عود
عود یا داربوی، به هندی اگَر معمولاً توسط مخلوط کردن یک ماده سوزاننده مثل زغال یا گرد چوب با ماده‌ای معطر همانند چوب صندل و شکل‌دادن به آن ساخته می‌شود.[نیازمند منبع] مواد گیاهی معطر که با اسانس ترکیب شده‌اند نیز از ترکیبات عمدهٔ عود است.[۱]
در قدیم عودها به‌طور سنتی از صمغ، کندر و چوب‌های خوشبو مثل چوب صندل، پوست درختان، دانه‌ها، ریشه‌ها، علف‌ها و گل‌هایی مانند سرو، دارچین، کندر، سدرا، مشک، مریم گلی، نعنای هندی و …گرفته و تهیه می‌شدند. امروزه عودها در شکل‌هایی متفاوتی موجود هستند و به‌طور کلی عودها از چوب‌های خوشبو (مریم گلی) از چوب‌های خام، علف‌های خرد یا پودر شده یا حتی به شکل مایع و روغن‌های گیاهان (گل رز) برای تولید عطر بیشتر و ذغال سنگ برای افزایش قابلیت احتراق و نگهداری مواد عود در کنار هم تهیه می‌شوند. هر چقدر زاویه عود عمود(°۹۰) تر باشد دیرتر می‌سوزد.
از عودها در مکان‌ها و مراسمی همچون عبادت‌های مذهبی، رایحه‌درمانی و مدیتیشن استفادهٔ قابل‌توجهی می‌شود. همچنین ممکن است به عنوان یک خوشبو کننده ساده یا دافع حشرات نیز استفاده گردد.[۲][۳][۴][۵]
انواع
ویرایش- شیمیایی
- گیاهی
- دست‌ساز
نام
ویرایشعود در اوستا وهوکرته (Vohukereta) و در پهلوی هوکرت (Hukart) نامیده شده است.[۶]
در ادبیات
ویرایش| تا صبر را نباشد شیرینی شکر | تا بید را نباشد بوی چو داربوی |
| درون خرگه از بوی خجسته | بخور عود و عنبر کله بسته |
| هر کجا عود بود لی بم بوی خوش عود بود | ندهد بوی نه هر چوبی و نه هر حطبی |
خطرات سلامتی ناشی از دود عود
ویرایشدود عود حاوی آلاینده‌های مختلفی از جمله گازهای کربن منوکسید، نیتروژن اکسید، اکسیدهای گوگرد، ترکیب آلی فرار و ذرات سمی قابل جذب جامد همچون هیدروکربن آروماتیک چندحلقه‌ای و سمیت فلزی به ضخامت ۱۰ تا ۵۰۰ نانومتر است. در مقام مقایسه، چوب صندل هندی (چوب صندل مادهٔ اولیه و عمدهٔ تولید همهٔ عودها است) دارای بالاترین میزان انتشار آلایندگی و پس از آن چوب آگار ژاپنی و چوب آگار تایوانی است در حالی که چوب صندل بدون دود چینی حاوی کمترین میزان انتشار آلایندگی است.[۷]
تحقیاتی که در سال ۲۰۰۱ در تایوان و با اندازه‌گیری سطوح هیدروکربن آروماتیک چندحلقه‌ای انجام شد نشان داد که سوزاندن چوب‌های عود در محیط‌های با تهویه ضعیف عامل عمدهٔ تجمع آهستهٔ مواد سرطان‌زا از جمله بنزوپیرن در معابد بودایی است. این مطالعه و بررسی همچنین نشان داد که در دود عود، ترکیبات آلیفاتیک آلدئید که سرطان‌زا و جهش‌زا هستند وجود دارد.[۸]
منابع
ویرایش- ↑ Cunningham's Encyclopedia of magical herbs. Llewellyn Worldwide. 2000. ISBN 978-0-87542-122-3.
- ↑ Gina Hyams; Susie Cushner (2004). Incense: Rituals, Mystery, Lore. Chronicle Books. ISBN 978-0-8118-3993-8.
- ↑ Maria Lis-Balchin (2006). Aromatherapy science: a guide for healthcare professionals. Pharmaceutical Press. ISBN 978-0-85369-578-3.
- ↑ Malcolm Harper (2010). Inclusive Value Chains: A Pathway Out of Poverty. World Scientific. p. 247. ISBN 9789814295000. Retrieved 4 August 2013.
- ↑ Carl Neal (2003). Incense: Crafting & Use of Magickal Scents. Llewellyn Worldwide. ISBN 978-0-7387-0336-7.
- ↑ سنگاری، اسماعیل؛ رنجبر، فاطمه (۱۳۹۸). «تبین و تحلیل شاخصهای بهداشت شخصی در امپراتوری ساسانی و اهداف و دلایل به‌کارگیری آن». اخلاق و تاریخ پزشکی. ۱۲.
- ↑ Siao Wei See; Rajasekhar Balasubramanian; Umid Man Joshi (2007). "Physical characteristics of nanoparticles emitted from incense smoke". Science and Technology of Advanced Materials. 8 (1–2): 25–32. Bibcode:2007STAdM...8...25S. doi:10.1016/j.stam.2006.11.016.
- ↑ Lin JM, Wang LH (September 1994). "Gaseous aliphatic aldehydes in Chinese incense smoke" (PDF). Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology. 53 (3): 374–381. doi:10.1007/bf00197229. PMID 7919714. S2CID 33588092. Archived from the original (PDF) on 24 March 2023. Retrieved 19 December 2023.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Incense». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ آوریل ۲۰۲۳.
- میرحیدر، حسین (۱۳۷۳). معارف گیاهی. ج. ۸ جلدی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. ص. ۶۴۷.
- واژه‌نامه برخط دهخدا
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |