دالاس

شهری در ایالت تگزاس آمریکا

دالاس (به انگلیسی: Dallas)، چهارمین کلان‌شهر بزرگ آمریکا و نهمین شهر بزرگ در آمریکا (در محدوده شهری)، و سومین شهر بزرگ در ایالت تگزاس (در محدوده شهری) است. دالاس مهم‌ترین نقطه تمرکز کلان‌شهر دالاس-فورت وورث است به‌طوری‌که بر طبق گزارش اداره آمار آمریکا، جمعیت دالاس در آخرین تخمین اداره سرشماری آمریکا در سال ۲۰۲۱ برابر بود با ۱٬۳۰۴٬۳۷۹ نفر (در محدوده دالاس کانتی) و جمعیت کلان‌شهر دالاس روی هم در همان سال برابر ۷٬۶۳۷٬۳۸۷ نفر تخمین زده شده‌است.

دالاس، تگزاس
City of Dallas
بالا به پایین و چپ به راست: فانتن پلیس، عمارت دادگستری شهرستان دالاس، بوستان گیاهشناسی دالاس، محوطه موزه هنر دالاس، دانشگاه متودیست جنوبی، قسمتی از مرکز شهر
پرچم دالاس، تگزاس
پرچم
نشان رسمی
مهر
موقعیت در شهرستان دالاس، تگزاس
Map of the U.S.
Map of the U.S.
Dallas
موقعیت در تگزاس
Map of the U.S.
Map of the U.S.
Dallas
موقعیت در کشور آمریکا
Map of the U.S.
Map of the U.S.
Dallas
موقعیت در قاره آمریکای شمالی
مختصات: ۳۲°۴۶′۴۵″ شمالی ۹۶°۴۸′۳۲″ غربی / ۳۲٫۷۷۹۱۷°شمالی ۹۶٫۸۰۸۸۹°غربی / 32.77917; -96.80889
فهرست کشورهای مستقل ایالات متحده آمریکا
ایالت آمریکا تگزاس
فهرست شهرستان‌های تگزاسشهرستان دالاس، تگزاس، شهرستان کالین، تگزاس، شهرستان دنتون، تگزاس، شهرستان راک‌وال، تگزاس، شهرستان کافمن، تگزاس
شرکت شهردارفوریه ۲، ۱۸۵۶
مدیریت
 • نوعشورای مدیریت
 • هیئت حاکمهشورای شهر دالاس
 • شهرداراریک جانسون (حزب دموکرات (ایالات متحده آمریکا))
مساحت
 • شهر۳۸۵٫۸ مایل مربع (۹۹۹٫۳ کیلومتر مربع)
 • خشکی۳۴۰٫۵ مایل مربع (۸۸۱٫۹ کیلومتر مربع)
 • آب۴۵٫۳ مایل مربع (۱۱۷٫۴ کیلومتر مربع)
 • شهری
۱۴۰۷٫۲ مایل مربع (۳۶۴۵ کیلومتر مربع)
بلندی
۴۳۰ پا (۱۳۱ متر)
جمعیت
 (۲۰۲۰)[۱]
 • شهر۱٬۳۰۴٬۳۷۹
 • برآورد 
(۲۰۲۱)[۲]
۱٬۳۰۴٬۳۷۹
 • رتبه(US: فهرست شهرهای ایالات متحده آمریکا بر پایه جمعیت)
 • شهری
۱٬۳۰۴٬۳۷۹ (فهرست پرجمعیت‌ترین مناطق شهری آمریکا)
 • کلان‌شهری
۷٬۶۳۷٬۳۸۷ (۴th)
 • منطقه آماری ترکیبی
۷٬۶۳۷٬۳۸۷ (منطقه آماری ترکیبی)
 • نام اهلیت
دالاسی
منطقه زمانییوتی‌سی −۶ (منطقه زمانی مرکزی)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی −۵ (منطقه زمانی مرکزی)
زیپ‌کد
ZIP codes[۳]
Area codes214, 469, 972, 682, 817[۴][۵]
استاندارد پردازش اطلاعات فدرال48-19000[۶]
سامانه اطلاعات نام‌های جغرافیایی feature ID1380944[۷]
Primary airport
سامانه بزرگراه‌های میان ایالتی
سیستم عددی بزرگراه در ایالت متحده آمریکا
راه‌آهن حومه
مترو
وبگاه

