زخم کاری

مجموعهٔ نمایش خانگی از محمدحسین مهدویان در ۱۳۹۹
(تغییرمسیر از زخم کاری (مجموعه نمایش خانگی))

زخم کاری یک مجموعهٔ نمایش خانگی ایرانی در ژانر درام جنایی به نویسندگی و کارگردانی محمدحسین مهدویان است که فصل اول آن بر پایهٔ رمان بیست زخم کاری نوشتهٔ محمود حسینی‌زاد برای سرویس پخش فیلیمو ساخته شده است. فصل دوم این سریال با نگاهی به نمایشنامه هملت نوشته ویلیام شکسپیر و طراحی قصه مهدویان نوشته شده است. فیلم‌برداری مجموعه از اسفند ۱۳۹۹ آغاز گردید و تا تیر ۱۴۰۰ به‌طول انجامید.

زخم کاری
پوستر فصل نخست
نام‌های دیگر
  • بازگشت
  • انتقام
بر پایهٔبیست زخم کاری
اثر محمود حسینی‌زاد[۱]
فیلم‌نامه‌نویسمحمدحسین مهدویان[۲]
کارگردانمحمدحسین مهدویان
بازیگران
آهنگسازحبیب خزایی‌فر
کشور سازندهایران
زبان اصلیفارسی
شمار فصل‌ها۳
شمار قسمت‌ها۳۰
تولید
تهیه‌کنندهمحمدرضا تخت کشیان
فیلم‌برداریهادی بهروز[۳]
تدوین‌گرانسجاد پهلوان‌زاده
مهدی سعدی
مدت۴۵–۷۴ دقیقه
پخش
شبکهٔ اصلیفیلیمو
انتشار اولیه۱۴ خرداد ۱۴۰۰ –
اکنون

فصل نخست در ۱۴ خرداد ۱۴۰۰ به نمایش درآمد و در ۱۹ شهریور متشکل از ۱۵ قسمت به پایان رسید. فصل دوم با نام بازگشت در ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ آغاز به پخش کرد. پخش فصل سوم در سال ۱۴۰۳ آغاز شد. فصل نخست زخم کاری نظرات اکثراً مثبتی از منتقدان دریافت کرد. این مجموعه با میانگین ۲۰ میلیون دقیقه تماشا، پربیننده‌ترین مجموعه شبکه نمایش خانگی است و در بیست و یکمین دوره جشن حافظ نامزد هفت و برنده چهار جایزه از جمله جایزه بهترین مجموعه تلویزیونی و جایزه بهترین بازیگر زن درام برای آزادی‌ور شد. فصل دوم این سریال با واکنش‌های ضد و نقیضی همراه شد.

بازیگران

بازیگران مجموعهٔ زخم کاری
بازیگر نقش فصل
۱ ۲
جواد عزتی مالک مالکی اصلی
رعنا آزادی‌ور سمیرا بخشی اصلی
هانیه توسلی منصوره ریزآبادی اصلی
کامبیز دیرباز مسعود طلوعی اصلی
سعید چنگیزیان ناصر ریزآبادی اصلی
مهران غفوریان رضا شفاعت اصلی
رضا بای دستیار طلوعی اصلی
الهه حصاری کیمیا اصلی
الناز ملک سیما اصلی
سیاوش طهمورث حاج عمو اصلی
مرتضی امینی‌تبار میثم مالکی اصلی
عباس جمشیدی‌فر اخوان اصلی
سیدجواد هاشمی دستمالچی اصلی
مهدی زمین‌پرداز نجفی اصلی
مه‌لقا باقری مهناز اصلی
امیرحسین هاشمی کریم اصلی
امیر دژاکام محسن فرنهادزاده اصلی
کاظم هژیرآزاد احمد مظفری اصلی
مهراوه شریفی‌نیا پانته‌آ اصلی
نگار نیکدل شیدا شفاعت اصلی
سهند جاهدی شهریار شفاعت اصلی
پانته‌آ قدیریان فرناز طلوعی اصلی
منوچهر علیپور مظفر میرلوحی اصلی
هادی قمیشی املشی اصلی
مائده طهماسبی سودابه اصلی
کیومرث مرادی سماوات اصلی
سارا حاتمی مائده ریزآبادی اصلی
سهیل قنادان حسام فرنهادزاده اصلی

