فخرآفاق پارسا
فخرآفاق پارسا (۱۲۷۷ تهران - ۱۳۵۸) روزنامه‌نگار دوران مشروطیت و از فعالان جنبش زنان در ایران بود. وی مادر فرخ‌رو پارسا، اولین وزیر زن ایرانی در کابینهٔ امیرعباس هویدا بود.
فخرآفاق پارسا | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۲۷۷ تهران |
| درگذشت | ۱۳۵۸ |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه(ها) | روزنامه‌نگار و فعال جنبش زنان |
| دوران | مشروطیت و دودمان پهلوی |
| آثار برجسته | مجله جهان زنان، مقاله ضرورت تحصیل دختران و آلام روحی زنان و مقاله ضرورت بازنگری در قانون ازدواج |
او که مدیر مسئول جهان زنان بود، نخستین زن روزنامه‌نگار در تاریخ ایران است که تبعید شده‌است. او دو سال در تبعید به سر برد و در بازگشت به عضویت جمعیت نسوان وطنخواه درآمد.
جهان زنان
ویرایشمجله «جهان زنان» ابتدا در سال ۱۲۹۹ با هدف «تفهیم لزوم تعلیم و تعلم زنان» و «آشنا کردن آنان به حقوقشان» توسط فرخ‌دین پارسا و همسرش فخرآفاق پارسا در مشهد منتشر شد.[۱]
این نشریه که ابتدا هر دو هفته یک بار منتشر می‌شد به موضوعات مربوط به آزادی زنان به سبک اروپایی و تساوی حقوق می‌پرداخت.[۲]
نخستین شمارهٔ این مجله که با مدیریت فخرآفاق پارسا منتشر شد، لحنی میانه و معتدل در مورد تحصیل زنان و ضرورت آموزش آن‌ها داشت اما پس از انتشار سرمقاله‌ای در مورد حقوق مساوی زنان و مردان، تعدادی به ضدیت با او برخاستند. برخی اراذل و اوباش هم به حمایت کسانی که او را به ضدیت با دین محکوم کرده بودند، خانه‌اش را غارت کردند.[۳]
مقالات دردسرساز
ویرایش
اعضای جمعیت نسوان وطنخواه
فخرآفاق پارسا، در چهارمین شماره از انتشار نشریه «جهان زنان» دو مقاله نوشت که برایش مشکلات و دردسرهای بسیار ایجاد کرد. این دو مقاله با عنوان ضرورت تحصیل دختران، آلام روحی زنان و ضرورت بازنگری در قانون ازدواج، خشم روحانیان را برانگیخت و موجب تبعید و مشکلات بسیاری برای او و خانواده‌اش شد.[۴]
تبعید
ویرایشپس از انتشار مقالات دردسرساز در مشهد، پنجمین شمارهٔ مجله «جهان زنان» در تهران منتشر شد. انتشار مقاله‌ای با عنوان «از حالا» در این شماره با مضمون دعوت زنان برای همکاری با مردان چنان غوغایی بر پا کرد که مدیر و سردبیر مجله (فرخ‌دین و فخرآفاق پارسا) را به اتهام مخالفت با دین به اراک تبعید کردند.[۱]
پس از تبعید، روحانیون اراک وی را دشمن اسلام معرفی کردند و فخر آفاق با شنیدن خبر اعدام چند نفر به خاطر پاک‌سازی مذهبی در اراک، همراه با خانواده‌اش به قم گریخت و توانست با هماهنگی با مقامات دولتی، دوران تبعید را در قم بگذراند.[۳]
درگذشت
ویرایشفخرآفاق پارسا در بهمن ۱۳۵۸ شاهد دستگیری و زندان شدن فرزندش فرخ‌رو پارسا بود. چند هفته‌ای پس از دستگیری فرزندش زنده نماند و یک ماه پس از دستگیری وی چشم از جهان فروبست و به این ترتیب شاهد محاکمه و اعدام فرزندش در اردیبهشت سال ۱۳۵۹ توسط دادگاه انقلاب نبود.
منابع
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مجله جهان زنان
- ↑ «موضوع بررسی حیات سیاسی - اجتماعی زنان ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۷.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «اولین اقدام‌های زنان مشروطه خواه». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۷.
- ↑ زنانی که تاریخ ایران را تغییر دادند
- فخر آفاق پارسا، روزنامه‌نگار زن تبعیدی. روزنامه سرمایه