معمولاً منطقه شهری دالاس و مناطق شهری همجوار، به صورت پیوسته تحت نام کلان‌شهر دالاس-فورت وورث شناخته می‌شوند و اکثر اهالی این کلان‌شهر خود را ساکنان «دالاس» می‌نامند. برخی از این شهرهای مجاور مهم عبارتند از: پلینو، فریسکو، ریچاردسون، اروینگ، آرلینگتون و فورت وورث.

دالاس از نظر قدرت مالی-اقتصادی و امکانات رفاهی در مقیاس شهرهای جهانی در سطح شهرهای ردهٔ «بتای مثبت» قرار دارد (همردیف با رم، برلین، و واشینگتن).[۸]

دالاس از دوران قدیم بخاطر صنعت نفت، پنبه و خطوط راه‌آهنش شهر بسیار مهمی در سطح آمریکا محسوب می‌شده. قسمتهای مرکزی شهر دالاس در سال ۱۸۴۱ شکل گرفت ولی در فوریه ۱۹۵۶ رسماً به عنوان یک شهر معرفی شد.

اما اقتصاد دالاس امروزه بر پایه بانکداری، تجارت، صنعت نیرو، خدمات مخابراتی، فناوری اطلاعات، حمل و نقل، خدمات درمانی و تحقیقات پزشکی استوار است. مرکز چندین شرکت بزرگ فورچون ۵۰۰ در جهان در دالاس قرار دارد، از جمله جی. سی. پنی، ساوت‌وست ایرلاینز، امریکن ایرلاینز، ای‌تی اند تی، و اکسان‌موبیل. اقتصاد کلان-شهر دالاس نیز جزء اقتصادهای برتر آمریکا بوده و با ۵۳۵٬۴۹۹ میلیون دلار تولید ناخالص داخلی[پانویس ۱] رتبه چهارم بزرگ‌ترین اقتصاد در میان شهرهای آمریکا را دارد.[۹]

دالاس امروزه مرکز ۲۴ شرکت فورچون ۵۰۰ می‌باشد.[۱۰] در سال ۲۰۱۳ و با موفقیت در توسعه اشتغال و کاهش بیکاری، این منطقه کلان‌شهری با داشتن بیش از ۳ میلیون شغل غیر کشاورزی توانست به چهارمین مرکز اشتغال زایی در آمریکا تبدیل شود و امروزه همچنان از مراکز بزرگ اشتغال در آمریکا می‌باشد.

تاریخچه ویرایش

 
دالاس در سال ۱۲۹۳ خورشیدی (۱۹۱۴ میلادی)

منطقه‌ای که امروزه شهر دالاس و ایالت تگزاس در آن قرار دارد، در طول سالیان سال، فرهنگ‌های مختلفی را به خود دیده‌است. در ابتدا قبیله کادوها در این منطقه سکونت داشتند و بعد از آن‌ها و در قرن هجدهم، استعمارگران اسپانیایی این منطقه را جزئی از اسپانیای نو می‌دانستند. البته بعدها فرانسویان نیز چنین ادعایی را مطرح کردند ولی هیچ‌وقت ساکن منطقه نشدند.

در سال ۱۸۱۹ و بر اساس پیمان فلوریدا که بین آمریکا و اسپانیا امضاء شد، رودخانه‌ای به نام رودخانه سرخ در نواحی جنوبی آمریکا، مرز رسمی‌ای بین آمریکا و اسپانیای نو ایجاد می‌کرد که بر این اساس، منطقه فعلی شهر دالاس به شکل رسمی جزئی از خاک اسپانیا محسوب می‌شد. این منطقه همچنان تا سال ۱۸۲۱ تحت حاکمیت اسپانیا بود تا اینکه کشور مکزیک از استعمار اسپانیا اعلام استقلال کرد و بدین ترتیب منطقه فعلی وارد ایالت تیهاس در کشور مکزیک شد. چندی بعد و در سال ۱۸۳۶، تگزاسی‌ها به فکر استقلال افتادند و جمهوری تگزاس در نتیجه از مکزیک اعلام استقلال و رسماً تشکیل می‌شود. در نهایت در سال ۱۸۴۵ جمهوری تگزاس به خاک کشور آمریکا ضمیمه شده و در ۲ فوریه ۱۸۵۶ شهر دالاس به شکل رسمی تشکیل می‌شود.

 
جان اف کندی لحظاتی قبل از کشته شدن در دالاس در سال ۱۹۶۲ میلادی (۱۳۴۱ خورشیدی)

شاید دلیل اصلی توسعه دالاس را بتوان به دلیل وجود راه‌آهن دانست. خطوط راه‌آهن باعث شد این شهر تبدیل به نقطه ارتباطی بین هیوستون و چند شهر دیگر که آن‌ها نیز خط آهن داشتند شود. به همین دلیل صنایع کوچک دالاس همچون چرم کم‌کم روند روبه رشدی را طی کردند. در نتیجه با گسترش راه‌آهن به دالاس، این شهر شروع به پیشرفت کرده و مرکز ارتباطی بین چندین شهر شد. همچنین با استفاده از موقعیت به‌دست آمده، صنایع خود را گسترش داده و تبدیل به یک شهر صنعتی می‌شود که کارگران زیادی را از سرتاسر ایالت تگزاس به سوی خود جذب می‌کرد.

جغرافیا ویرایش

شهر دالاس و مناطق حومه بر شهرستانهای کالین، دنتن، کافمن و راک‌وال گسترده شده‌است. بر طبق اطلاعات اداره آمار آمریکا، خود این شهر مساحتی معادل ۹۹۹٫۳ کیلومتر مربع داشته که از این مقدار حدود ۱۱٫۷۵٪ آن پهنه آبی است. همچنین دالاس جزء منطقه کلانشهری دالاس‌فورت وورث است که بر این اساس، یک‌چهارم جمعیت ایالت تگزاس در آن زندگی می‌کنند. البته این‌جای تعجب نیست چرا که کلانشهر دالاس-فورت وورث افزون بر ۲۴۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد که برای قیاس کمی بیشتر از مساحت استان مازندران می‌باشد.

آب و هوا ویرایش

 
میزان بارندگی (آبی) و دمای متوسط دالاس (قرمز) در سال در شهر دالاس

آب و هوای این شهر بسیار گرم اما متغیر است. در یک نگاه کلی عمدتاً دو فصل تابستان و زمستان در آن مشاهده می‌شود و عمر سایر فصول بسیار کوتاه است. هوای دالاس در تابستان به‌شدت گرم است و گاهی حتی بیشینه درجه حرارت به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. اما در زمستان به ندرت برف در دالاس می‌بارد. با این حال موج سرما از اراضی شمال اوکلاهوما اغلب به دالاس نیز سرایت می‌کند.

رژیم رطوبتی این کلانشهر به دلیل فاصله نسبتاً نزدیک با خلیج مکزیک، تحت تأثیر آن قرار گرفته و رطوبت نسبی این منطقه اغلب زیاد است. میزان و تواتر بارندگی‌ها نیز نسبتاً زیاد است و معمولاً در هر ماه چند نوبت بارندگی روی می‌دهد.

تورنادو یا پیچند از ویژگی‌های منطقه دالاس فورت وورث است. پیچند عمدتاً در منطقه فورت وورث، دنتون، و فریسکو در فصول گرمتر دیده می‌شود و حتی در محدوده شهر دالاس ممکن است ایجاد شود.

اقتصاد ویرایش

 

در سال ۲۰۱۹ تعداد ۲۲ شرکت از فهرست فورچون ۵۰۰ در این کلان-شهر قرار داشتند.[۱۱] این شرکتها و رتبه شان در فورچون ۵۰۰ عبارتند از:

اما شرکتهای معروف دیگر که در دالاس و حومه‌های اطراف آن مرکزیت دارند:

 
دارت لایت ریل
 
مرکز شرکت هواپیمایی ساوث وست در دالاس قرار دارد

اما بسیاری از شرکتهای بزرگ در سطح جهان نیز در دالاس شعبات نمایندگی کشوری و قاره ای دایر کرده‌اند همانند شرکت اریکسون و ان‌ای‌سی و غیره. به‌طور نمونه شرکت خودروسازی تویوتا در آمریکای شمالی ۹ کارخانه دارد که خودروهای تویوتا توندرا، تویوتا تاکوما، تویوتا سکویا، و تویوتا سیه‌نا و قطعات خودروهای دیگرشان را تولید می‌کنند. مدیریت اداری این تولیدات در جهان از شعبه مرکزی Toyota Motor North America واقع در شهر پلینو هدایت می‌شود.

بانک فدرال رزرو دالاس نیز در اینجا قرار دارد. بانک آو آمریکا پلازا، بلندترین برج این شهر است، که متعلق به شعبه بانک آو آمریکا در این شهر است. گالریای دالاس از مراکز خرید متعدد این شهر است.

مردم ویرایش

دالاس دارای جمعیت قابل توجهی اتباع خارجی و مهاجر است. شاید بزرگ‌ترین گروه مهاجرین را آسیایی‌ها (یعنی کره ای‌ها، چینی‌ها، و هندی تباران) به دلیل اقلیم گرم آن تشکیل می‌دهند. اما همجوار بودن با مرزهای کشور مکزیک نیز باعث حضور جمعیت بالایی از مکزیکی‌تباران نیز شده‌است.

ایرانیان اهل دالاس ویرایش

 
نشریه خبری-اجتماعی «شهروند» چاپ دالاس

کلانشهر دالاس-فورت وورث از جمله مناطق شهری دالاس، فورت وورث، آرلینگتون، پلینو، گارلند، اروینگ، ریچاردسون، دنتون، مک کینی، فریسکو، مسکیت، گراند پریری، کرولتون، آلن، أدیسون و دیگر مناطق شهری مجاور حاوی جمعیت قابل توجهی ایرانی‌تبار می‌باشند.

امروزه به روایتی، افزون بر ۳۰٬۰۰۰ ایرانی فارسی‌زبان در کلانشهر دالاس سکونت دارند.[۱۲] لیکن برخلاف هیوستون یا برخی شهرهای دیگر، ایرانیهای دالاس در دور و اطراف کلانشهر دالاس پراکنده هستند و یک جا قرار ندارد.

تعداد جراید فارسی‌زبان دالاس دو تاست: دو خبرنامه هفتگی «شهروند دالاس» به‌صورت رایگان از سال ۱۳۷۸ تا کنون هر هفته منتشر می‌شود. و ماهنامه «پرستو» دیگر نشریه ایرانیان دالاس است. نفوذ و اقتدار ایرانیان دالاس به قدریست که در آوریل ۲۰۱۹ وزیر امور خارجه وقت آمریکا مایک پومپئو پشت درهای بسته با افراد سرشناس جامعه ایرانیان آمریکا در این شهر دیدار و گفتگو کرد.[۱۳][۱۴]

از مشاهیر ایرانی که در منطقه دالاس زندگی کرده یا می‌کنند می‌توان سارا شاهی و انوشه انصاری را نام برد. از موفق‌ترین و معروفترین صنعتگران شهر دالاس دِوِلوپر (بساز بفروش) فردیست بنام مهرداد مؤیدی که ریاست شرکت توسعه شهری Centurion American را بر عهده داشته‌است.[۱۵] یا می‌توان به شرکتی چندملیتی بنام Cyrus One اشاره کرد که در مرکز دالاس برجی با همین نام دارد.[۱۶]

ترابری ویرایش

فرودگاه‌ها ویرایش

فرودگاه بین‌المللی دالاس-فورت ورث از بزرگ‌ترین فرودگاه‌های ایالات متحده محسوب می‌شود. فرودگاه دالاس لاو نیز از پر رفت‌وآمدترین فرودگاه‌های داخلی کشور است. و فرودگاه سومی نیز در منطقه أدیسون قرار دارد که بیشتر برای پروازهای خصوصی استفاده می‌شود.

