دریای مرمره

دریای مَرمَرِه (ترکی استانبولی: Marmara Denizi, یونانی: Θάλασσα του Μαρμαρά or Προποντίς, بلغاری: Мраморно море=مرآمُرنُ مُرِ) دریای اندرونی است که در جنوب خاور اروپا و شمال باختر ترکیه قرار دارد و پیوندگاه دریای سیاه و دریای اژه است؛ و جداکننده بخش اروپایی ترکیه از بخش آسیایی آن است. تنگه بُسفُر آن را به دریای سیاه و تنگه داردانل آن را به دریای اژه پیوند می‌دهد. پهناوری دریای مرمره ۱۱٬۳۵۰ کیلومتر مربع است و ژرفترین نقطه آن ۱۲۶۱ متر است.

دریای مرمره Marmara Denizi
Map of the Sea of Marmara
موقعیت	اروپا و آسیا
مختصات	۴۰°۴۱′۱۲″ شمالی ۲۸°۱۹′۷″ شرقی
گونه	دریای داخلی
درون‌شارش‌های کلان	Simav River, بیگاچای، Nilüfer River
برون‌شارش‌های کلان	Turkish Straits
حوضهٔ آبریز	۱۱٬۵۰۰ کیلومتر مربع (۴٬۴۰۰ مایل مربع)
کشورهای حوضه	ترکیه
مساحتِ رو	۱۱٬۳۵۰ کیلومتر مربع (۴٬۳۸۰ مایل مربع)
میانگین ژرفا	۴۹۴ متر (۱٬۶۲۱ فوت)
بیشترین ژرفا	۱٬۳۷۰ متر (۴٬۴۹۰ فوت)
حجم آب	۳٬۳۷۸ کیلومتر مکعب (۸۱۰ مایل مکعب)
جزیره‌ها	Marmara Island, Avşa, İmralı, جزایر پرنس، Paşalimanı و Ekinlik Island
جاهای مسکونی	استانبول، بورسا، ازمیت، تکیرداغ، بالیکسیر، چناق‌قلعه و یالوا

دریای مرمره به‌طور کامل در ترکیه واقع شده و بزرگ‌ترین شهر کناره آن استانبول است.

دریای مرمره یک دریای داخلی است که تماماً متعلق به ترکیه است و ارتباط آن با آب‌های جهان توسط استانبول در شمال و داردانل در غرب تامین می‌شود.

نام

دریای مرمره را در روزگار باستان پروپونتیس می‌نامیدند. نام کنونی آن برگرفته از نام جزیره مرمره است که در آن سنگ مرمر زیادی یافت می‌شود.

نام پروپونتیس به معنای «پیش‌دریا» است و از آن‌جا که یونانی‌های پیش از رسیدن به دریای سیاه از مرمره می‌گذشتند این نام را به آن داده بودند. در اساطیر یونانی توفانی که از این «پیش‌دریا» آغاز شد، آرگونوت‌ها را به جزیره‌ای بازافکند و این باعث درگرفتن نبردی شد که در آن یاسون یا هرکول، شاه سیزیکوس را کشتند؛ سیزیکوس آن‌ها را اشتباهاً از دشمنان پلاسگی خود پنداشته بود.

جغرافیا

دریای مرمره در این نگاره، بخش کمرنگ‌تر است.

میانگین شوری دریای مرمره حدود ۲۲ بخش در هزار است که کمی بیشتر از دریای سیاه می‌باشد، اما تنها در حدود دو سوم بسیاری از اقیانوس‌ها است. با این حال، آب در نواحی کف این دریا بسیار شورتر است، و میانگین شوی آن حدود ۳۸ بخش در هر هزار است که با شوری دریای مدیترانه همسان می‌باشد.

این آب شور، با چگالی بالا مانند آب شور دریای سیاه، به سطح نمی‌رسد و آب واردشده از رودخانه‌های سوسورلوک، بیگاچای و گونن نیز باعث کاهش شوری این دریا می‌شود. در سمت تراکیه آب کمی به سوی جنوب روان است و تقریباً همه رودخانه‌ها از سوی آناتولی وارد دریای مرمره می‌شوند.

دو گروه جزیره بزرگ در این دریا وجود دارد که یک گروه جزایر شاهزادگان و دیگر جزایر مرمره (شامل اوشه و پاشالیمانی) نامیده می‌شوند.

کرانه‌های جنوبی این دریا تورفتگی‌های زیادی دارد و شامل خلیج ایزمیت، خلیج گملیک، و خلیج اَردَک می‌شود.

در تاریخ ۲۹ دسامبر ۱۹۹۹ یک کشتی نفت‌کش روسی به نام ولگونفت به خاطر وقوع توفان در دریای مرمره غرق شد و بیش از ۱۵۰۰ تن نفت به آب ریخته شد.

گسل آناتولی شمالی، است که بسیاری از زمین‌لرزه‌های بزرگ را در سال‌های اخیر باعث شده‌است، ازجمله زمین‌لرزه سال ۱۹۹۹ ایزمیت، از زیر دریای مرمره می‌گذرد.

پیوند به بیرون

• City of Adiyaman, Turkey - Sea of Marmara

نگارخانه

• 
• 
• 

منابع

• Wikipedia contributors, "Sea of Marmara," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed May 20, 2012).

marmara.gov.tr