سید علی‌اکبر پرورش

سیاست‌مدار ایرانی (۱۳۲۱–۱۳۹۲)
(تغییرمسیر از علی اکبر پرورش)

سیّد علی‌اکبر پرورش (با نام پیشین: سید علی‌اکبر رفیعایی؛ تیر ۱۳۲۱ – ۶ دی ۱۳۹۲) فعال سیاسی-مذهبی ایرانی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی، نماینده دوره های اول، سوم و چهارم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه اصفهان و ورزنه و وزیر آموزش و پرورش در دولت‌های باهنر، مهدوی کنی و میرحسین موسوی بود.[۱]

سیّد علی‌اکبر پرورش
ایستاده=230px
علی‌اکبر پرورش در ۱۳۵۹
وزیر آموزش و پرورش
دوره مسئولیت
۲۶ مرداد ۱۳۶۰ – ۲۳ مرداد ۱۳۶۳
رئیس‌جمهورمحمدعلی رجایی
سید علی خامنه‌ای
نخست‌وزیرمحمد جواد باهنر
محمد رضا مهدوی کنی
میرحسین موسوی
پس ازمحمدجواد باهنر
پیش ازمحمدتقی موید (سرپرست)
اطلاعات شخصی
زاده
سید علی اکبر رفیعایی

تیر ۱۳۲۱ خورشیدی
اصفهان، ایران
درگذشته۶ دی ۱۳۹۲ (۷۱ سال)
اصفهان، ایران
آرامگاهگلستان شهدا، اصفهان، ایران
ملیت ایران
حزب سیاسیحزب مؤتلفه اسلامی
محل تحصیلدانشگاه اصفهان
پیشهسیاستمدار
هیئت دولتدولت دوم
دولت سوم
دولت چهارم

وی از اعضای قدیمی و اولیه انجمن حجتیه بود اما به دلیل سوگیری این جریان با خمینی و حرکت‌های انقلابی، از آن خارج شده و در جریان انقلاب ۱۳۵۷، نقش فعال و محوری در شهر اصفهان داشت.[۲][۳]

پرورش در سال ۱۳۶۰ از سوی سید علی خامنه‌ای، رئیس‌جمهور وقت، به عنوان نخست‌وزیر به مجلس پیشنهاد شد اما موفق به دریافت رأی اعتماد نگردید. پرورش پس از آن، به عنوان وزیر آموزش و پرورش توانست از مجلس رای اعتماد دریافت کند.

پرورش، در دهه شصت از رهبران جناح راست حکومت محسوب می‌شد و دو بار به عنوان نامزد احتیاطی حزب جمهوری اسلامی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت نمود و در کنار سید علی خامنه ای به رقابت پرداخت. پرورش از سال ۷۲ عضو شورای مرکزی جمعیت موتلفه اسلامی شده و تا سال ۸۰ قائم‌مقام دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی بود.

عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضو شورای عالی دفاع، قائم مقام دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و دو دوره نایب رئیسی مجلس از دیگر سوابق وی است.[۴]

زندگی

ویرایش

علی اکبر پرورش به سالِ ۱۳۲۱ در محلّه چهارسوق شیرازی‌های اصفهان متولد شد.[۵]او از سوی پدر منسوب به خانواده رفیعایی بود و از نوادگان میرزا رفیعا استاد محمدباقر مجلسی محسوب می شد. نام خانوادگی او در ابتدا رفیعایی بود اما او به درخواست مادرش، آنرا به پرورش تغییر داد.

پرورش تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در همان شهر به پایان رساند و سپس در دانشگاه اصفهان مدرک لیسانس خود را در رشته ادبیات اخذ نمود. ایشان مدرک فوق لیسانس خود را در دانشسرای عالی تهران در رشته کارآموزی دبیری دریافت کرد و در دهه ۴۰ و ۵۰ معلم دینی در مدارس اصفهان بود. پرورش در دوران نوجوانی به واسطهٔ هم محله ایی بودن و آشنایی با آیت‌الله دکتر بهشتی جذب فعالیت‌های مذهبی و سیاسی گردید و نخستین بار در سال ۴۳ به دلیل فعالیت‌های سیاسی بر ضد رژیم دستگیر گردید

عضویت در انجمن حجتیه و خروج از آن

ویرایش

پرورش در دهه ۱۳۴۰ به فعالیت در انجمن حجتیه اصفهان پرداخت. پس از انتشار خبر دیدار شیخ محمود حلبی با رئیس اداره اوقاف پهلوی، علی اکبر پرورش به او اعتراض کرد و از انجمن خارج شد.[۶][۷]

سوابق اجرایی

ویرایش

سوابق سیاسی

ویرایش
  • محوریت مبارزات قبل از انقلاب در اصفهان که بارها منجر به دستگیری وی شد
  • عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی
  • دو دوره نامزد انتخابات ریاست جمهوری (نامزد احتیاطی حزب جمهوری اسلامی)
  • عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی از سال ۱۳۷۲
  • قائم مقام دبیرکل حزب موتلفه اسلامی از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۰
  • ابوالحسن بنی‌صدر در مصاحبه با پروژهٔ تاریخ شفاهی هاروارد نقل کرده است که پرورش در واقعهٔ آتش‌سوزی سینما رکس آبادان از عوامل دخیل بوده است.

