علیرضا پهلوی (یکم)

با علیرضا پهلوی (دوم) اشتباه نشود.

علیرضا پهلوی با عنوان سلطنتی والاحضرت شاهپور علیرضا پهلوی، (۱۳فروردین ۱۳۰۱_۶ آبان ۱۳۳۳)پنجمین فرزند و دومین پسر و آخرین فرزند رضا شاه پهلوی و تاج‌الملوک آیرملو و برادر تنی محمدرضا شاه پهلوی در ۱۲ فروردین سال ۱۳۰۱ خورشیدی به دنیا آمد.

علیرضا پهلوی
نام کامل	علیرضا پهلوی یکم
زادروز	۱۲ فروردین ۱۳۰۱ ۱ آوریل ۱۹۲۲ (میلادی)
زادگاه	تهران، ایران
درگذشت	۶ آبان ۱۳۳۳ (۳۲ سال) ۲۸ اکتبر ۱۹۵۴
محل درگذشت	کوه‌های اطراف تهران، ایران در یک سانحه هوایی
همسر	کریستین شولوسکی
دودمان	خاندان پهلوی
پدر	رضا شاه پهلوی
مادر	تاج‌الملوک آیرملو
فرزندان	علی پاتریک پهلوی
دین	شیعه۱۲امامی

مدتی در تهران و لوزان سوییس تحصیل کرد و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۱۵ به ایران بازگشت و وارد دانشکده افسری شد. او در سال ۱۳۲۰ از این دانشکده فارغ‌التحصیل شد و به همراه پدر به تبعیدگاهش در سن موریس رفت و تا زمان مرگ در کنار او بود.

او در سال ۱۳۲۳ وارد ارتش فرانسه شد و تا سال ۱۳۲۶ در آنجا خدمت کرد و سپس به ایران بازگشت. علیرضا در ایام خدمت در فرانسه با دختری لهستانی تبار به نام کریستیان شولوسکی ازدواج کرد و از او صاحب پسری به نام علی پاتریک پهلوی شد، ولی دربار ایران این ازدواج را به رسمیت نشناخت و بنابراین همسر و فرزند شاهپور علیرضا در پاریس زندگی می‌کردند.

در ۳۰ آبان ۱۳۳۲ علیرضا پهلوی به سمت ریاست انجمن ورزشی ارتش منصوب گردید.

مرگ

علیرضا پهلوی به طرز مشکوکی در ۶ آبان ۱۳۳۳ درست در زمانی که شایعه ولیعهدی او (به دلیل بچه دار نشدن شاه و ثریا اسفندیاری) بر سر زبان‌ها بود، در یک سانحهٔ هوائی کشته شد. وی در کوه‌های اطراف روستایی در استان مازندران به نام لاشک سقوط کرد و جان خود را از دست داد.

رویدادهای پس از مرگ

نوشتار اصلی: رویداد خرمدره

پس از مرگ وی، پسرش علی پاتریک را به ایران آوردند و تحت سرپرستی دربار قرار دادند. علی که عمویش محمدرضا پهلوی را بانی مرگ پدرش می‌دانست، به حرکات مسلحانه روی آورد. پس از اینکه دوستان همفکرش کاترین عدل (دختر یحیی عدل) و همسر وی بهمن حجت در درگیری با ساواک کشته شدند، او نیز مدتی زندانی شد ولی با پا در میانی مادر بزرگش تاج‌الملوک آیرملو آزاد و به کلاله تبعید شد. او پنج سال پس از انقلاب به فرانسه رفت و مدتی با تنگدستی در فرانسه زیست و مدتی خانه به دوش بود. او تحصیلات روانشناسی دارد و تالیفاتی نیز داشته که به گفته خودش به دلیل نفوذ خاندان شاهی ایران امکان توزیع نیافت. پس از آن به سوییس رفت و اکنون با پسرش زندگی می‌کند.

نگارخانه

• 

  علیرضا پهلوی

• 

  از راست رضاخان، شمس پهلوی و علیرضا پهلوی (یکم) در ژوهانسبورگ

• 

  علیرضا و محمدرضا پهلوی

• 

منابع

• پهلوی‌ها، جلال اندرمانی زاده و مختار حدیدی، ج۲.