عامل ضد تغذیه‌ای یا ضد خوراک یا فاکتورهای ضد تغذیه (انگلیسی: Antinutrient) که به آنها ضد مواد مغذی هم گفته می‌شود ترکیبات طبیعی یا ساختگی هستند که در جذب مواد مغذی اختلال ایجاد می‌کنند.[۱] پژوهش‌های تغذیه‌ای بیشتر بر روی چنین عناصری که در منابع غذایی و نوشیدنی‌ها یافت می‌شوند متمرکز است.

اسید فیتیک (آنیون فیتات دپروتون شده در تصویر) یک عامل ضد مواد تغذیه‌ای مغذی است که در جذب مواد معدنی رژیم غذایی تداخل ایجاد می‌کند.

نمونه‌ها ویرایش

اسید فیتیک به مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، آهن، مس و روی میل ترکیبی زیادی دارد. این منجر به ته‌نشینی «precipitation» شده و باعث می‌شود مواد معدنی برای جذب در روده در دسترس نباشد.[۲][۳] اسیدهای فیتیک در پوسته‌های: حبوبات آجیل، دانه‌ها و غلات موجود است و به دلیل کلاته مواد معدنی و فسفات‌های متصل شده آزاد شده در محیط از اهمیت زیادی در هوپرورش کشاورزی و تغذیه حیوانات برخوردار است. بدون نیاز به استفاده از فرز برای کاهش فیتات (از جمله ماده مغذی)،[۴] مقدار اسید فیتیک در خوراک دام معمولاً با افزودن نوع فسفات هیستیدین فسفات به آنها کاهش می‌یابد.[۵]

منابع ویرایش

  1. "Aa". Oxford dictionary of biochemistry and molecular biology. Cammack, Richard (Rev. ed.). Oxford: Oxford University Press. 2006. p. 47. doi:10.1093/acref/9780198529170.001.0001. ISBN 978-0-19-852917-0. OCLC 65467611.{{cite book}}: نگهداری CS1: سایر موارد (link)
  2. Ekholm, Päivi; Virkki, Liisa; Ylinen, Maija; Johansson, Liisa (Feb 2003). "The effect of phytic acid and some natural chelating agents on the solubility of mineral elements in oat bran". Food Chemistry. 80 (2): 165–70. doi:10.1016/S0308-8146(02)00249-2.
  3. Cheryan M (1980). "Phytic acid interactions in food systems". Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 13 (4): 297–335. doi:10.1080/10408398009527293. PMID 7002470.
  4. Bohn L, Meyer AS, Rasmussen SK (March 2008). "Phytate: impact on environment and human nutrition. A challenge for molecular breeding". Journal of Zhejiang University Science B. 9 (3): 165–91. doi:10.1631/jzus.B0710640. PMC 2266880. PMID 18357620.
  5. Kumar V, Singh G, Verma AK, Agrawal S (2012). "In silico characterization of histidine Acid phytase sequences". Enzyme Research. 2012: 845465. doi:10.1155/2012/845465. PMC 3523131. PMID 23304454.