علی ربیعی

علی ربیعی سیاست‌مدار اصلاح‌طلب ایرانی است که سخنگوی دولت دوم حسن روحانی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰، رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بوده‌است.

علی ربیعی
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک
دوره مسئولیت ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ – ۱ آبان ۱۴۰۰
رئیس‌جمهور	حسن روحانی
پس از	حسام‌الدین آشنا
پیش از	محمدصادق خیاطیان
سخنگوی دولت ایران
دوره مسئولیت ۹ خرداد ۱۳۹۸ – ۱۲ مرداد ۱۴۰۰
رئیس‌جمهور	حسن روحانی
پس از	محمدباقر نوبخت
پیش از	علی بهادری جهرمی
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران
دوره مسئولیت ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ – ۱۷ مرداد ۱۳۹۷
رئیس‌جمهور	حسن روحانی
پس از	اسدالله عباسی
پیش از	محمد شریعتمداری
مشاور رئیس‌جمهور ایران در امور اجتماعی
دوره مسئولیت ۱۳۷۶ – ۱۳۸۴
رئیس‌جمهور	سید محمد خاتمی
معاون حقوقی و پارلمانی وزیر اطلاعات
دوره مسئولیت ۱۳۶۶ – ۱۳۷۲
وزیر	محمد ری‌شهری علی فلاحیان
اطلاعات شخصی
زاده	۱۳۳۴ (۶۷ سال) تهران، ایران
ملیت	ایرانی
حزب سیاسی	حزب اسلامی کار خانه کارگر
هیئت دولت	دولت یازدهم دولت دوازدهم
وبگاه	dralirabiee.ir
لقب(ها)	برادر عباد

او که زادۀ مناطق جنوبی تهران است پیش از انقلاب تکنسین و کارشناس کارخانه‌هایی چون ارج و کفش ملی بود و پس از انقلاب اسلامی تا ۱۳۶۰ مسئول شاخهٔ کارگری حزب جمهوری اسلامی ایران شد. ربیعی عضو سپاه پاسداران شد و از فرماندهان آن بود. از آغاز انقلاب وی عضو مؤسس و عضو شورای مرکزی خانۀ کارگر بوده‌است. او از ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۲ در دورهٔ وزارت محمد ری‌شهری و علی فلاحیان، معاون حقوقی و پارلمانی وزارت اطلاعات و از ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۴ مسئول اجرایی و مسئول کمیتۀ تبلیغات دبیرخانۀ شورای عالی امنیت ملی بوده‌است. از ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ مشاور اجتماعی و فرهنگی رئیس‌جمهور سید محمد خاتمی بود. ربیعی در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) از اعضای اصلی ستاد میرحسین موسوی (از نامزدهای معترض به نتایج انتخابات که هم‌اکنون در بازداشت خانگی به‌سر می‌برد) بود که پس از اعلام نهایی نتایج انتخابات، موضعِ خاصی علیه برندۀ انتخابات نگرفت و به نتیجه تمکین کرد.

او استاد دانشگاه‌های تهران و پژوهشگر حوزۀ جامعه‌شناسی سیاسی و اقتصادی است. وی عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه پیام نور، محقق و نویسنده در حوزۀ جامعه‌شناسی سیاسی و مدیریت و مشاور اجتماعی رئیس‌جمهور ایران (سید محمد خاتمی) طی سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ است.

وی به نقض حقوق بشر، متهم است.

عمدۀ دغدغه‌های ربیعی در سال‌های وزارت وی مطالعۀ فساد و راهبردهای مقابله با آن بوده‌است. او برنامه‌های خود برای وزارت کار را بر مبنای مبارزه با فساد و تقویت کارآفرینی برنامه‌ریزی کرده بود.

ربیعی که به مدت ۵ سال وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود، در ۱۷ مرداد ۱۳۹۷ در مجلس شورای اسلامی استیضاح و برکنار و از جایگاه خود عزل شد.

از گفته‌های مهم او این بود که:

اگر به ۵ نماینده مجلس باج داده و افراد منتسب به ایشان را قرار می‌دادم، حتماً استیضاح نمی‌شدم
فکر می‌کردم اگر وزیر شوم آسمان را به زمین می‌دوزم، اما وارد ساختار غلط که شدم فهمیدم باید ۲۰ درصد کار کنم ۸۰ درصد توطئه خنثی کنم.

