سیاه‌گیله
سیاه‌گیله (نام علمی: Vaccinium arctostaphylos) نام یک گونه گیاه درختچه‌ای از سرده سیاه‌گیله است که بومی غرب آسیا (ایران و ترکیه)، قفقاز (ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، روسیه) و اروپای جنوب شرقی (بلغارستان) است.[۱] این گیاه در ایران در جنگل‌های گیلان می‌روید.[۲] میوهٔ آن سته خوراکی و به رنگ ارغوانی تیره یا سیاه است. برگ‌های آن سبز تیره و سطح زیر متمایل به سفید و میوه‌های آبی-سیاه کروی دارد. این گیاه با نام‌های قره‌قاط و قره‌قات نیز شناخته می‌شود. برخی منابع گیاه‌شناسی سیاه‌گیله را با قره‌قات (قره‌قاط) و سیاه‌دار یکی دانسته و برخی منابع آن‌ها را متفاوت می‌دانند. میوه و برگ‌های سیاه گیله در تهیهٔ داروهای گیاهی کاربرد دارند. میوهٔ آن حاوی ترکیبات آنتوسیانین است و گفته می‌شود مصرف عصارهٔ آن بر درمان بیماران هایپرلیپیدمی مفید است.[۳]
| سیاه‌گیله | |
|---|---|
| |
| Vaccinium arctostaphylos | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| دسته: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| راسته: | خلنگ‌سانان |
| سرده: | واکسینیوم |
| گونه: | Vaccinium arctostaphylos .L |
ویژگی‌ها ویرایش
ارتفاع این گیاه در حدود ۱ متر است.[۴] این گیاه دارای برگ‌های بیضوی و نوک‌تیز با گل‌های صورتی و سفید ریز است، که در خلال ماه‌های فروردین تا خرداد (آوریل تا ژوئن) غنچه باز می‌کنند. در اواخر تابستان، دانه‌های سیاه ارغوانی آن برای چیده شدن آماده می‌شوند. این گیاه در زمره گیاهان خانگی از سرده سیاه‌گیله است و میوه آن بیشتر مزه و ظاهر سیاه‌گیله آمریکایی را دارد. میوه آن را می‌توان هم به‌صورت تازه و هم خشک‌شده مصرف کرد یا در تهیهٔ انواع مرباها و دسرها به‌کار برد.
تکثیر ویرایش
خوابانیدن شاخه و تقسیم بوته یا کاشت قلمه‌ها و کاشت بذر. بهتر است در خاک اسیدی و حاوی پیت و در مکانی آفتابی یا جایی با قسمتی سایه کاشته شود.[۵]
جستارهای وابسته ویرایش
پانویس ویرایش
- ↑ "sp", شبکه اطلاعاتی منابع ژرم‌پلاسم (GRIN), سرویس تحقیقات کشاورزی آمریکا (ARS), وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA), retrieved 2013-02-27
- ↑ مظفریان، فرهنگ نام‌های گیاهان ایران، ۵۷۰.
- ↑ Soltani, Rasool; Hakimi, Mustafa; Asgary, Sedigheh; Ghanadian, Syed Mustafa; Keshvari, Mahtab; Sarrafzadegan, Nizal (2014). "Evaluation of the Effects of Vaccinium arctostaphylos L. Fruit Extract on Serum Lipids and hs-CRP Levels and Oxidative Stress in Adult Patients with Hyperlipidemia: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Clinical Trial". Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine: eCAM. 2014: 217451. doi:10.1155/2014/217451. ISSN 1741-427X. PMC 3920853. PMID 24587807.
- ↑ بری و برادلی، گیاهان و باغچه‌ها، ۲۰۵.
- ↑ بری و برادلی، گیاهان و باغچه‌ها، ۲۰۵.
منابع ویرایش
- مظفریان، ولی‌الله (۱۳۷۵). فرهنگ نام‌های گیاهان ایران: لاتینی، انگلیسی، فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. شابک ۹۶۴-۵۵۴۵-۴۰-۴.
- بری، سوزان؛ برادلی، استیو (۱۳۸۵)، گیاهان و باغچه‌ها، ترجمهٔ محمدعلی فرزاد، تهران: کارنگ، شابک ۹۶۴-۶۷۳۰-۷۴-۴
پیوند به بیرون ویرایش
| اطلاعات مرتبط در ویکیگونه: Vaccinium arctostaphylos |
- USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Vaccinium arctostaphylos in the Germplasm Resources Information Network (GRIN), US Department of Agriculture Agricultural Research Service.
- Linnaeus, C. (1753) Species Plantarum, Tomus I: 351.