisi؛ ‏ ۲۶ اکتبر ۱۶۵۴ – ۲۰ ژانویهٔ ۱۷۲۰) پزشک، کالبدشناس و همه‌گیرشناس اهل پادشاهی ایتالیا بود که متوجه شد میان حضور پشه‌ها و شیوع مالاریا ارتباطی هست. او همچنین به‌خاطر مطالعاتش در مورد بیماری‌های قلبی-عروقی و بررسی جسم پینه‌ای مغز شهرت داشت و نامش بر روی نشانه لانچیزی ماندگار شد. او همچنین در طول شیوع طاعون گاوی در اروپا به مطالعه شیوع آن پرداخت. وی دانش‌آموختهٔ رشتهٔ پزشکی در دانشگاه گریگوری و دانشگاه ساپینزای رم و به مدت سیزده سال رئیس دپارتمان کالبدشناسی دانشگاه ساپینزای رم بود. او پزشک شخصی اینوسنت یازدهم، کلمنت یازدهم و اینوسنت دوازدهم بود. پاپ کلمنت یازدهم لوح‌های آناتومی متعلق به بارتولومئو ائوستاکی به او اهدا کرد که گمان می‌رفت در کتابخانه واتیکان گم شده باشند و در اصل در سال ۱۵۶۲ ساخته شده بودند. لانچیزی پس از مطالعه و ویرایش، آن‌ها را «نقشه‌های تشریحی» در سال ۱۷۱۴ منتشر کرد.[۱]

جووانی ماریا لانچیزی
زادهٔ۲۶ اکتبر ۱۶۵۴
رم، ایالات پاپی
درگذشت۲۰ ژانویهٔ ۱۷۲۰ (۶۵ سال)
رم، ایالات پاپی
ملیتایتالیایی
محل تحصیلدانشگاه ساپینزای رم
شناخته‌شده برایمالاریا
بیماری‌های قلبی-عروقی
پیشینه علمی
شاخه(ها)پزشکی
کالبدشناسی

او مطالعاتی در زمینهٔ همه‌گیرشناسی و به‌ویژه دربارهٔ مالاریا و آنفلوانزا انجام داد و متوجه شد که باتلاق‌های آلوده به پشه، محل پرورش مالاریا هستند و برای جلوگیری از این بیماری زهکشی این مناطق را توصیه نمود. وی همچنین مقالات فراوانی دربارهٔ بیماری‌های قلب، دریچه قلب، آنوریسم، سیفلیس و طبقه‌بندی بیماری‌های قلبی-عروقی نوشت.[۲] در اوایل قرن هجدهم، لانچیزی به رویکردهای قرون وسطایی برای جلوگیری از طاعون گاوی اعتراض کرده بود و اظهار داشت: «بهتر است به جای آنکه اجازه دهیم بیماری گسترش یابد، همه حیوانات مریض و مشکوک کشته شوند تا زمان و تکریم کافی برای کشف یک درمان اختصاصی وجود داشته باشد که تا به‌حال جستجو برای آن هیچ موفقیتی نداشته است.»[۳]

با این حال، لانچیزی هم که دانشمندی بزرگ بود، اشتباهاتی داشت. به‌عنوان مثال او با پژوهش‌های جووانی کوزیمو بونومو (۱۶۶۳–۱۶۹۶)، پزشک معاصر خود، که به درستی علت جرب را به عاملی انگلی تشخیص داده بود، مخالفت کرد.[۴] با این حال، لانچیزی با وجود پیشرو بودن در سایر حوزه‌های پزشکی، همچنان به باورهای جالینوسی جرب به عنوان یک بیماری خونی معتقد ماند.[۵][۶] به‌دلیل موقعیت قدرتمند لانچیزی و همچنین آنچه برای دانشمندان پیشین مانند گالیله روی داده بود، بونومو ساکت شد و کشف او تا دوران معاصر فراموش گردید.[۷]

لانچیزی جسم پینه‌ای را چنین توصیف کرد: «جایگاه روح که خیال‌پردازی می‌کند، غور و تفکر می‌کند و قدرت قضاوت دارد.»[۸] او در سال ۱۷۱۳ در «پایان‌نامه فیزیولوژیک» خود از این استدلالش دفاع کرد. لانچیزی با مکان‌های جایگزین فرضی برای «روح» که توسط دیگر اندیشمندان پیشنهاد شده بود، مخالف بود مانند مرکز بیضی مغز که آندریاس وسالیوس پیشنهاد کرده بود و غده اپی‌فیز که رنه دکارت درباره‌اش نوشته بود. او این فرضیه را مطرح کرد که «استریاهای طولی» (که بعداً به افتخار او به عنوان «استریاهای لانچیزی» یا «اعصاب لانچیزی» نامگذاری شد) کاریز و مجرایی بین مکان قدامی روح و مکان خلفی عملکرد اندام‌های حسی است.[۹]

وی در سن ۶۵ سالگی در اثر «انفارکتوس دوازدهه» درگذشت.[۵]

منابع

ویرایش
  1. Firkin, Barry G.; Whitworth, Judith A. (1996). Dictionary of Medical Eponyms (2nd ed.). Parthenon. p. 225. ISBN 1-85070-477-5.
  2. Klaassen, Zachary; Chen, Justin; Dixit, Vidya; Tubbs, R. Shane; Shoja, Mohammadali M.; Loukas, Marios (2011). "Giovanni Maria Lancisi (1654-1720): Anatomist and papal physician". Clinical Anatomy (به انگلیسی). 24 (7): 802–806. doi:10.1002/ca.21191. PMID 21739476. S2CID 205536323.
  3. Pastoret, Paul-Pierre; Yamanouchi, Kazuya; Mueller-Doblies, Uwe; Rweyemamu, Mark M.; Horzinek, Marian; Barrett, Thomas (2006), "Rinderpest — an old and worldwide story", Rinderpest and Peste des Petits Ruminants (به انگلیسی), Elsevier, pp. 86–VI, doi:10.1016/b978-012088385-1/50035-6, ISBN 978-0-12-088385-1, retrieved 2021-05-18
  4. Roncalli RA (July 1987). "The history of scabies in veterinary and human medicine from biblical to modern times". Vet. Parasitol. 25 (2): 193–98. doi:10.1016/0304-4017(87)90104-X. PMID 3307123.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Paleari, Andrea; Beretta, Egidio Paolo; Riva, Michele Augusto (2021-03-01). "Giovanni Maria Lancisi (1654–1720) and the modern cardiovascular physiology". Advances in Physiology Education (به انگلیسی). 45 (1): 154–159. doi:10.1152/advan.00218.2020. hdl:10281/305720. ISSN 1043-4046. PMID 33661047.
  6. Craig, Errol (Jan 2024). "Lancisi And Scabies". Gimbernat. 81: 11–21.
  7. Ng, Kathryn (2002). "The affair of the itch: discovery of the etiology of scabies". In Whitelaw, W.A. (ed.). The Proceedings of the 11th Annual History of Medicine Days. University of Calgary. pp. 78–83.
  8. Andrew P. Wickens, A History of the Brain: from Stone Age Surgery to Modern Neuroscience (2014)
  9. Marco Catani, Stefano Sandrone, Brain Renaissance: From Vesalius to Modern Neuroscience (2015) p. 85.

پیوند به بیرون

ویرایش