دلفینیان یا دلفین‌های اقیانوسی یکی از تیره‌های عضو جانوران آب‌باز هستند. این پستانداران دریایی وابسته نزدیکی به نهنگ‌ها و گرازماهی‌ها دارند. آن‌ها در سراسر زمین، و بیشتر در دریاهای کم‌عمق فلات قاره، یافت می‌شوند. همان گونه که از نامشان بر می‌آید این دلفین‌ها، بر خلاف روددلفین‌واران، بیشتر در آب‌های آزاد اقیانوس‌ها و دریاها زندگی می‌کنند؛ با اینکه بعضی از آن‌ها، از جمله دلفین نهنگی پوزه‌کوتاه، در مناطق کرانه‌ای و نزدیک به مصب رودخانه‌ها یافت می‌شوند.

دلفین اقیانوسی
محدودهٔ زمانی: Late Miocene تا امروزه
دلفین پهلوسفید آرام
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: آب‌بازان
زیرراسته: آب‌بازان دندان‌دار[پانویس ۱]
تیره: دلفینیان[پانویس ۲]
گری, ۱۸۲۱
سرده

متن را ببینید.

شش تا از بزرگترین اعضای دلفینیان (به ترتیب نهنگ قاتل، نهنگ‌های خلبان، نهنگ کله‌خربزه‌ای، نهنگ قاتل کوتوله و نهنگ دندان‌کلفت) به دلیل جثه بزرگشان به جای آنکه دلفین نامیده شوند، با نام نهنگ خوانده می‌شوند.

ویژگی

ویرایش

در میان آب‌بازان، دلفین‌سانان بیشترین گوناگونی را دارند. جثه آن‌ها از ۱٫۲ متر و ۴۰ کیلوگرم وزن (دلفین جنوب آفریقا)، تا ۹ متر طول و ۱۰ تن وزن (نهنگ قاتل) تغییر می‌کند. بیشتر آن‌ها میان ۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم وزن دارند. آن‌ها به گونه معمول دارای باله‌ای پشتی انحنادار و دهانی منقارگونه در جلوی سر هستند. رنگ بدن و الگوهای رنگ‌آمیزی در آن‌ها بسیار متنوع است.[۱]

بیشتر دلفین‌ها از ماهی به عنوان منبع اصلی غذا تغذیه می‌کنند و گاه به شکار ماهی مرکب و سخت‌پوستان کوچک نیز می‌پردازند؛ با این حال بعضی انواع در شکار ماهی مرکب مهارت دارند یا در مورد نهنگ قاتل، این جانور به پستانداران دریایی نیز حمله می‌کند. با این همه، همگی این جانوران گوشت‌خوار هستند. آن‌ها به گونه معمول دارای ۱۰۰ تا ۲۰۰ دندان در دهان هستند، با این حال بعضی از انواع تعداد دندان‌های به مراتب کمتری دارند.

دلفین‌ها در دسته‌های بزرگ حرکت می‌کنند که گاه تا هزاران عضو نیز دارند. هر دسته در محدوده‌ای از چندین تا صدها کیلومتر مربع زندگی می‌کند. بعضی دسته‌ها دارای اعضایی با وابستگی نه چندان زیاد هستند که گاه به گاه گروه را ترک می‌کنند یا به آن می‌پیوندند. با این حال بعضی دیگر انواع دارای گروه‌هایی بسیار مستحکم مادرنهاد یا رهبری‌شونده توسط یک نر غالب هستند.[۱] دلفین‌ها با تولید صدا با هم ارتباط برقرار می‌کنند و نیز به تولید سوت‌های کم‌بسامد یا تپ‌های با بسامد بالای ۲۲۰-۸۰ کیلوهرتز به منظور موقعیت‌یابی صوتی می‌پردازند. دوره بارداری در این جانوران ۱۰ تا ۱۲ ماه است و ماده در هر بار تنها یک فرزند به دنیا می‌آورد.

رده‌بندی

ویرایش

یادداشت

ویرایش
  1. Odontoceti
  2. Delphinidae

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Evans, Peter G.H. (۱۹۸۴), The Encyclopedia of Mammals (به انگلیسی), New York: Facts on File, p. ۱۸۵-۱۸۰
  • LeDuc, R.G., Perrin, W.F., Dizon, A.E. (۱۹۹۹)، «Phylogenetic relationships among the delphinid cetaceans based on full cytochrome b sequences»، Marine Mammal Science (۱۵)، ص. ۶۴۸-۶۱۹
  • May-Collado, L., Agnarsson, I. (۲۰۰۶)، «Cytochrome b and Bayesian inference of whale phylogeny»، Molecular Phylogenetics and Evolution (۳۸)، ص. ۳۵۴-۳۴۴