زمین گلخانه‌ای و سردخانه‌ای

در سراسر تاریخ آب و هوایی زمین (دیرینه اقلیم شناسی)، آب و هوای زمین میان دو وضعیت عمده نوسان کرده است: زمین گلخانه‎‌ای و زمین سردخانه‌‎ای (به انگلیسی: Greenhouse and icehouse Earth).[۱] هر دو وضعیت آب و هوایی برای میلیون‌ها سال ادامه یافته‌اند و نباید آنان را با دوره یخچالی و میان یخچالی که به صورت دوره‌هایی متناوب در طی یک دوره سردخانه‌ای روی داده و کم‌تر از یک میلیون سال ادامه می‌یابند، اشتباه گرفت.[۲] پنج دوره شناخته شده زمین سردخانه‌ای در تاریخ آب و هوایی زمین عباتند از: یخبندان هورونی، کریوژنین، آندی-صحرایی، پالئوزوئیک پسین و سنوزوئیک پسین. گمان می‌رود که فاکتور‌های اساسی در تغییرات آب و هوایی زمین عبارتند از: تجمع دی اکسید کرین در اتمسفر، تغییرات حرکت انتقالی زمین، تغییرات طولانی مدت در ثابت خورشیدی و تغییرات اقیانوسی و کوه‌زایی ناشی از تغییرات زمین‌ساخت صفحه‌ای.[۳] دوره‌های گلخانه‌ای و سردخانه‌ای نقش مهمی در تکامل حیات بر روی زمین داشته‌اند.[۴]

خط زمانی پنج دوره یخچالی بزرگ شناخته شده که به رنگ آبی نمایش داده شده اند. دوره های میانی نشان داده شده مربوط به شرایط گلخانه ای هستند.



منابع ویرایش

  1. Auteur., Summerhayes, Colin P.. (8 September 2020). Palaeoclimatology : from snowball earth to the anthropocene. ISBN 978-1-119-59138-2. OCLC 1236201953.
  2. Paillard, D. (2006-07-28). "ATMOSPHERE: What Drives the Ice Age Cycle?". Science. 313 (5786): 455–456. doi:10.1126/science.1131297. ISSN 0036-8075. PMID 16873636. S2CID 128379788.
  3. P., Summerhayes, C. (13 July 2015). Earths evolving climate : a geological perspective. ISBN 978-1-118-89737-9. OCLC 907811494.
  4. P., Summerhayes, C. (13 July 2015). Earths evolving climate : a geological perspective. ISBN 978-1-118-89737-9. OCLC 907811494.