جین آستن

نویسنده بریتانیایی

جِین آستِن[۱] (به انگلیسی: Jane Austen)‏، (۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ – ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷) نویسنده قرن هجدهم و نوزدهم انگلیسی است که آثارش تأثیر گسترده‌ای بر ادبیات غرب گذاشت. شناخت او از زندگی زنان و مهارتش در نشان دادن ظرائف زندگی، او را به یکی از مشهورترین رمان‌نویسان عصر خودش تبدیل کرده است.

جین آستن
پرتره‌ای از جین آستن که خواهرش، کاساندرا، در حدود سال ۱۸۱۰ از او کشیده است.
پرتره‌ای از جین آستن که خواهرش، کاساندرا، در حدود سال ۱۸۱۰ از او کشیده است.
زاده۱۶ دسامبر ۱۷۷۵
استیونتون، همپشر، انگلستان
درگذشته۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷ (۴۱ سال)
وینچستر، همپشر، انگلستان
آرامگاهکلیسای جامع وینچستر، همپشر، انگلستان
دوره۱۷۸۷ تا ۱۸۰۹ (۱۸۱۱)
سبک نوشتاریرمانتیک
امضا

زندگی

ویرایش
 
آخرین صفحهٔ نامه‌ای از جین آستن به خواهرش، کاساندرا، به تاریخ ۱۱ ژوئن ۱۷۹۹

جین آستن در ۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ در استیونتون، همپشر، جنوب شرقی انگلستان، به دنیا آمد. او ششمین فرزند از هفت فرزند یک کشیش ناحیه بود. در سال ۱۸۰۱ که پدرش بازنشسته شد، با خانواده‌اش به باث نقل مکان کرد. پدرش در سال ۱۸۰۵ از دنیا رفت و جین و مادرش چندین‌بار نقل مکان کردند، تا سرانجام در سال ۱۸۰۹ در نزدیکی التن در همپشر ماندگار شدند. جین آستن در همان‌جا ماند و فقط چند بار به لندن سفر کرد. در مه ۱۸۱۷ به سبب بیماری به وینچستر کوچ کرد تا نزدیک پزشکش باشد، و در ژوئیهٔ ۱۸۱۷ همان‌جا درگذشت. همان‌طور که بالاتر گفته شد جین چند سالی از عمر خود را در شهر باث سپری کرد و این شهر به عنوان محل اقامت او مشهور است. مؤسسه‌ای به نام «مرکز جین آستن» در خیابان «گی» در مرکز شهر باث موجود است که هر سال جشنواره‌ای به نام جشنواره جین آستن در این شهر برگزار می‌کند. رمان‌های جین آستن از پرخواننده‌ترین آثار در ادبیات جهان‌اند و حدود دویست سال است که نسل‌های پیاپی با کشش و علاقهٔ روزافزون، رمان‌های او را می‌خوانند.

جین آستن در دوران نوجوانی نوشتن رمان را آغاز کرد. او در شش رمان دربارهٔ زندگی در اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم نوشت. چهار تا از این کتاب‌ها در یک دوره چهار ساله منتشر شدند که نشان دهنده سرعت او در نگارش بود. عقل و احساس، غرور و تعصب، مانسفیلد پارک و اِما کتاب‌هایی بودند که در زمان حیات او چاپ شد. دو کتاب دیگر او پس از مرگش منتشر شد. کتاب هفتم او هیچ‌گاه به پایان نرسید. آستن در دورانی که زنده بود کتابهایش را بدون نام چاپ می‌کرد و هیچ‌کس نمی‌دانست که نویسندهٔ کتاب، چه کسی است.[۲]

جین آستن، برخلاف قهرمان‌های رمانش، در طول عمر ۴۱ ساله‌اش هرگز ازدواج نکرد.