درگذشت

ویرایش

علی اکبر پرورش پس از چند سال رنج از بیماری نارسایی کلیه که باعث انجام همودیالیز می‌شد و در مرکز جراحی میلاد اصفهان مورد عمل جراحی قرار گرفت،سرانجام در روز جمعه ۶ دی ماه ۱۳۹۲ در بیمارستان شهید صدوقی اصفهان در سن ۷۲ سالگی درگذشت. پیکر او در گلستان شهدای اصفهان دفن شد.

یادمان

ویرایش

بزرگراهی در منطقه ۴ شهرداری اصفهان به نام او نامگذاری شده است.[۹]

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «علی اکبر پرورش و چیزهایی که درباره او نمی دانستیم». ایسنا. ۲۰۲۰-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۷.
  2. SNN.IR، خبرگزاری دانشجو | (۱۳۹۷/۱۰/۰۶ - ۱۵:۳۴). «مروری بر زندگی مرحوم علی اکبر پرورش از حضور در شبکه مخفی شهید آیت تا حزب جمهوری». fa. دریافت‌شده در 2025-05-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  3. «استاد پرورش شخصیتی خاص و همه جانبه‌نگر بود». ایمنا. ۲۰۲۴-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۷.
  4. «پرورش از انجمن حجتیه تا موتلفه». Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و جهان. ۲۰۲۵-۰۵-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۷.
  5. «سخنرانی تاریخی سیدعلی اکبر پرورش در تحصن منزل آیت‌الله خادمی [متن کامل]». اصفهان زیبا.
  6. «آناتومی «انجمن حجتیه» در اصفهان». اصفهان زیبا.
  7. اسلامی، مرکز اسناد انقلاب (۱۴۰۰/۱۰/۰۷ - ۱۱:۵۵). «نقش بی‌نظیر سید علی‌اکبر پرورش در مبارزات مردم اصفهان/ ماجرای جدایی پرورش از انجمن حجتیه / پاسخ تند استاد پرورش به شیخ محمود حلبی». fa. دریافت‌شده در 2025-05-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  8. nedayeesfahan.ir https://nedayeesfahan.ir/134584/%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81.htm. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  9. «رونمایی از تابلوی «بزرگراه استاد پرورش» در منطقه ۴ اصفهان». ایمنا. ۲۰۲۴-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۷.

پیوند به بیرون

ویرایش


مناصب نظامی
عنوان جدید فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اصفهان
۱۳۵۸
پسین:
احمد سالک
مناصب احزاب سیاسی
پیشین:
سید جلال‌الدین طاهری
دبیر حزب جمهوری اسلامی شاخه استان اصفهان
۱۳۵۹–۱۳۵۸
پسین:
سید مسعود شهیدی
پیشین:
میرحسین موسوی
قائم‌مقام دبیرکل حزب جمهوری اسلامی
۱۳۶۰
پسین:
؟
عنوان جدید قائم‌مقام دبیرکل جمعیت مؤتلفه اسلامی
۱۳۸۰–۱۳۷۲
پسین:
اسدالله بادامچیان
کرسی پارلمانی
عنوان جدید نایب‌رئیس اول مجلس شورای اسلامی
۱۳۶۰–۱۳۵۹
پسین:
سید محمد موسوی خوئینی‌ها
پیشین:
ارسلان صفائی
نایب‌رئیس اول کمیسیون سیاست خارجی
۱۳۷۱–۱۳۶۸
پسین:
محمدجواد لاریجانی
پیشین:
اسدالله بیات زنجانی
نایب‌رئیس دوم مجلس شورای اسلامی
۱۳۷۲–۱۳۷۱
پسین:
محمدعلی موحدی کرمانی
پیشین:
حسن کامران دستجردی
نایب‌رئیس اول کمیسیون ارشاد و هنر اسلامی
۱۳۷۵–۱۳۷۲
پسین:
عبدالحمید باقری بنابی
مناصب سیاسی
پیشین:
ایرج شگرف نخعی
سرپرست
وزیر آموزش و پرورش
۱۳۶۳–۱۳۶۰
پسین:
محمدتقی مؤید
سرپرست
مناصب رسانه‌ای
پیشین:
سید مرتضی نبوی
سردبیر رسالت
؟ –۱۳۶۶
پسین:
محمد سرافراز
سِمَت‌های سازمان‌های ناسودبَر
پیشین:
هوشنگی
رئیس مؤسسه فرهنگی اکو
۱۳۷۹–۱۳۷۶
پسین:
محمود بروجردی