قطار شهری ویرایش

 
دالاس ماوریکس قهرمان لیگ ان بی ای در آمریکا در فصل ۲۰۱۱

سیستم حمل و نقل شهری قطاری دالاس و حومه دارت لایت ریل نام دارد و روزانه یکصدهزار مسافر جابجا می‌کند. این سیستم هم‌اکنون ۴ خط دارد و خط پنجمی نیز در حال ساخت است.

ورزش ویرایش

تیم بسکتبال دالاس ماوریکس و مالک میلیاردر آن مارک کیوبن نیز در چند سال اخیر شهرت فراوانی در لیگ بسکتبال حرفه‌ای آمریکا کسب نموده.

تیم فوتبال آمریکایی پر آوازه دالاس کاوبویز نیز در این شهر قرار دارد و در یکی از بزرگ‌ترین ورزشگاه‌های سرپوشیده جهان اقامت دارد.

در ورزش فوتبال، تیم اف سی دالاس از فریسکو (حومه شمال این شهر) است، و در ورزشگاه تویوتا بازی می‌کند، جایی که تالار مشاهیر فوتبال ایالات متحده آمریکا قرار دارد.

نمای شهر ویرایش

مراکز علمی ویرایش

مرکز پزشکی دانشگاه تکزاس شعبه جنوب‌غربی (UT Southwestern) امروزه از معتبرترین مراکز علوم پزشکی جهان محسوب می‌شود بطوریکه شش برنده جایزه نوبل پزشکی در این مرکز مشغول به کار می‌باشند یا بوده‌اند. انجمن قلب آمریکا نیز در دالاس مرکزیت دارد.

کتاب‌خانه عمومی دالاس ۳٬۸۰۰٬۰۰۰ نسخه کتاب دارد درحالی‌که کتابخانه ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش نیز در همین‌جا (در مجاورت دانشگاه متودیست جنوبی) قرار دارد.

شرکت تگزاس اینسترومنتس جاییست که در سال ۱۹۵۴ برای نخستین بار در جهان ترانزیستور حالت جامد به جهان عرضه گردید.[۱۷]

مراکز دانشگاهی مهم
دانشگاه تعداد دانشجو مکان
 
مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس ساوت‌وسترن

UT Southwestern

۲٬۲۳۵ منطقه پزشکی جنوب‌غربی (نزدیک مرکز شهر)
 