تولید

در ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که فیلم‌برداری زخم کاری مدتی است که آغاز شده و برخی از بازیگران این مجموعه اعلام شدند.[۴]بازیگران این مجموعه در ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ معرفی شدند.[۵] در ۱ اردیبهشت، از لوگوی این مجموعه رونمایی شد.[۶] در ۱۲ اردیبهشت اعلام شد که ۷۰ درصد فیلم‌برداری زخم کاری به پایان رسیده و مراحل پخش در حال انجام است.[۷] فیلم‌برداری این مجموعه در ۱۰ تیر در تهران به پایان رسید.[۸]

پس از پایان فصل نخست، گمانه‌زنی‌ها دربارهٔ ساخت فصل دوم مطرح شد. در خرداد ۱۴۰۲ اعلام شد که فیلم‌برداری فصل دوم، تحت عنوان فرعی بازگشت به کارگردانی مهدویان و تهیه‌کنندگی محمدرضا تخت‌کشیان آغاز شده است. علاوه بر عزتی، کامبیز دیرباز، مهران غفوریان و الناز ملک نیز به گروه بازیگران ملحق شدند. هانیه توسلی به‌دلیل وضعیت روحی نامناسب، نقش خود را در این فصل بازی نکرد.[۹]

پس از پخش فصل دوم مجموعه، کامبیز دیرباز طی مصاحبه‌ای از در دست توسعه بودن یک دنباله برای بازگشت پرده برداشت.[۱۰] او گفت: «فصل سه هم دارد این سریال… اما در فصل سه به‌هرحال پلات‌مان [نقشهٔ داستان] عوض خواهد شد که به‌موقع‌اش توضیح خواهیم داد». در ۱۱ آذر ۱۴۰۲، سید جواد هاشمی طی یک مصاحبه تأیید کرد که تمامی صحنه‌های مربوط به شخصیت مسعود طلوعی با بازی دیرباز پر شده است و فیلم‌نامه به‌پایان رسیده.[۱۱] در ۲۹ اسفند۱۴۰۲، محمدحسین مهدویان از پخش فصل سوم در میانه‌های بهار خبر داد. در اواخر فروردین، مشخص شد که زخم‌کاری: انتقام مجوزهای خود را برای پخش توسط سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) دریافت کرده است.[۱۲] در اردیبهشت، اعلام شد که زخم‌کاری ۳ به‌دلیل پخش مجموعهٔ قطب شمال از تابستان ۱۴۰۳ پخش خواهد شد.[۱۳] سرانجام در ۱۸ خرداد، فیلیمو از پخش اولین قسمت از فصل سوم با زیرعنوان «انتقام» در ۲۵ خرداد ۱۴۰۳ خبر داد.

پخش

پخش فصل نخست زخم کاری از ۱۴ خرداد ۱۴۰۰ شروع شد.[۱۴] قسمت ششم با سانسور شدیدی مواجه شد که اعتراض مهدویان، توسلی و مخاطبان را به‌دنبال داشت. به عقیدهٔ مهدویان، سانسور تأثیر مخربی بر داستان مجموعه و تضییع حقوق سازندگان داشته است.[۱۵] قسمت هفتم این مجموعه به دلیل عدم تفاهم عوامل تولید و تیم نظارت ساترا توقیف شد و سپس بعد از چهار روز قسمت هفتم در فیلیمو پخش شد.[۵] فصل نخست در ۱۹ شهریور به پایان رسید. در ۱۴ شهریور ۱۴۰۲، نسخهٔ سینمایی خلاصه‌شده از فصل نخست در فیلیمو عرضه شد.[۱۶]

فصل دوم در ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ به‌وسیلهٔ فیلیمو پخش شد.[۱۷][۱۸] فصل سوم با زیرعنوان انتقام در ۲۵ خرداد ۱۴۰۳ پخش شد.[۱۹]