زندگی‌نامه

از چپ: علی ربیعی و میرحسین موسوی. کنفرانس خبری و اعلام پیروزی میرحسین موسوی نامزد دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، ۲۲ خرداد ۱۳۸۸

علی ربیعی زادهٔ ۱۳۳۴ در جنوب شهر تهران، در محلهٔ جوادیه، و از یک خانوادهٔ کارگری است. پیش از انقلاب تکنیسین کارخانهٔ «جنرال موتورز»، ارج و قرقره پرستو بود و در همان زمان از سران اعتصاب شهرک اکباتان و کارخانهٔ محل کار خود بود که منجر به برخورد ساواک شد. او در سال ۱۳۵۹ ازدواج کرد که حاصل این ازدواج چهار فرزند بود. همسر وی به دلیل سرطان در سال ۱۳۸۵ و فرزند آخر وی به نام محمدجواد، در سال ۱۳۸۶ درگذشتند.

در سال‌های نخست انقلاب، نمایندهٔ کارگران و عضو شورای عالی کار بود. ربیعی مسئول شاخهٔ کارگری حزب جمهوری اسلامی در دههٔ ۱۳۶۰ و عضو شورای مرکزی خانهٔ کارگر از بدو تأسیس تا امروز است. ربیعی پس از انقلاب تحصیلات خود را در رشتهٔ مدیریت تا مقطع دکترا ادامه داد. وی مشاور اجتماعی خاتمی در دورهٔ ۸ سالهٔ ریاست جمهوری وی بوده‌است. ربیعی افزون‌بر فعالیت‌های صنفی کارگری، به دلیل نیاز مقطع انقلاب، همراه با عده‌ای از دوستان هم محله‌ای خود جذب نهادهای انقلابی شده و به سپاه پاسداران می‌پیوندد. وی در دوران جنگ ایران-عراق ۶۵ ماه حضور در جبهه‌های غرب را در کارنامهٔ خویش دارد. پس از آن (با فرمان بنیان‌گذار انقلاب) به وزارت اطلاعات می‌رود.

ربیعی در زمان تصدی دبیر شورای عالی امنیت ملی توسط حسن روحانی مسئول اجرایی دبیرخانه و ریاست کمیتهٔ سیاست‌گذاری تبلیغات و کمیتهٔ امنیت داخلی شورای عالی امنیت ملی را عهده‌دار بود.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت روحانی

با آغاز به کار دولت حسن روحانی، وی علی ربیعی را برای تصدی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مجلس معرفی کرد. پس از حملات تعدادی از وبگاه‌ها به علی ربیعی، گروهی از نمایندگان مجلس اعلام کردند که در بررسی صلاحیت وی حتی یک مورد منفی هم پیدا نکرده‌اند. سرانجام ربیعی توانست به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از مجلس رأی اعتماد بگیرد.

در ۴ آذر ۱۳۹۳، ربیعی برای پاسخ به پرسش‌های نمایندگان در مجلس حضور یافت اما با کسب ۹۸ رأی موافق، ۹۵ رأی مخالف و ۱۱ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۹ رأی مأخوذه نتوانست آنان را قانع کند و هفتمین کارت زرد دولت یازدهم را کسب کرد. هفتمین کارت زرد مجلس به ربیعی رسید. پیش از وی علی طیب‌نیا، رضا فرجی دانا، علی جنتی، علی‌اصغر فانی، عبدالرضا رحمانی فضلی و محمدرضا نعمت‌زاده از مجلس کارت زرد گرفته بودند. او یک سال بعد، دومین کارت زرد خود را نیز از مجلس نهم دریافت کرد.

دو استیضاح

حضور ربیعی در دولت دوم روحانی نیز به عنوان وزیر کار ادامه پیدا کرد. او در ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ مورد استیضاح مجلس دهم قرار گرفت ولی برکنار نشد. اما در نهایت برای سومین بار در کم‌تر از یک سال، در ۱۷ مرداد ۱۳۹۷ و با ۱۲۹ رأی موافق استیضاح و ۱۱۱ مخالف و ۳ ممتنع از این سمت برکنار شد.