دانشگاه تگزاس در آرلینگتون

UT Arlington

۴۲٬۴۹۶ آرلینگتون
 
دانشگاه شمال تگزاس

UNT

۳۷٬۹۷۹ دنتون
 
دانشگاه تگزاس در دالاس

UT Dallas

۲۶٬۷۹۳ ریچاردسون
 
دانشگاه زنان تگزاس

TWU

۱۵٬۴۷۲ دنتون و منطقه پزشکی جنوب‌غربی
 
دانشگاه ای‌اندام تگزاس-کامرس

Texas A&M Commerce

۱۲٬۳۸۵ کامرس
 
دانشگاه متودیست جنوبی

SMU

۱۱٬۶۴۳ یونیورسیتی پارک
 
دانشگاه تگزاس کریستین

TCU

۱۰٬۳۹۴ فورت وورث
 
دانشگاه تگزاس وسلین

TWU

۳٬۳۷۸ فورت وورث
 
دانشگاه دالاس
۲٬۳۸۷ اروینگ

مراکز درمانی ویرایش

 
بیمارستان پارکلند مموریال از بزرگ‌ترین بیمارستان‌های دولتی کشور است

مرکز پزشکی دانشگاه تگزاس ساوت‌وسترن در جنب خود چهار بیمارستان بزرگ تخصصی دارد که در سطح کشور بسیار معتبر و شناخته شده هستند. بیمارستان دانشگاهی زیل لیپشی در زمینه سکته و عوارض مغزی تخصص و فعالیت دارد. مرکز درمانی کودکان دالاس در سطح کشور در زمره ۱۵ بیمارستان برتر آمریکا بوده‌است و به‌طور نمونه در زمینه ارتوپدی در رتبه دوم کشور قرار دارد. بیمارستان دانشگاهی ویلیام پ. کلمنتس نیز که رتبه دوم برترین بیمارستان عمومی در تگزاس (و بهترین در دالاس) را دارد؛ و بالاخره بیمارستان پارکلند مموریال بیمارستانیست که جان اف کندی (رئیس‌جمهور آمریکا) پس از ترور به آنجا آورده شد و یک مرکز درمانی دولتی و مجهز می‌باشد.

مراکز فرهنگی ویرایش

 
موزه هنر دالاس در مرکز شهر قرار دارد

تأثیر بر فرهنگ آمریکا ویرایش

سریال تلویزیونی دالاس (مجموعه تلویزیونی ۱۹۷۸) در مورد خانوادهٔ ثروتمندی از دالاس سالها طرفداران بسیاری داشت.

شهرهای خواهر ویرایش

 
یکی از محلات مرکز شهر دالاس که جهت رستوران‌های شیکش محبوبیت دارد

شهرهای زیر رسماً شهر خواهر دالاس هستند:[۱۸]

مشاهیر ویرایش

نگارخانه ویرایش

یادداشت‌ها ویرایش

  1. مقایسه کنید با ارقام صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۱۸ فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی: بلژیک با ۵۳۶٬۰۵۵ میلیون دلار، اتریش با ۴۵۹٬۴۰۱ میلیون دلار، نروژ با ۴۴۱٬۴۳۹ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۴۳۲٬۶۱۲ میلیون دلار، و ایران با ۴۳۰٬۰۸۲ میلیون دلار

منابع ویرایش

  1. "American FactFinder". اداره آمار ایالات متحده آمریکا. Retrieved September 10, 2021.
  2. "Population and Housing Unit Estimates". Retrieved July 12, 2021.}
  3. "Zip Code Lookup". USPS. Archived from the original on November 4, 2010. Retrieved September 10, 2014.
  4. "Area Code Lookup (NPA NXX)". Area-codes.com. Retrieved August 27, 2017.
  5. "Area Code Lookup (NPA NXX)". Area-codes.com. Retrieved August 27, 2017.
  6. "American FactFinder". اداره آمار ایالات متحده آمریکا. Archived from the original on September 11, 2013. Retrieved January 31, 2008.
  7. "US Board on Geographic Names". سازمان زمین‌شناسی آمریکا. October 25, 2007. Retrieved January 31, 2008.
  8. https://www.lboro.ac.uk/gawc/world2020t.html
  9. https://apps.bea.gov/iTable/index_regional.cfm
  10. https://www.dallasnews.com/business/business/2019/05/30/2019-list-dallas-fort-worths-150-largest-public-companies
  11. https://www.dallasnews.com/business/2019/05/16/number-of-dallas-fort-worth-companies-on-the-fortune-500-list-grows-in-2019/
  12. https://s3.amazonaws.com/texasbaptists/intercultural-ministry/IRANIAN-COMMUNITY-IN-NORTH-TEXAS.pdf
  13. https://www.axios.com/pompeo-opposes-iran-military-intervention-bolton-giuliani-370041ea-a1c4-400e-aa0e-cb5907543305.html
  14. https://thehill.com/policy/international/middle-east-north-africa/439938-pompeo-privately-said-trump-administration-will
  15. https://www.bisnow.com/events/dallas-ft-worth/10th-Annual-Dallas-State-of-the-Market-1075
  16. https://www.bizjournals.com/dallas/news/2018/08/29/cyrusone-relocating-its-headquarters-to-dallas.html
  17. http://www.pbs.org/transistor/science/events/silicont1.html
  18. «Sister Cities International». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۰۹.

پیوندهای به بیرون ویرایش