بازتاب‌ها

بررسی منتقدان

فصل نخست زخم کاری، با نظرات اکثراً مثبتی از منتقدان مواجه شد. علیرضا میرمصطفوی از وبسایت «سرگرمی»، این مجموعه را ستود و دربارهٔ آن گفت: «زخم کاری در انتها مخاطب را تنها نمی‌گذارد. او را با خود به دل قصه می‌برد، به آرمان‌های داستان‌نویسی پایبند می‌ماند و می‌تواند با خلق درام و لحظاتی مسخ‌کننده از راضی‌کننده‌ترین سریال‌های ایرانی تولید شده باشد.». میرمصطفوی، بازی جواد عزتی و رعنا آزادی‌ور، کارگردانی، تعداد زیاد لحظات به‌یادماندنی هر قسمت و پایان‌بندی را از نقاط قوت مجموعه دانست و قسمت آزمایشی و کشش برخی خرده پیرنگ‌ها را مورد انتقاد قرار داد.[۲۰] محمد مهدی نادی از وبسایت الف، قصه‌گویی، غافلگیری در پایان هر قسمت، شخصیت‌پردازی مالک، بازی عزتی و آزادی‌ور و دیگر شخصیت‌های مکمل را مورد تحسین قرار داد و کارگردانی برخی سکانس‌ها، لحن سریع قصه در قسمت‌های پایانی و نبود فلش‌بک برای شخصیت‌های مالک و سمیرا را مورد انتقاد قرار داد.[۲۱]

منتقدان فصل دوم زخم کاری را ضعیف‌تر از فصل نخست عنوان کردند و فیلم‌نامه را نپسندیدند.[۲۲] یکی از عمده‌ترین نقدهای مخاطبان، حضور کوتاه عزتی در نقش مالک بود.[۲۳][۲۴]

زهره کهندل از قدس آنلاین در بررسی قسمت نخست فصل سوم، شاهد ضعف شخصیت‌پردازی و کارگردانی بود. به عقیدهٔ این نویسنده، شخصیت‌های فرعی در داستان باعث افت مجموعه شده است.[۲۲]

میزان بیننده

زخم کاری آغاز به کار موفقی داشت.[۲۵] پخش قسمت نهم این مجموعه در ۸ مرداد توانست ۲۰ میلیون و ۴۲۰ هزار دقیقه تماشا در فیلیمو به ثبت برساند و رکورد پیشین برای هم‌گناه با ۲۰ میلیون و ۱۷۰ هزار دقیقه را بشکند.[۲۶]

جوایز و نامزدی‌ها

جشنواره قسمت نامزد[۲۷] نتیجه[۲۸]
بیست و یکمین جشن حافظ بهترین مجموعه تلویزیونی زخم کاری برنده
بهترین کارگردانی تلویزیونی محمدحسین مهدویان نامزدشده
بهترین فیلم‌نامه تلویزیونی محمدحسین مهدویان برنده
بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی جواد عزتی نامزدشده
بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی رعنا آزادی‌ور برنده
بهترین ترانه تیتراژ فیلم یا سریال[۲۹] بهنام بانی نامزدشده
جایزه ویژه هیئت داوران جواد عزتی برنده

حواشی

شکایت از سریال

پس از انتشار قسمت‌های نخست زخم کاری واکنش‌های بسیاری در رسانه‌ها نسبت به محتوای این سریال منتشر شد و سازمان سینمایی (یکی از نهادهای زیر دست سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی) از سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) بابت محتوای زخم کاری شکایت کرد و خواستار توقف پخش این سریال شد؛ صحنه‌های مربوط به سیگار کشیدن مالک، نمایش استفاده از مواد مخدر و مشروبات الکلی در بخش‌هایی از سریال از جمله موارد اعتراضی سازمان سینمایی است. در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱ علی سعد مدیر عامل ساترا در صفحهٔ توئیتر خود از زخم کاری حمایت کرد. سازمان سینمایی چندی بعد در بیانیه‌ای اعلام کرد که: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به انتشار و پخش آثار تصویری در حوزهٔ نمایش خانگی، ضمن دفاع از مجوزهای صادر شده، در خصوص محصولات فرهنگی فاقد مجوز، مطابق رویهٔ قانونی گزارشی به مراجع ذیربط ارسال می‌کند تا حقوق فعالانی که در چارچوب قانون عمل می‌کنند، پایمال نشود.»[۳۰][۳۱] محمد جواد شکوری مدیر عامل فیلیمو از عدم حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد از زخم کاری در صفحهٔ توئیتر خود گلایه کرد.

شکایت برخی از دستگاه‌ها از ساترا بابت سریال خوش‌ساخت زخم کاری پسندیده نبود. مسایل مربوط به فرهنگ و هنر باید در میان خانوادهٔ خود آنان و دستگاه‌های ذی‌ربط‌شان حل و فصل شود. داغ و درفش و اقدام قضائی در این عرصه پذیرفتنی نیست

— عزت‌الله ضرغامی، [۳۲]

رمان بیست زخم کاری

داستان زخم کاری برگرفته از رمان بیست زخم کاری نوشتهٔ محمود حسینی‌زاد است. این رمان در سال ۱۳۸۵ نوشته شد و در سال ۱۳۹۵ به آن مجوز نشر داده شد، اما دقیقاً در زمان آغاز ساخت زخم کاری در آذر و دی ۱۳۹۹ مجوز نشر این کتاب باطل شد و فروش این کتاب ممنوع شد. به همین دلیل نام این کتاب از تیتراژ زخم کاری حذف گردید.[۳۳]

استوری نوید محمدزاده

چند روز پس از پخش زخم کاری، نوید محمدزاده بازیگر سینما در یک استوری، بدون نام بردن از بازیگر یا فیلمسازی، نسبت به کیفیت برخی از آثار، متن کنایه‌آمیزی را منتشر کرد و حواشی‌ای به‌وجود آورد که باعث فروش و توجه بیشتر به مجموعه زخم کاری شد. در ۵ تیر ۱۴۰۰ محمدزاده با یک استوری که شامل حمایت از جواد عزتی می‌شد به حواشی خاتمه داد.[۳۴]

منابع

  1. «پایانی عجیب و غریب برای «زخم کاری»؟ - ایسنا». ایسنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۹.
  2. ««زخم کاری» مهدویان در سراشیبی راه ساخت». ایسنا. ۲۰ بهمن ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۹.
  3. «70 درصد سریال «زخم کاری» فیلمبرداری شد». موج. ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳ مارس ۲۰۲۲.
  4. «زخم کاری کارگردان شیشلیک بر شبکه نمایش خانگی». برنا. ۱۷ اسفند ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۱.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «بازیگران «زخم کاری» محمدحسین مهدویان معرفی شدند». خبرگزاری مهر. ۲۴ فروردین ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۱.
  6. «رونمایی از لوگوی «زخم کاری» مهدویان/عکس». خبر آنلاین. ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۱.
  7. «۷۰ درصد «زخم کاری» فیلمبرداری شد/ آماده‌سازی برای پخش». افکارنیوز. ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۱.
  8. «پایان ساخت «زخم کاری» در تهران». ایسنا. ۱۰ تیر ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۵ مرداد ۱۴۰۰.
  9. کاشیان، مائده (۴ خرداد ۱۴۰۲). «بازگشت «مالک» به «زخم کاری» برای انتقام؟». خراسان. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۲۳.
  10. «زخم‌کاری فصل سوم هم دارد + فیلم». فرهیختگان. ۱۹ مهر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۲ خرداد ۱۴۰۳.
  11. «خبر جدید از فصل سوم «زخم کاری» به روایت جواد هاشمی». اطلاعات. ۱۱ آذر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۲ خرداد ۱۴۰۳.
  12. ««زخم کاری ۳» مجوز اولیه را گرفت/ معرفی آثار جدید شبکه نمایش خانگی». خبرگزاری مهر. ۲۱ فروردین ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ خرداد ۱۴۰۳.
  13. «اعلام زمان قطعی پخش فصل سوم «زخم کاری»». فرارو. ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳.
  14. ««زخم کاری»، از ۱۴ خرداد به شبکه نمایش خانگی می‌آید». خبرآنلاین. ۵ خرداد ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۸ ژوئن ۲۰۲۱.
  15. امین، پولاد (۱۹ تیر ۱۴۰۰). «مهدویان: فهرست سانسورهای سریال «زخم کاری» را افشا می‌کنم!». شهروندآنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اوت ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۲۳.
  16. «نمایش نسخه سینمایی «زخم کاری»». ایرنا. ۱۳ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۲۳.
  17. «آغاز ساخت «زخم کاری ۲» با جواد عزتی». ایسنا. ۲ خرداد ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۲۳.
  18. «زمان پخش فصل دوم «زخم‌کاری» مشخص شد/ نگاهی به اتفاقات تازه». تسنیم. ۱۸ مرداد ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اوت ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۲۳.
  19. «زخم کاری ۳ آمد؛ جمعه ۲۵ خرداد!». آرمان ملی. ۱۸ خرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴.
  20. میرمصطفوی، علیرضا (۱۹ مرداد ۱۴۰۰). «نقد سریال زخم کاری (تا پایان اپیزود آخر) - روح جاودانه مکبث». سرگرمی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اوت ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۱.
  21. محمد مهدی نادی (۳۱ شهریور ۱۴۰۰). «نقد سریال زخم کاری/ زخمی که کاری بود». الف. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ کهندل، زهره (۳۰ خرداد ۱۴۰۳). «نگاهی به آغاز فصل سوم «زخم کاری» / بار سنگین انتقام روی دوش مالک». قدس آنلاین. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴.
  23. ««۸۷ متر» به کدام پلتفرم می‌رسد/ انتقاد مخاطب «زخم کاری» بالا گرفت». مهر. ۴ آبان ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳.
  24. «زخم کاری مالک به مخاطب‌هایش! / نقدهای منفی رسانه‌ها به فصل دوم سریال زخم کاری». عصر ایران. ۴ آبان ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳.
  25. «زخمی که وانموده دهان از درون و برون!». شهروندآنلاین. ۱۸ خرداد ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۹ اوت ۲۰۲۳.
  26. «رکورزنی «زخم کاری» در شب قهرمانی پرسپولیس». پانا. ۹ مرداد ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۴۰۰.
  27. روزبان، نیوشا (۲۰۲۱-۱۱-۱۴). «اعلام نامزدهای بخش تلویزیون بیست و یکمین جشن حافظ - خبرگزاری مهر - اخبار ایران و جهان». خبرگزاری مهر. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۳۰.
  28. شحنه، مرتضی (۳۰ آبان ۱۴۰۰). «برگزیدگان بیست و یکمین دوره جشن حافظ معرفی شدند». خبرگزاری جمهوری اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۹ آذر ۱۴۰۰.
  29. «اعلام فهرست نامزدهای بخش سینمای بیست و یکمین جشن حافظ». زومجی. ۲۰۲۱-۱۱-۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۳۰.
  30. «دعوای ساترا و ارشاد بالا گرفت/ «زخم کاری» قربانی تصمیم‌گیری‌های مختلف». عصر ایران. ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲.
  31. «اطلاعیه سازمان سینمایی؛ ارشاد از همه مجوزهایش دفاع می‌کند/ توضیح دربارهٔ یک سریال خانگی». خبرگزاری الف. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲.
  32. «موج سواری ارشاد با «زخم کاری» / چه کسی مسئول رفع اشکالات فیلم‌نامه است؟». خبرگزاری فارس. ۱۶ تیر ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲.
  33. «زخم کاری توقیف و حذب». ایسنا. ۵ تیر ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲.
  34. «ماجرای پست جدید «نوید محمدزاده» + عکس». افکار نیوز. ۵ تیر ۱۴۰۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۱.

پیوند به بیرون