باج

(تغییرمسیر از خراج)

باج (که خراج هم گفته می‌شود) سرمایه‌ای است که یکی از طرفین به عنوان نشانه‌ای از احترام یا اغلب در زمینه‌های تاریخی یا نشانی از تسلیم یا وفاداری به دیگری می‌دهد.

آپادانا تخت جمشید: اشیایی همچون دستبندهای تزئینی، کاسه و آمفورا به عنوان هدیه و نشانی از وفاداری به سلسلهٔ هخامنش پیشکش می‌شود.
بدرقه ای از مقامات عالی‌رتبه آشوری و به دنبال آن باج گذاری به اورارتو. از خورس آباد، عراق، حدود سال ۷۱۰ قبل از میلاد، موزه عراق.

خراج نوعی ثروت و سرمایه است که غالباً یک طرف به عنوان احترام یا مانند آنچه که در متن‌های تاریخی معمولاً وجود داشت به عنوان تسلیم یا بیعت به دیگری می‌دهد. دولت‌های مختلف باستان از حاکمان سرزمینی که دولت آن‌ها را فتح می‌کرد یا تهدید به فتح آن‌ها می‌کردند، خراج می‌گرفتند. در صورت اتحاد، احزاب کمتر ممکن است به احترام احزاب قدرتمندتر به عنوان وفاداری و اغلب به منظور تأمین مالی پروژه‌هایی که به سود هر دو طرف است، ادای احترام کنند. به عنوان «ادای احترام» به رسمیت شناختن توسط پرداخت کننده تسلیم سیاسی به گیرنده پرداخت معمولاً لازم است. مبالغ کلان، اساساً پول حمایتی، که توسط امپراتوری‌های بعدی روم و بیزانس به مردم بربر پرداخت می‌شود تا از حمله آنها به خاک امپراتوری جلوگیری کند، معمولاً «خراج» خوانده نمی‌شود زیرا امپراتوری هیچ موقعیت سیاسی فرومایه ای را قبول نمی‌کند. پرداخت‌های یک نهاد سیاسی برتر به یک شخص حقیر، که برای اهداف مختلف انجام می‌شود، با اصطلاحاتی از جمله «یارانه» یا «کمک مالی» توصیف می‌شود.

امپراتوری‌هایی که خراج می‌گرفتند با کسانی مانند امپراتوری روم که سرزمین‌های تحت کنترل و کنترل بیشتری دارند، در تضاد است. دولت فرعی دولتی است که موقعیت سیاسی و استقلال خود را فقط با پرداخت خراج حفظ می‌کند. اگرچه، جمهوری روم و امپراتوری روم گاهی پادشاهی مشتری را کنترل می‌کردند و از این طریق خراج می‌گرفتند.

در کشورهای مختلف ویرایش

حاکمان قرون وسطایی روسیه نیز تنها از دولت‌های روسیه که همچنان به اداره خود ادامه می‌دهند، خراج و خراج دریافت می‌کنند. آتن از شهرهای دیگر لیگ دیلان باج می‌گرفت. امپراتوری‌های آشور، بابل، کارتاژ و روم از استان‌های خود و پادشاهی‌های تابعه خراج دریافت کردند. چین باستان از ایالت‌های مختلف مانند ژاپن، کره، ویتنام، کامبوج، بورنئو، اندونزی، سریلانکا، نپال، میانمار و آسیای مرکزی باج می‌گرفت.[۱][۲] امپراتوری آزتک نمونه دیگری است. جمهوری روم به منظور پرداختن به جنگ، به عنوان پرداختی معادل مالیات متناسب با املاک، خراج دریافت می‌کرد.

در چین ویرایش

در چین باستان، سیستم خراج، وسیله اداری برای کنترل منافع آنها و همچنین ارائه اولویت‌های تجاری منحصر به فرد برای کسانی که از مناطق خارجی خراج می‌گرفتند، فراهم می‌شد. این بخشی جدایی ناپذیر از فلسفه کنفوسیوس بود، که چینی‌ها آن را معادل پسران کوچکتر از پدر و مادر بزرگتر می‌دانند که با اختصاص بخشی از دارایی، دارایی یا کالاهای خود به این منظور، از والدین بزرگتر مراقبت می‌کنند. ازدواج‌های سیاسی بین امپراطوری چین و دولت‌های ادای احترام، مانند Songtsen Gampo و Wencheng (Gyasa) وجود داشته‌است.

طبق سند تاریخی کره سامگوک ساگی (کره ای: 삼국사기؛ هانجا: 三國 史記)، گوگوریو در سال ۳۲ میلادی نماینده دیپلماتیک را به خاندان هان فرستاد و امپراتور گوآنگو از هان گوگوریو را با عنوان رسمی تصدیق کرد.[۳] روابط فرعی بین چین و کره در طول سه پادشاهی کره برقرار شد[۴][۵] اما در عمل فقط یک تشریفات دیپلماتیک برای تقویت مشروعیت و دستیابی به کالاهای فرهنگی از چین بود.[۶] این امر تحت سلسله‌های مختلف و درجات مختلف تا شکست چین در جنگ چین و ژاپن در سالهای ۱۸۹۴–۱۸۹۴ ادامه داشت.[۴][۷][۸] رابطه بین چین و ویتنام «یک سیستم سرشاخه سلسله مراتبی» بود.[۹] پس از جنگ چین و فرانسه، چین با معاهده تینسین (۱۸۸۵) به سوء ظن خود در مورد ویتنام پایان داد. تایلند از زمان سلسله سوئی تا زمان شورش Taiping از اواخر سلسله چینگ در اواسط قرن نوزدهم همیشه به عنوان یک دولت فرعی یا فرعی تحت فرمان چین بود.[۱۰]

در ایران ویرایش

در زمان هخامنشیان گونه‌ای از باج تنها به منظور تأمین هزینه‌های حفاظت از شهرها و امپراطوری از گونه‌ها و طوایف مختلف مردم کسب می‌شد. این گونه از باج برای برتریِ دینیِ هخامنشیان گرفته نمی‌شد.