سبک نگارش

ویرایش

جین آستن با نگارش چهار رمان عقل و احساس، غرور و تعصب، منسفیلد پارک و اما به ترتیب در سال‌های ۱۸۱۱، ۱۸۱۳، ۱۸۱۴ و ۱۸۱۶ در زمان حیاتش، نام خود را به‌عنوان نویسنده‌ای صاحب‌سبک به ثبت رساند. رمان‌های نورثنگرابی و ترغیب در سال ۱۸۱۸، یعنی بعد از مرگ نویسنده، به چاپ رسیدند. دو اثر به نام‌های خانم سوزان و واتسون‌ها که ناتمام مانده است نیز از کارهای اولیهٔ جین آستن باقی مانده است. او پیش از مرگ مشغول نوشتن رمانی به نام سندیتون بود که قسمت‌های پراکندهٔ آن در دست است. وی با خواندن کتاب‌های متفاوت یادگرفت از چه چیزهایی پرهیز کند تا داستان‌هایش جالب و خواندنی شوند. به همین دلیل سبک او در شیوهٔ نگارش منحصر به فرد است و صدای راوی رمان را با عمیق‌ترین احساسات شخصیت‌های قصه پیوند می‌زند. به طوری که با خواندن داستان‌های وی می‌توان پا جای پای شخصیت‌های رمان‌های او گذاشت و با آن‌ها عمیقاً ارتباط گرفت. جین در محیطی نسبتاً منزوی زندگی کرد و اوقات خود را بیشتر به نوشتن می‌گذراند. به نظر نقادان، او نبوغی دووجهی داشت: هم طنز قدرتمندی داشت و هم اخلاقیات و روحیات آدم‌ها را خوب می‌شناخت. این دو وجه در نوشته‌های او نیز تجلی یافته است. زندگی اجتماعی و خانوادگی محملی است که نویسنده به کمک آن، با ژرف اندیشی، دربارهٔ انسان‌ها و روابط آن‌ها قضاوت می‌کند و نظر می‌دهد. جین آستن، غالباً زنان نویسندهٔ هم دورهٔ خودش را به خاطر سبک دراماتیک و خسته‌کنندهٔ قصه‌های عاشقانه، در رمان‌هایشان دست می‌انداخت.[۳]

ترجمه آثار به فارسی

ویرایش

اولین ترجمهٔ رمان‌های آستن در ایران به کوشش شمس‌الملوک مصاحب و به تاریخ اسفند ۱۳۳۶ منتشر شد. (غرور و تعصب، شابک: ۹۶۴-۵۶۲۰-۱۶-۳)

رمان‌های جین آستن در طی سالیان توسط مترجمان متفاوتی ترجمه و توسط ناشران گوناگونی چاپ شده است که از آن جمله می‌توان جمشید اسکندانی (نشر ثالث) و رضا رضایی (نشر نی) را نام برد.

در ایران کتاب عقل و احساس (Sense And Sensibility)، که با عنوان حس و حساسیت شناخته می‌شود، توسط نشر نی و با ترجمهٔ رضا رضایی زیر عنوان عقل و احساس هم منتشر شده است.

آثار جین آستن توسط انتشارات جامی و به قلم زیبای وحید منوچهری واحد نیز ترجمه و به چاپ رسیده است.

کتاب‌شناسی (به‌ترتیب تاریخ نگارش)

ویرایش

ترتیب منتشر شدن کتاب‌های جین آستن با ترتیب تهیهٔ نسخهٔ اولیه (نسخهٔ دستی) توسط نویسنده مطابقت ندارد. (نکته: در این فهرست اشاره به سال، سالی است که نویسنده در کوشش تهیهٔ نسخهٔ اولیهٔ داستان خود بوده است)

کتاب‌شناسی (به ترتیب سال انتشار)

ویرایش

رمان‌های منتشر شده در دوران حیات:

رمان‌هایی که پس از مرگ نویسنده منتشر شد:

رمان‌هایی که ناتمام ماند:

درگذشت

ویرایش

جین آستِن در ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷ در ۴۱ سالگی درگذشت و در کلیسای وینچستر به خاک سپرده شد.[۴] علی‌رغم تلاش‌های مورخان، هنوز علت مرگ وی به‌طور قطع مشخص نشده است اما بسیاری بر این باورند که مرگ وی به علت مسمومیت با سم آرسنیک بوده است.[۵][۶]

