روابط تاجیکستان و هند

روابط دوجانبه هند و تاجیکستان به روابط دو کشور جمهوری هند و جمهوری تاجیکستان گفته می‌شود. روابط این دو کشور به دلیل همکاری هر دو طرف در زمینه مسائل امنیتی و استراتژیک به میزان قابل توجهی توسعه یافته‌است. هند اولین پایگاه نظامی فرخور خود را در تاجیکستان ایجاد کرده‌است. هند همچنین در ساخت بیمارستان «Ayni» کمک کرد.[۱][۲][۳][۴]

روابط تاجیکستان و هند
نقشهٔ مکان‌نمای India و Tajikistan

هند

تاجیکستان
نارندرا مودی نخست‌وزیر هند و امام‌علی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان .

زمینه ویرایش

روابط دیپلماتیک با تاجیکستان مستقل پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، که روابطش با هند دوستانه بود، برقرار شد. تاجیکستان از موقعیت استراتژیک مهمی در آسیای میانه برخوردار است، هم‌مرز با افغانستان، جمهوری خلق چین و با یک نوار کوچک از خاک افغانستان به نام راهرو واخان از شمال گیلگیت – بالتستان (کشمیر تحت کنترل پاکستان) جدا شده اس‍ت. روسیه و چین هر دو درصدد ایجاد روابط با تاجیکستان بوده‌اند که این مهم نیز در جنگ افغانستان علیه طالبان اسلامگرا و القاعده مهم تلقی شده‌است. [۵] نقش هند در مبارزه با طالبان و القاعده و رقابت استراتژیک آن با چین و پاکستان روابط این کشور با تاجیکستان را در سیاست‌های استراتژیک و امنیتی مهم ساخته‌است.[۶] در سال ۲۰۱۱، تاجیکستان درگیر دام بدهی چین شد و دولت تاجیکستان مجبور به واگذاری ۱۰۰ کیلومتر۲ از قلمرو خود حزب کمونیست چین برای تخفیف جزئی شد.[۷][۸] از آن به بعد تاجیکستان در تلاش برای ایجاد روابط قوی تر با هند در جهت مقابله با توسعه طلبی[۹]‌های چین است که به عنوان «قلدری» برای کشورهای کوچک نیز توصیف شده‌است.[۱۰] حضور نظامی در تاجیکستان و جمهوری‌های همسایه آن در آسیای میانه غیر از هند مورد آرزوی ایالات متحده، روسیه و چین بوده‌است.

همکاری دو جانبه ویرایش

با وجود تلاش‌های مشترک آنها، تجارت دوجانبه نسبتاً کم بوده و در سال ۲۰۰۵ ۱۲ میلیون دلار آمریکا ارزش گذاری شده‌است[۱۱] صادرات هند به تاجیکستان ۶٫۲ میلیون دلار آمریکا ارزیابی شده‌است و واردات آن ۵٫۸۹ میلیون دلار آمریکا است. برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری، تاجیکستان و هند یک کمیسیون بین دولتی در زمینه همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فنی ایجاد کردند و سرمایه‌گذاری و تجارت در برق، حمل و نقل، معدن، فرآوری مواد غذایی، ساخت و ساز و گردشگری را تشویق کردند. هند همچنین پیشنهاد تعمیر و نوسازی نیروگاه برق آبی «Varzob-1» را داده‌است.[۶] در سال ۲۰۰۶، امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان یک سفر رسمی به هند انجام داد که منجر به تقویت تلاش‌ها برای گسترش تجارت و همکاری در زمینه موضوعات ضد تروریسم شد.

ارزش تجاری به میلیون دلار آمریکا[۱۲]
۲۰۰۵–۰۶ ۲۰۰۶–۰۷ ۲۰۰۷–۰۸ ۲۰۰۹–۰۹ ۲۰۰۹–۱۰ ۲۰۱۰–۱۱ ۲۰۱۱–۱۲ ۲۰۱۲–۱۳ ۲۰۱۳–۱۴ ۲۰۱۴–۱۵ ۲۰۱۵–۱۶ ۲۰۱۶–۱۷
تجارت کل ۱۳٫۱۳ ۱۵٫۵۰ ۲۲٫۲۱ ۳۴٫۱۸ ۳۲٫۵۶ ۴۱٫۳۳ ۳۰٫۱۴ ۴۸٫۰۲ ۵۵٫۱۳ ۵۸٫۱ ۳۲٫۲۴ ۴۲٫۳۳
صادرات از هند به تاجیکستان ۲۴/۶ ۷٫۴۵ ۱۲٫۴۰ ۷۱/۱۶ ۷۱/۱۵ ۳۱/۱۸ ۲۱٫۲۸ ۳۵٫۱۶ ۵۴٫۲۷ ۵۳٫۷۱ ۲۲٫۲۶ ۲۰٫۵۱
واردات از تاجیکستان به هند ۸۹/۵ ۸٫۰۵ ۸۱/۹ ۱۷٫۴۷ ۸۵/۱۶ ۲۳٫۰۲ ۸٫۸۶ ۱۲٫۸۶ ۰٫۸۶ ۳۹/۴ ۹۸/۹ ۲۱٫۸۲
وزارت بازرگانی و صنایع، هند در آگوست ۲۰۱۷

