سمفیز پوبیس (کالبدشناسی)

سمفیز پوبیس یک مفصل غضروفی است که از اتصال دو استخوان بی‌نام (هیپ) در جلو از قسمت سطح داخلی تنه شرمگاهی‌های چپ و راست ایجاد می‌گردد. در ساختمان این مفصل علاوه بر غضروف شفاف (هیالن)، یک دیسک یا بالشتکی از غضروف لیفی (فیبری) وجود دارد. نام‌های دیگر سمفیز پوبیس عبارتند از سیمفیزیس پوبیس (به انگلیسی: Pubic symphysis) و ارتفاق عانه.

سمفیز پوبیس
Symphysis pubis exposed by a coronal section. (Pubic symphysis visible at center left.)
#5 is Pubic symphysis
جزئیات
شناسه‌ها
لاتین	symphysis pubica, symphysis pubis
MeSH	D011631
TA98	A03.6.02.001
TA2	1855
FMA	16950

سمفیز پوبیس در حالت طبیعی حرکت چندانی ندارد، ولی در خانم‌ها در زمان‌های بارداری به‌علت شلی لیگامانی ناشی از تغییرات هورمونی، حرکات آن افزایش می‌یابد.

کالبدشناسی

به سطح داخلی تنهٔ شرم‌گاهی که در تشکیل سمفیز پوبیس شرکت می‌کند، سطح التصاقی می‌گویند که یک سطح مفصلی بیضی شکل است. سطوح مفصلی شرم‌گاه از غضروف شفاف تشکیل شده و از طریق یک دیسک یا صفحه‌ای از غضروف لیفی به‌هم متصل می‌گردند. سمفیز پوبیس یک مفصل غضروفی ثانویه به‌شمار می‌آید، چون برخلاف نوع اولیه (که فقط غضروف هیالن دارد)، دارای غضروف‌های فیبری و شفاف است.

دو مفصل خاجی-تهیگاهی (ساکروایلیاک) و سیمفیزیس پوبیس، مفاصل لگن را تشکیل می‌دهند. به علت ارتباط مفاصل لگنی با یکدیگر، هرگونه اختلال در یکی از آن‌ها، ممکن است عملکرد دیگری را دچار مشکل کند. با ایجاد اختلال در ساختمان سمفیز پوبیس، احتمال حساسیت و درد این ناحیه وجود دارد.

سمفیز پوبیس در زمان بارداری

در دوران حاملگی، شلی رباط‌ها ایجاد می‌شود که علت آن تغییرات هورمونی است. شل شدن رباط‌ها منجربه تحرک بیشتر از حد طبیعی مفاصل می‌گردد، به خصوص در مفاصلی که در تحمل وزن نقش دارند. میزان حرکات مفاصل خاجی ـ تهیگاهی و سمفیز پوبیس که در حالت طبیعی تحرک کمی دارند، در زمان‌های بارداری افزایش می‌یابد، که این مسئله می‌تواند باعث بروز کمردرد و حساسیت سمفیز پوبیس و نواحی اطراف آن گردد. معمولاً به‌علت رابطهٔ مفاصل لگنی با یکدیگر، گرفتاری و جابجایی‌های مفاصل خاجی ـ تهیگاهی با ناراحتی سمفیز پوبیس همراه می‌شود. درصورت وجود اختلال قبلی در عملکرد این مفاصل، مشکلات فرد تشدید می‌گردد. چرخش‌های مفاصل خاجی ـ تهیگاهی و جداشدگی سمفیز پوبیس می‌تواند به‌هنگام زایمان رخ دهد و همچنین برخی از ماهیچه‌های کف لگن را متأثر سازد.

مشکلات و آسیب‌ها

برخی از عواملی که باعث اختلال در عملکرد سمفیز پوبیس یا درد این ناحیه می‌گردند عبارتنداز:

• گسیختگی سمفیز پوبیس
• التهاب سمفیز پوبیس (استئیت پوبیس) که عبارت است از التهاب (بدون عفونت) در ناحیه سمفیز پوبیس که منجربه حساسیت و درد این قسمت و کشاله ران می‌گردد. عواملی همانند جراحی دستگاه ادراری و فعالیت‌های ورزشی خاصی چون فوتبال و تنیس ممکن است باعث این مشکل شوند. در استئیت شرم‌گاهی به تدریج چگالی استخوان در مفصل افزایش می‌یابد (استئواسکلروز).
• آرتروز (DJD) سمفیز پوبیس. آرتروز (استئوآرتریت) یک عامل تدریجی تخریب غضروف مفصلی است.
• مشکلات سوخت‌وسازی که باعث رسوب کلسیم در سمفیز پوبیس می‌شوند.
• بیماری روماتیسمی همانند التهاب مهره خمیده (اسپوندیلیت آنکیلوزان)
• حاملگی و زایمان

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

جستارهای وابسته

• مفصل
• مفاصل غضروفیدومشی تنر
• مفاصل لیفی
• استخوان شرمگاهی

منابع

• روستائی، محمد محسن. فیزیوتراپی و ورزش درمانی در زنان و زایمان. انتشارات سنا. چاپ اول. شابک 2-16-6126-964

• Williams & Warwick. Gray's Anatomy. Thirty-seventh edition. Churchill Livingstone. ISBN 0-443-04177-6
• http://emedicine.medscape.com/article/308384-overview