بزرگداشت

ویرایش

همه قبول دارند که او هیچگاه در دوران عمرش، اعتباری را که لایقش بود دریافت نکرد.[۲]

بر اساس رمان‌های فراموش‌نشدنی جین آستن تاکنون نمایش‌های متعدد، اقتباس‌های تلویزیونی و چندین فیلم سینمایی ساخته شده است. سریال گم‌شده در آستن (Lost in Austen) و فیلم سینمایی غرور و تعصب محصول سال ۲۰۰۵ بر اساس رمان غرور و تعصب وی ساخته شده است. همچنین فیلم سینمایی‌ای به نام جین شدن محصول سال ۲۰۰۷ بر اساس زندگی او به نمایش درآمد.

تصویر جین آستن بر روی اسکناس ده پوندی

ویرایش

با گذشت حدود ۲۰۰ سال از مرگ جین آستن عکس او روی اسکناس ۱۰ پوندی جدید بریتانیا چاپ شد تا نشانی باشد از تأثیری که او از خود به جای گذاشته است.[۲] در آوریل سال ۲۰۱۳، بانک مرکزی انگلستان اعلام کرد که از سال ۲۰۱۶ پشت اسکناس‌های ۵ پوندی تصویر وینستون چرچیل، نخست‌وزیر دوران جنگ را به جای تصویر الیزابت فرای، شخصیت خیّر بریتانیایی چاپ می‌کند. با این اقدام دولت انگلستان، یعنی حذف الیزابت فرای، دیگر تصویر هیچ زنی بر اسکناس‌های پوند باقی نمی‌ماند. البته این به‌جز تصویر ملکهٔ بریتانیا است که بر روی همهٔ اسکناس‌های پوند چاپ بانک مرکزی انگلستان قرار دارد. در پی تهیهٔ یک طومار اینترنتی با امضای ۳۵ هزار نفر از معترضان به حذف تنها زن اسکناس‌ها و همچنین تهدید به اقدام قانونی در این باره، قرار شد از سال ۲۰۱۷ تصویر نویسندهٔ قرن نوزدهمی جین آستن به جای چارلز داروین بر پشت اسکناس ۱۰ پوندی چاپ شود.[۷]

تجلیل دویست سال پس از مرگ

ویرایش

در ژوئیهٔ ۲۰۱۷ به مناسبت دویستمین سالروز درگذشت جین آستن، برنامه‌های متعددی در زادگاهش برپا شده است. در بیزینگ‌استوک، در نزدیکی خانه کودکی جین آستن درست در جایی که زمانی پاتوق آستن بود از مجسمه برنزی او رونمایی شد.[۴]

فروش نامهٔ آستن

ویرایش

در ژوئیهٔ ۲۰۱۷ و در آستانه دویستمین سالگرد درگذشت جین آستن نامه‌ای از او به قیمت دویست هزار دلار در یک حراجی به فروش رفت. این نامه با تاریخ نگارش ۳۰ اکتبر ۱۸۱۲ که به خواهرزاده‌اش نوشته بود، با بیانی طعنه‌آمیز دیدگاه وی به سبک کار ریچال هانتر، نویسنده رمان‌های گوتیک آن دوران را نشان می‌دهد.[۳]

نگارخانه

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. نام خانوادگی او را در فارسی گاهی به‌اشتباه «آستین» می‌نویسند.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «زنانی که دنیا را تغییر دادند». بی‌بی‌سی فارسی. ۸ فوریهٔ ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۸ فوریهٔ ۲۰۱۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «نامه طعنه‌آمیز «جین آستن» به نویسنده هم‌دوره خودش ۲۰۰ هزار دلار فروش رفت».
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «تجلیل از جین آستن، نویسندهٔ قرن نوزدهم، دویست سال پس از مرگ».
  5. «احتمال مرگ با آرسنیک».
  6. Flood، Alison (۲۰۱۱-۱۱-۱۴). «Jane Austen 'died from arsenic poisoning'» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۲۱.
  7. تصویر جین آستین بر اسکناس‌های ده‌پوندی می‌آید؟، بی‌بی‌سی فارسی

منابع

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش