خیبرشکن
خیبرشکن[۱][۲][۳] یک موشک بالستیک میان‌برد از نسل سوم موشک‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که در مراسمی با حضور فرماندهان ارشد نظامی ایران و به مناسبت چهل و سومین سالگرد انقلاب ۵۷ رونمایی شد.[۴] این موشک دارای سوخت جامد و در فاز فرود دارای قابلیت مانور پذیری برای عبور از سپر موشکی بوده و توان اصابت قراردادن اهدافی را در بُرد و شعاع یک هزار و ۴۵۰ کیلومتری داراست.[۵]
| موشک بالستیک خیبرشکن | |
|---|---|
| نوع | موشک بالستیک میان‌برد زمین به زمین سوخت جامد |
| خاستگاه |  ایران |
| تاریخچه خدمت | |
| استفاده‌شده توسط | جمهوری اسلامی ایران |
| تاریخچه تولید | |
| طراح | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| سازنده | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| قیمت واحد | نامشخص |
| تاریخ تولید | ۱۳۹۸ |
| تعداد ساخته‌شده | نامشخص |
| ویژگی‌ها | |
| وزن | ۴٫۵ تن |
| طول | ۱۰٫۵ متر |
| قطر | ۸۰ سانتیمتر |
نام
ویرایشخیبر نام محله‌ای از یهودیان در مدینه بود، این منطقه به واسطه این که توسط قلعه‌های هفتگانه دربر گرفته شده بود، به آن خیبر می‌گفتند. در جنگی که میان مسلمانان با فتنه گران خیبر روی داد، این قلعه‌ها توسط مسلمانان و به خصوص علی بن ابی‌طالب فتح شدند و با پیروزی لشکر اسلام بعد از حدود ۱۴ روز، جنگ به اتمام رسید. علی بن ابی‌طالب در این جنگ به در قلعه خیبر هجوم برد و در قلعه را از جا درآورد و مسلمانان وارد قلعه شدند و آنجا را به تسخیر خود درآوردند.[۶]
ویژگی‌ها
ویرایشموشک خیبرشکن از سوخت جامد استفاده می‌کند و وزن کمتری نسبت به موشک‌های مشابه دارد. شعاع عملیاتی قطعی آن بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر (۹۰۰ مایل) بوده، در حالی که قدرت مانور این موشک در مقایسه با موشکهایی از همین رده بسیار بالاست. از این موشک به عنوان موشک بالستیک دوربرد و نقطه زن نیز یاد شده‌است.[۷][۸]
موشک خیبرشکن را می‌توان نسل جدیدی از موشک و جهشی در حوزه توان موشکی جمهوری اسلامی ایران دانست.[۸][۹][۱۰]
خیبرشکن یکی از موشک‌های دوربرد نسل سوم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که از «سوخت جامد» استفاده می‌کند و در فاز فرود قابلیت مانور برای عبور از سپر موشکی را داراست.
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم موشک خیبرشکن طراحی بهینه آن است که وزن آن را تا یک سوم کمتر از نمونه‌های مشابه و زمان آماده‌سازی و شلیک آن را به یک ششم کاهش داده‌است.
با توجه به طراحی کلاهک جنگی و با کمک بالک های خاص، امکان مانور این موشک در فاز نهایی برای مقابله با سامانه‌های پدافند ضد موشکی تقویت شده‌است.
این موشک دقت بالایی دارد و قابلیت مورد هدف قرار دادن نقطه‌ای را داراست. کلاهک جنگی آن می‌تواند دمای بسیار بالا را تحمل کند.[۱۱]
ابعاد
ویرایشموشک خیبرشکن ۱۰٫۵ متر طول، ۸۰ سانتیمتر قُطر و ۴٫۵ تن وزن دارد که شامل یک کلاهک ۵۰۰ کیلوگرمی می‌شود. کلاهک آن از نوع انفجاری سریع و شدید است. بدنه موشک خیبرشکن همانند موشک رعد ۵۰۰ از مواد کامپوزیتی ساخته شده‌است.[۸]
یکی از مزیت‌های موشک خیبرشکن ابعاد کوچکتر آن نسبت به نمونه‌های مشابه است؛ بنابراین در فضای محدود پایگاه‌های موشکی زیرزمینی، می‌توان تعداد بیشتری از آن را انبار کرد.[۱۲]
کلاهک جنگی
ویرایشابعاد نسبتاً بزرگ‌تر کلاهک‌های جنگی موشک خیبرشکن، قدرت مانور کلاهک را پس از ورود به جو افزایش می‌دهد و امکان مانورهای پیچیده‌تر و سریع‌تر را برای عبور مؤثر از سد دفاع موشکی هوایی مانند سیستم‌های دفاعی فلاخن داوود اسرائیل یا پاتریوت آمریکا را فراهم می‌آورد.[۱۳]
کلاهک‌های جداشونده مانورپذیر (MaRV) موشک خیبرشکن، هنگام ورود به جو زمین با کمک بالک‌ها مسیر حرکت را کنترل کرده که باعث کاهش انرژی جنبشی و البته کاهش سرعت در طول مانور می‌شود. به همین دلیل در لحظه اصابت کلاهک به هدف، هیچ نشانه‌ای از سوختن بالک‌ها یا ذوب شدن کلاهک مشاهده نمی‌شود (سیستم‌های پدافند دفاعی با ردگیری این حرارت، موشک را منهدم می‌کنند) که این قابلیت امکان انجام مانورهای سنگین برای خنثی سازی پدافند هوایی دشمن را فراهم می‌کند. سرعت کلاهک در لحظه برخورد ۲ تا ۳ ماخ برآورد شده‌است.[۸]
پیکربندی کلاهک موشک خیبرشکن از نوع Tri Conic بوده که برای حفظ پایداری کلاهک در مانورهای سنگین استفاده می‌شود. البته مقدار نیروی پسا در این پیکربندی کمی بیشتر است، اما به دلیل دستیابی به قابلیت مانور این گزینه انتخاب شده‌است. از این رو طراحان این موشک با مصالحه‌های مهندسی، مانورپذیری را بر افزایش نیروی پسا ترجیح داده‌اند.[۸][۱۰]
کلاهک موشک خیبرشکن از نوع انفجاری شدید و قدرت انفجاری آن چندین برابر تی‌ان‌تی است.[۱۴]
شتاب
ویرایشتصاویر منتشر شده از موشک خیبرشکن سرعت بالای این موشک را قبل از خروج از جو زمین نشان می‌دهد، به‌طور ی که این موشک قبل از خروج از جو به سرعتی بالاتر از ۴ تا ۵ ماخ می‌رسد. چنین شتاب بالایی اثرات کاهش سرعت ناشی از نیروی گرانشی زمین را تا حد زیادی کاهش داده که در نهایت منجر به افزایش بُرد این موشک می‌شود.[۷][۸]
پرتابگر
ویرایشموشک خیبرشکن توانایی استفاده از پرتابگرهای مختلف را دارد. پرتابگر مورد استفاده برای موشک خیبرشکن بر روی یک شاسی ۱۰ چرخ نصب شده که می‌تواند به عنوان یک وسیله نقلیه تجاری نیز استتار شود.[۸][۱][۲]
عملیات‌ها
ویرایشموشک خیبرشکن برای اولین بار در ۲۶ دی ۱۴۰۲ (۱۶ ژانویه ۲۰۲۴) برای حمله سپاه پاسداران به مقر داعش در ادلب سوریه استفاده شد.[۱۵] گفته می‌شود که در این حمله از ۴ موشک خیبرشکن استفاده شده و از جنوب خوزستان، با طی کردن مسیر ۱۲۰۰ کیلومتری، مقر داعش در ادلب سوریه را تخریب کرده است.[۱۶]
از این موشک در حمله ۱ اکتبر ۲۰۲۴ به اسرائیل استفاده شد. این عملیات که وعده صادق ۲ نام داشت، در انتقام از کشته شدن اسماعیل هنیه، سید حسن نصرالله و عباس نیلفروشان صورت گرفت. در این حمله که بزرگترین حمله بالستیکی تاریخ تا آن لحظه بود، تعدادی از موشک‌های فتاح و خیبرشکن به سمت اهدافی در اسرائیل شلیک شدند.[۱۷][۱۸] منابعی چون واشنگتن پست، تایید کردند که حداقل ۳۲ موشک به پایگاه‌های اسرائیل در منطقه اصابت کردند.[۱۷]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "تمام خاک اسرائیل و همه پایگاه‌های آمریکا در منطقه در تیررس موشک‌های قدرتمند ایران! - نیوزین" [All Israeli territory and all US bases in the region are within range of Iran's powerful missiles! - Newsin]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "تمام خاک اسرائیل و همه پایگاه‌های آمریکا در منطقه در تیررس موشک‌های قدرتمند ایران!" [All Israeli territory and all US bases in the region are within range of Iran's powerful missiles!]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ "نامی جدید در ایران که به زودی معادلات منطقه را تغییر خواهد داد" [A new product in Iran that will soon change the equations of the region]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ «سپاه پاسداران از 'موشک بالستیک با برد ۱۴۵۰ کیلومتر' رونمایی کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ فوریه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۰ فوریه ۲۰۲۲.