عمده کالاهای صادراتی هند شامل داروها، چای، قهوه، مواد شیمیایی، منسوجات، پوشاک و ماشین آلات است و عمده واردات آن آلومینیوم، پنبه، میوه‌های خشک، سبزیجات و مواد شیمیایی آلی است.[۱۳] تجارت بین کشورها به دلیل غیرقابل دسترس بودن کشور بسیار قابل توجه نیست. در حال حاضر کلیه تجارت بین هند و تاجیکستان از طریق دریا از هند تا بندر بندرعباس در ایران و سپس از طریق جاده از طریق ترکمنستان و ازبکستان انجام می‌شود.

کمک ITEC ویرایش

تاجیکستان به عنوان یک کشور کمتر توسعه یافته، و یکی از فقیرترین ملت‌های جهان، یکی از بزرگترین ذی نفعان برنامه همکاری فنی و اقتصادی هند (ITEC) است. تاکنون ۳۸۱ پرسنل تاجیکی تحت طرح ITEC آموزش دیده‌اند. به همین ترتیب، ۱۶۰ دانشجو برای تحصیلات عالیه بورسیه دولت هند را دریافت کرده‌اند. تاکنون ۳۵ دانشجو و ۶۷ افسر جوان تاجیکی در آکادمی دفاع ملی در پونا، آکادمی نظامی هند در درادون و سایر موسسات آموزشی آموزش دیده‌اند. اولین گروه از افسران تاجیک فارغ‌التحصیل NDA و IMA در ژوئن ۲۰۰۷ به تاجیکستان بازگشتند و به نیروهای دفاعی تاجیکستان معرفی شدند.

پیوندهای فرهنگی ویرایش

فیلم‌های هندی محبوب‌ترین فیلم‌های خارجی در تاجیکستان هستندُ و زبان هندی - اردو در ادارات و در دانشگاه‌های این دو کشور بسیار زیاد هستند.[۱۴]

پانویس ویرایش

  1. "India's foray into Central Asia". Asia Times. 12 August 2006. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 15 June 2008.
  2. "India to base planes in Tajikistan". The Tribune, India. 15 November 2003. Retrieved 15 June 2008.
  3. Mahendra Ved (1 October 2004). "IAF's base in Tajikistan will be ready by '04" (PDF). Institute for Peace and Conflict Studies, Times of India. Archived from the original (PDF) on 27 February 2008. Retrieved 15 June 2008.
  4. "India to station MiG-29s at Tajikistan base". Daily News and Analysis. 20 April 2006. Retrieved 18 April 2008.
  5. "Scramble for Central Asian bases". Asia Times. 9 April 2003. Archived from the original on 9 April 2003. Retrieved 15 June 2008.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "India's foray into Central Asia". Asia Times. 12 August 2006. Archived from the original on 19 August 2006. Retrieved 15 June 2008. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «AT» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  7. https://eurasianet.org/tajikistan-report-confirms-significant-chinese-security-presence-in-pamirs
  8. https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-12180567
  9. https://m.economictimes.com/news/defence/bhutan-not-the-sole-sufferer-beijing-is-bullying-other-nations-too/amp_articleshow/59480024.cms
  10. https://www.wsj.com/amp/articles/stop-the-bully-in-the-south-china-sea-11567033378
  11. "India, Tajikistan to further bilateral trade". The Economic Times, Times of India. 2 August 2006. Retrieved 15 June 2008.
  12. "India-Tajikistan Relations" (PDF). Ministry of External Affairs India. Government of India. Retrieved 9 December 2018.
  13. "India-Tajikistan Relations" (PDF). Ministry of External Affairs India. Government of India. Retrieved 9 December 2018.
  14. "Central Asia is best place to host centenary of Indian cinema next year". The Times of India. 1 April 2012.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «India–Tajikistan relations». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۰ مه ۲۰۲۱.