دشتانستان

دشتانستان (daštānestān) واژه‌ای پهلوی است که جای جداگانه برای زنان دشتان یا قاعده است. در وندیداد چنین می‌خوانیم: «درِ خویشی‌گاه (مستراح) را به درِ دشتانستان (خانه زنان حیض) شاید (جایز است).

در فرگرد شانزدهم وندیداد به احکام زن دشتان پرداخته شده است. زنان را در هنگام قاعدگی از فعالیت‌های روزانه همچون آشپزی، رفت‌وآمد و تماس با آتش منع کرده‌است. زنانی که در دورهٔ قاعدگی به آمیزش جنسی می پردازند سزاوار مجازات مرگ هستند.

بر اساس وندیداد، زنان در زمان قاعدگی، از هر دورهٔ دیگری خطرناک‌تر و آلوده‌تر می‌باشند و مردان باید از آنها دور شوند. زنان می‌بایست در این دوره در محوطهٔ محصوری به نام دشتانستان محبوس شوند. همچنین در این کتاب دربارهٔ پاکسازی زنان پس از سپری شدن این دوره و نیز ظروفی که در اختیارشان قرار می‌گرفت، بحث شده‌است.

پاکی زن،هنگامی است که با اطمینان از قطع دشتان و آثار حاصل شده، مراسم غسل و پاکی انجام شود.

منابع

• منصوری، یدالله (1396). فرهنگ زبان پهلوی، جلد دوم، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
• وندیداد، (1385). ترجمه و پژوهش هاشم رضی، تهران: بهجت.