- ↑ «مذاکره در اتریش و رونمایی موشک در ایران؛ تفسیر رسانه‌های اسرائیل از نام «خیبرشکن»». یورونیوزفارسی. ۹ فوریه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۹ فوریه ۲۰۲۲.
- ↑ «ماجرای فتح قلعه خیبر توسط امام علی (ع)/ فتنه‌گران عامل اصلی جنگ خیبر بودند». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۸.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ "آشنایی با موشک خیبرشکن - همشهری آنلاین" [Introduction to Kheibar Shekan Missile - Hamshahri Online]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ ۸٫۵ ۸٫۶ "جدیدترین موشک ایرانی را بیشتر بشناسید" [Learn more about the latest Iranian missile]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ""خیبرشکن" جدیدترین موشک ایران چه ویژگی‌هایی دارد؟ برد موشک‌های سوخت جامد تاکتیکی به اسرائیل رسید - ایرنا" [What are the features of Iran's latest "Khyber Breaker" missile? Tactical solid-fuel missile range reaches Israel - IRNA]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ""خیبرشکن" جدیدترین موشک ایران را بیشتر بشناسید - ساعدنیوز" [Learn more about Iran's latest "Kheibar Shekan" missile - Saadnews]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ "خیبرشکن؛ نسل جدید موشک‌های دوربرد ایران" [Kheibar Shekan; The new generation of long-range missiles in Iran]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ "«خیبرشکن» جدیدترین موشک ایران چه ویژگی‌هایی دارد؟ برد موشک‌های سوخت جامد تاکتیکی به اسرائیل رسید" [What are the features of Iran's latest "Khyber Breaker" missile? - The range of tactical solid fuel missiles reached Israel]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ""خیبرشکن" برای عبور از سامانه‌های پدافندی طراحی شده‌است" ["Kheibar Shekan" is designed to pass through defense systems]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ "این موشک‌های سپاه به اسرائیل‌زن معروف است" [These IRGC missiles are known as Israeli destroyer]. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ ایران، عصر (۱۴۰۲/۱۰/۲۶ - ۱۲:۵۴). «جزئیات حمله موشکی سپاه از زبان سردار حاجی زاده». fa. دریافت‌شده در 2024-01-16. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ www.irna.ir https://www.irna.ir/news/85355708/%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%DB%B1%DB%B2%DB%B0%DB%B0-%DA%A9%DB%8C%D9%84%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%A7%D8%B6%D8%AD-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۱۶. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ «تحقیر اسرائیل با ۳۲ موشک در محافظت‌شده‌ترین پایگاه نظامی جهان». مشرق نیوز. ۲۰۲۴-۱۰-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۶.
- ↑ TABNAK، تابناک | (۱۴۰۳/۰۱/۲۸ - ۱۰:۲۵). «حمله «عماد» و «خیبرشکن» به خانه اف۳۵های اسرائیل». fa. دریافت‌شده در 2024-10-06. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک)