علی خان اصفهانی یا علی پرتو اعظم[۴] معروف به حکیم اعظم (۱۲۵۶ – ۱۳۱۷ش) عضو پیوسته فرهنگستان ایران، شهردار تهران، استاد دانشگاه تهران و ریاست اسبق مدرسه عالی علوم سیاسی و حقوق و نماینده مردم تهران در دوره دوم مجلس شورای ملی[۱] بود.[۳][۵]

علی پرتو اعظم
نام اصلی
علی خان اصفهانی[۱]
زاده۱۲۵۶
اصفهان، ایران
محل زندگیتهران
درگذشته۱۳۱۷
تهران، ایران
لقبحکیم اعظم
تخلصبهار
پیشهشهردار تهران، استاد دانشگاه
ملیتایرانی
تحصیلاتتحصیلات قدیم
دورهمحمدعلی‌شاه، مظفرالدین‌شاه قاجار، احمدشاه قاجار، رضاشاه پهلوی
کتاب‌هاگنجینه دارو و درمان[۲]
حوزهپزشکی
همسر(ها)معصومه مجدالملک[۳]
فرزند(ان)امیرحسین پرتواعظم
پدر و مادرمیرزا ابوالقاسم شیرازی

در تهران و خیابان شیراز شمالی کوچه ای بنام او نامگذاری شده‌است.

تولد و خانواده

ویرایش

علی فرزند میرزا ابوالقاسم شیرازی در سال ۱۲۵۶ در اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات مقدماتی و تا مقطع دبیرستان را در این شهر به پایان برد.

تحصیلات عالیه

ویرایش

حکیم اعظم سپس برای تحصیل در رشته طب وارد دارالفنون شد و در این دوره با افرادی همچون محمدعلی فروغی ذکاءالملک، سید ولی‌الله نصر، ممتاز الاطباء و یحیی میرزا شمس لسان الحکما هم دوره بود. او پس از پایان تحصیلات در دارالفنون با حمایت امین الضرب برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی به فرانسه رفته و در دانشگاه پاریس به مدت ده سال به تحصیل پرداخت.[۶]

مسولیت‌ها و فعالیت‌های اداری

ویرایش

علی پرتو پس از بازگشت به ایران به عضویت در مجلس شورای ملی (حزب اعتدالیون- حوزه تهران) انتخاب شد.[۱] او به دلیل توانمندی در پزشکی از سوی محمدعلی شاه به لقب حکیم اعظم انتصاب یافت.

از مسوولیتهای او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:[۷]

  • ریاست مدرسه طب (دانشکده پزشکی دانشگاه تهران) و استادی دانشگاه
  • رئیس مدرسه عالی علوم سیاسی.
  • سرپرستی شهردار تهران
  • کفالت و معاونت وزارت معارف
  • عضویت فرهنگستان ایران و ریاست کمیسیون طبی ایران
  • استادی دانشکدهٔ علوم و معقول و منقول،
  • معاونت بنگاه شیر و خورشید سرخ، ریاست بهداری کل آذربایجان
  • ریاست بیمارستان‌های سینا و وزیری
  • ریاست کل معاونت و تعلیمات عمومی وزارت معارف و تدوین برنامهٔ ابتدایی و متوسطه

تالیفات

ویرایش

گنجینه دارو و درمان[۶]

پانویس

ویرایش
  • هنگامی که انتخاب نام خانوادگی در ایران اجباری شد، او «پرتو اعظم» را برای خود انتخاب کرد.[۴]

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۹.
  2. «گنجینه دارو و درمان، اصول تداوی و تاریخچه پزشکی و پیدایش دارو درمانها». کنسرسیوم محتوای ملی. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۹.[پیوند مرده]
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «بیادبود مرحوم دکتر علی پرتو». نورمگ. خرداد ۱۳۲۳. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۹.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد اول)
  5. «پرتو، حکیم اعظم». روزنامه اطلاعات. ۱۲ آذر ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۹.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ روزنامه اطلاعات پرتو، حکیم اعظم- ۱۲ آذر ۱۳۹۲ https://www.ettelaat.com/پرتو،-حكيم-اعظم/
  7. https://www.ghazavatonline.com/7246/biography-of-dr-ali-partov-famous-to-hakim-azam/