امپراتوری باستان هخامنشی پارسی نمونه ای از امپراتوری خراج باستان است. موردی که به غیر از پرداخت خراج عادی، که ممکن است طلا، کالاهای لوکس، حیوانات، سربازان یا بردگان باشد، تقاضای کمی نسبت به افراد غیرفارسی خود داشت. با این حال، عدم ادامه پرداخت‌ها عواقب ناگواری به همراه داشت. نقش برجسته‌های تخت جمشید موکب‌هایی از چهره‌هایی را نشان می‌دهد که انواع مختلفی از باج گذاری را دارند.

در اروپا ویرایش

 
پول باج، جرج هی تر ۱۸۱۷.

مهاجمانی مانند وایکینگها و قبایل کلتیک در صورتی‌که باج موردِ نظر خود را دریافت می‌کردند از حمله به قبایل دیگر احتراز می‌کردند. در اروپا باج همیشه پول نبود. گاهی نیز با گرفتنِ گروگان در ازای رفتار خوب موافقت می‌کردند.

در اسلام ویرایش

خلافت اسلامی معرفِ یک شکل جدید از باج بود که با نام جزیه شناخته می‌شد و به‌طور قابل توجهی از اشکال رومی پیش از خود متفاوت بود.

مسیحیان شبه جزیره ایبری واژه جزیه را به tributo ترجمه کردند و پسینترها این گونه از باج در سرزمین‌های بر جدید به وسیلهٔ امپراتوری اسپانیا و امپراتوری پرتغال بکار گرفته شد.[۱۱]

پانویس ویرایش

  1. Lockard, Craig A. (2007). Societies, Networks, and Transitions: A Global History: To 1500. Cengage Learning. p. 315. ISBN 978-0-618-38612-3.
  2. Science, London School of Economics and Political. "Department of Economic History" (PDF). lse.ac.uk. Archived (PDF) from the original on 10 January 2017. Retrieved 6 May 2018.
  3. ≪삼국사기≫에 의하면 32년(고구려 대무신왕 15)에 후한으로 사신을 보내어 조공을 바치니 후한의 광무제(光武帝)가 왕호를 회복시켜주었다는 기록이 있다 («Tang» 32 years, according to (Goguryeo Daemusin 15) sent ambassadors to the generous tribute to the Emperor Guangwu of Han Emperor in abundance (光武帝) gave evidence that can restore wanghoreul -- Google translation?)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Pratt, Keith L.; Rutt, Richard; Hoare, James (1999). Korea: a historical and cultural dictionary. Routledge. p. 482. ISBN 0-7007-0463-9.
  5. Kwak, Tae-Hwan et al. (2003). The Korean peace process and the four powers, p. 99., p. 99, در گوگل بوکس; excerpt, "Korea's tributary relations with China began as early as the fifth century, were regularized during the Goryeo dynasty (918-1392), and became fully institutionalized during the Yi dynasty (1392-1910)."
  6. Seth, Michael J. (2010). A History of Korea: From Antiquity to the Present (به انگلیسی). Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-0-7425-6717-7. During the fourth through sixth centuries the Korean states regularly sent tribute missions to states in China. While this in theory implied a submission to Chinese rulers, in practice it was little more than a diplomatic formality. In exchange, Korean rulers received symbols that strengthened their own legitimacy and a variety of cultural commodities: ritual goods, books, Buddhist scriptures, and rare luxury products.
  7. Kwak, p. 100., p. 100, در گوگل بوکس; excerpt, "The tributary relations between China and Korea came to an end when China was defeated in the Sino-Japanese war of 1894-1895. In fact, the present North Korea is more or less serving as a tribute of China in the modern times;"
  8. Lane, Roger. (2008). Encyclopedia Small Silver Coins, p. 331., p. 331, در گوگل بوکس
  9. Kang, David C.; Nguyen, Dat X.; Fu, Ronan Tse-min; Shaw, Meredith (2019). "War, Rebellion, and Intervention under Hierarchy: Vietnam–China Relations, 1365 to 1841". Journal of Conflict Resolution. 63 (4): 896–922. doi:10.1177/0022002718772345.
  10. Gambe, Annabelle R. (2000). Overseas Chinese Entrepreneurship and Capitalist Development in Southeast Asia (به انگلیسی). LIT Verlag Münster. p. 99. ISBN 978-3-8258-4386-1. Retrieved 19 July 2016.
  11. Seed، Patricia (۱۹۹۵). Ceremonies of Possession in Europe's Conquest of the New World, 1492-1640. Cambridge University Press. صص. ۸۰–۱. شابک ۰-۵۲۱-۴۹۷۵۷-۴.

خوانش بیشتر ویرایش