ابتلا به کرونا

دوشنبه ۶ مرداد ۱۳۹۹، علی ربیعی، سخنگوی دولت حسن روحانی به دلیل مثبت بودن تست کرونای او در بیمارستان بستری شد. او از هفته پیش از آن در منزل در حال استراحت بوده و «به تأکید پزشکان در بیمارستان بستری شده‌است». مشخص نشده که سخنگوی دولت روحانی چه زمانی به کرونا مبتلا شده‌است.

مسئولیت‌ها

• دبیر ستاد مبارزه با فساد و ارتقاء سلامت نظام اداری در دولت از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴.
• عضو شورای سیاست‌گذاری مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست جمهوری با حکم رئیس‌جمهور تا مرداد ۱۳۸۴.
• رئیس مؤسسهٔ مطالعات و پژوهش‌های سیاسی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳.
• وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت یازدهم و دولت دوازدهم از مرداد ۱۳۹۲ تا مرداد ۱۳۹۷.
• سخنگوی دولت ایران از خرداد ۱۳۹۸ تا مرداد ۱۴۰۰.

جایزه‌ها و افتخارات

• پژوهشگر نمونهٔ دانشگاه پیام نور در سال ۱۳۹۰.
• بررسی موارد اجتماعی سیاسی در مطبوعات و برندهٔ قلم بلورین به خاطر کسب عنوان بهترین سرمقاله در سال ۱۳۷۷.
• برنده قلم بلورین به خاطر کسب عنوان بهترین سرمقاله در سال ۱۳۷۷ در جشنواره مطبوعات.

تالیفات

• جامعه‌شناسی تحولات ارزشی در ایران (چاپ اول به اتمام رسیده‌است).
• زنده باد فساد جامعه‌شناسی سیاسی فساد در دولت‌های جهان سوم. چاپ ششم. سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
• مطالعات امنیت ملی. مقدمه‌ای بر نظریان امنیت ملی در جهان سوم. چاپ چهارم. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
• معمای دولت مدنی. توسعه و امنیت در کشورهای جهان سوم. مؤسسه تحقیقات و علوم انسانی ۱۳۸۶.
• ارتقای مدیریت دانش در سازمان‌ها. انتشارت تیسا
• مدیریت دانش فرایندها و رویکردها. انتشارت تیسا
• مدیریت بحران و ریسک. دانشگاه پیام نور، ۱۳۹۳.

اتهامات

نقض حقوق بشر

وی به نقض حقوق بشر، متهم است.

نقد عملکرد در حوزه تامین اجتماعی

وی در دولت روحانی بر خلاف توصیه‌هایی که انجام شد یک پزشک را به ریاست سازمان تامین اجتماعی که نهادی رفاهی کشوری است منصوب کرد. در نتیجه «سازمان بیمه سلامت و خدمات درمانی که باید زیرنظر وزارت رفاه باشد، زیرمجموعه وزارت بهداشت شد.»

منابع

مناصب احزاب سیاسی
عنوان جدید	رئیس شاخه کارگری حزب جمهوری اسلامی ۱۳۶۰–۱۳۵۷	پسین: ؟
پیشین: ؟	معاون سیاسی ستاد انتخاباتی اکبر هاشمی رفسنجانی ۱۳۹۲	آخرین حضور انتخاباتی هاشمی
مناصب سیاسی
پیشین: ؟	معاون امور حقوقی و مجلس وزیر اطلاعات ۱۳۷۲–۱۳۶۶	پسین: ؟
پیشین: سید علی‌اکبر محتشمی‌پور	مشاور رئیس‌جمهور در امور اجتماعی ۱۳۸۴–۱۳۷۸	بدون متصدی
پیشین: اسدالله عباسی	وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۱۳۹۷–۱۳۹۲	پسین: انوشیروان محسنی بندپی سرپرست
عنوان جدید	دستیار رئیس‌جمهور در ارتباطات اجتماعی ۱۴۰۰–۱۳۹۸	انحلال عنوان
پیشین: محمدباقر نوبخت	سخنگوی دولت ۱۴۰۰–۱۳۹۸	پسین: علی بهادری جهرمی
پیشین: حسام‌الدین آشنا	مشاور رئیس‌جمهور رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ۱۴۰۰	پسین: محمدصادق خیاطیان
مناصب حکومتی
پیشین: ؟	دبیر کمیتهٔ تبلیغات دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ۱۳۸۳–؟	پسین: علی آقامحمدی
پیشین: ؟	مسئول اجرایی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ۱۳۸۴–۱۳۷۲	پسین: غفور درجزی