صفدر توکلی

آوازخوان و موسیقی‌دان افغانستانی

صفدر توکلی (زادهٔ ۱۹۴۲ (میلادی) در یکاولنگ)، خواننده، نوازنده و موسیقی‌دان اهل افغانستان است. صفدر توکلی از مشهورترین خوانندگان و نوازندگان موسیقی سنتی هزارگی است. از وی به‌عنوان سلطان دمبوره افغانستان شناخته می‌شود.[۱][۲][۳]

سلطان دمبوره
صفدر توکلی
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدصفدر توکلی
زاده۱۹۴۲ (۸۱–۸۲ سال)
یکاولنگ، بامیان، افغانستان
ژانرفولکلور، موسیقی سنتی هزارگی
ساز(ها)دمبوره
آلبوم پرآوازهشفیقه

زندگی‌نامه

ویرایش

صفدر توکلی فرزند فضل احمد، زادهٔ ۱۳۲۰ (خورشیدی) یا ۱۹۴۲ (میلادی) در یکاولنگ ولایت بامیان است. صفدر از قوم هزاره بوده و به صفت هنرمند چند میلیونی مردم افغانستان شناخته شده‌است. از اینکه صفدر توکلی در طول جنگ‌های افغانستان به جز هنر طرفی را اختیار نکرده‌است محبوب دل‌های مردم می‌باشد. او بنیانگذار و معرفی‌کنندهٔ سبک ویژهٔ موسیقی و شعر هزارگی می‌باشد. او خود شعر می‌سراید آهنگ می‌سازد. او اسطورهٔ «دمبوره‌نوازی» نسل خویش است و به داشتن سبک خاص در موسیقی سنتی محلی و فلکلور مشهور است. صفدر در جوانی شوق و علاقه به هنر موسیقی روی آورد برای دنبال کردن هدفش، بامیان را ترک گفته و عازم کابل گردید از طریق دکان کوچک کست‌فروشی واقع در باغبان کوچه کابل امرار حیات نموده و به کارهای هنری خود در میان مردم و در محافل آغاز نمود. نظر به شوق و پشت کار که در هنر موسیقی داشت به رادیو تلویزیون ملی افغانستان راه یافت. وی مفتخر به اخذ مدال صداقت و نشان افتخار گردیده‌است. وی به‌صفت هنر مند محلی افغانستان مسافرت‌های زیادی هنری به کشورهای ازبکستان، آذربایجان، ترکمنستان، قرقیزستان، تاجیکستان، پاکستان و ایران داشته‌است که از این مسافرت‌هایش دیپلم‌های هنری زیادی را برای افغانستان به ارمغان آورده‌است. از سال ۱۳۶۴ تا سال ۱۳۷۵ وی سرپرستی گروه هنری وزارت اطلاعات و فرهنگ را به‌عهده داشته‌است. او از جمله خوانندگان محدود افغانستان است که در طول سال‌های گرفتار جنگ تا تصرف کابل به دست طالبان کشور و کابل را ترک نکرد. او درین گیر و دار جنگ پسر و همسر خود را از دست داد. صفدر هیچ وقت نخواست که ثروتمند باشد. هیچ وقت خود را در اوج شهرت نباخت و زندگی ساده رادر پیش دارد. مانند اکثریت استادان هنر افغانستان محروم و مظلوم باقی مانده‌است. پس از سقوط طالبان آهنگ «اگر از بامیان و قندهاریم – همگی پگ براریم» به‌صفت یک نماد همبستگی ملی گشت. صفدر دارای گروه ویژهٔ هنری بود و شاگردان زیادی تربیه نمود که آن‌ها فعلاً آهنگ‌سرایان افغانستان هستند.

سلطان دمبوره

ویرایش

وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان در حوت/اسفند ۱۳۹۹ لقب سلطان دمبوره را به صفدر توکلی اعطا کرد.[۱][۲][۳]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «برای استاد گل‌زمان، لقب بابای موسیقی پشتو داده شد». ویب سایت خبری کلید گروپ. ۲۰۲۱-۰۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ رابین, استودیو. "سلطان دمبوره و بابای موسیقی پشتو معرفی شدند". afghannews.af (به انگلیسی). Retrieved 2021-02-25.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Karimi، Ebrahim. ««صفدر توکلی» سلطان دمبوره و «گل زمان» بابای موسیقی پشتو معرفی شدند | خبرگزاری شیعیان افغانستان | Afghanistan - Shia News Agency». دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.