پنج گنج

(تغییرمسیر از خمسه نظامی)
بهرام گور در حین شکار، نام مینیاتوری است متعلق به سده ۱۶ میلادی که به ماجرای شکار رفتن بهرام گور در بخش چهارم از خمسهٔ نظامی، معروف به هفت پیکر یا بهرام‌نامه می‌پردازد.
این اثر اکنون در مالکیت کتابخانهٔ کنگره ایالات متحده قرار دارد.

خمسهٔ نظامی یا پنج گنج نظامی عنوان مجموعهٔ پقب به پنج گنج از نظامی گنجوی است، شامل:ویرایش

مخزن‌الاسرار، سرودهٔ ۵۷۰ قویرایش

خسرو و شیرین، سرودهٔ ۵۷۶ قویرایش

لیلی و مجنون، سرودهٔ ۵۸۴ قویرایش

هفت‌پیکر، سرودهٔ ۵۹۳ قویرایش

اسکندرنامه مشتمل بر دو قسمت به نام‌های شرفنامه و اقبال‌نامه، سرودهٔ ۵۹۹ ق یا به روایتی بین ۶۰۷ و ۶۱۱ قویرایش

نخستین بار در ۱۸۴۷ م یا ۱۲۵۰ ق در بمبئی و در ۱۲۶۱ ق در تهران به چاپ رسید. نخستین کسی که سعی وافری بر ارائهٔ مجموعه‌ای منسجم و مصحح از آثار نظامی به کار برد وحید دستگردی بود که حاصل کارش بین ۱۳۱۳ تا ۱۳۱۷ خورشیدی منتشر شد. پس از وی چاپ‌های دیگری نیز انتشار یافت که از جملهٔ آنها مجموعهٔ شش جلدی با تصحیح و توضیح بهروز ثروتیان است که از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۷۹ توسّط انتشارات توس به چاپ رسید،[۱] و بار دیگر در سال ۱۳۸۶ با تصحیح و شرح مجدد توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شد.[۲] این اثر در فهرست میراث مستند برنامهٔ حافظهٔ جهانی یونسکو از سوی ایران ثبت گردیده‌است.[۳] خمسهٔ نظامی به همت رستم علی‌اف به زبان روسی ترجمه و منتشر شده‌است.ویرایش

پانویسویرایش

  1. شریفی، فرهنگ ادبیات فارسی، ۵۹۶.
  2. «ایبنا - 9 کتاب از بهروز ثروتیان، پژوهشگر فقید آماده انتشارند». ایبنا. ۲۰۱۲-۰۹-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۶-۱۲.
  3. «ثبت جهانی خمسه نظامی و التفهیم ابوریحان در یونسکو». جام جم آنلاین. ۸ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۱.

منابعویرایش

شریفی، محمد (۱۳۸۷). محمدرضا جعفری، ویراستار. فرهنگ ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ نشر نو و انتشارات معین. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۴۴۳-۴۱-۸.ویرایش

پیوند به بیرونویرایش

پنج گنج در دانشنامهٔ ایرانیکاویرایش