فینگولیمود

فینگولیمود
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Gilenya
AHFS/Drugs.com	monograph
داده‌ها	EU EMA: by INN; US سازمان غذا و دارو (آمریکا): Fingolimod;
رده‌بندی داروهای; بارداری	AU: D ; ;
روش مصرف دارو	خوراکی (کپسول)
کد ATC	L04AA27 ;
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	AU: فقط با نسخه (اس۴) ; CA: فقط ℞ ; UK: فقط ℞ (POM) ; US: فقط ℞ ;
شناسه‌ها
	نام آیوپاک 2-Amino-2-[2-(4-octylphenyl)ethyl]propane-1,3-diol;
شمارهٔ سی‌ای‌اس	162359-55-9 ;
پاب‌کم CID	107970;
IUPHAR/BPS	2407;
کم‌اسپایدر	97087 ;
UNII	3QN8BYN5QF;
KEGG	D10001 ;
ChEBI	CHEBI:63115 ;
ChEMBL	ChEMBL314854 ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID40167363 ;
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C19H33NO2
جرم مولی	307.471 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
	SMILES OCC(N)(CCc1ccc(cc1)CCCCCCCC)CO;
	InChI InChI=1S/C19H33NO2/c1-2-3-4-5-6-7-8-17-9-11-18(12-10-17)13-14-19(20,15-21)16-22/h9-12,21-22H,2-8,13-16,20H2,1H3 ; Key:KKGQTZUTZRNORY-UHFFFAOYSA-N ;
	(این چیست؟) (صحت‌سنجی)

فینگولیمود (انگلیسی: Fingolimod) یک داروی ایمونوتراپی است که بیشتر در درمان بیماری ام‌اس به‌کار می‌رود.^[۱] این دارو میزان عود بیماری را در نوع «عودکننده-بهبودیابنده» با دو سال مصرف به نصف می‌رساند.^[۲]

فینگولیمود یک تنظیم‌کننده گیرنده اسفنگوزین-۱-فسفات است که کارش جداسازی و ضبط لنفوسیت‌ها در گره‌های لنفاوی است تا از مشارکت آنها در ایجاد بیماری‌های خودایمنی جلوگیری کند.

این دارو از مادهٔ میریوسین ساخته می‌شود که از نوعی قارچ مشتق می‌شود و آنالوگ ساختاری اسفنگوزین و در درون سلول توسط اسفنگوزین کیناز (به‌ویژه اسفنگوزین کیناز ۲) فسفریله می‌شود.^[۳]^[۴]^[۵]

عوارض جانبی ویرایش

شایع‌ترین عارضهٔ جانبی فینگولیمود احساس سردی در سر، سردرد،^[۶] افزایش سطح گاما گلوتامیل ترانس پپتیداز (کمتر از ۱۵٪)، اسهال (۱۳٪)، تهوع (۱۳٪)، شکم‌درد (۱۱٪)^[۶] و خستگی است. چند مورد از ابتلا به سرطان پوست هم گزارش شده‌است که در بیمارانی بوده که ناتالیزومب مصرف می‌کردند.^[۷]

فینگولیمود با بروز عوارض دیگری چون عفونت‌های بالقوه کشنده، کندتپشی و یک مورد انسفالیت کانونی خونریزی‌دهنده (التهاب خونریزی‌دهندهٔ بافت مغز) مرتبط بوده‌است.^[۸] دو بیمار مصرف‌کنندهٔ فینگولیمود تا کنون درگذشته‌اند: یکی به‌دلیل عفونت هرپسی مغز و دیگری به سبب ابتلا به زونا. البته مشخص نیست که واقعاً داروی فینگولیمود مسئول مستقیم این مرگ‌هاست^[۹] تا سال ۲۰۱۵، سه مورد از لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیش‌رونده نیز گزارش شده‌است.^[۱۰]

فینگولیمود می‌توان منجر به تورم لکه زرد چشم و کاهش بینایی شود.^[۱۱]^[۱۲] در نتیجه کسانی که از این دارو استفاده می‌کنند، باید معاینات مکرر چشمی شوند.

جستارهای وابسته ویرایش

ایزتیونیک اسید

منابع ویرایش

↑ "Fingolimod Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Aug 9, 2015.
↑ Sanford M (August 2014). "Fingolimod: a review of its use in relapsing-remitting multiple sclerosis". Drugs. 74 (12): 1411–33. doi:10.1007/s40265-014-0264-y. PMID 25063048.
↑ Paugh SW, Payne SG, Barbour SE, Milstien S, Spiegel S (November 2003). "The immunosuppressant FTY720 is phosphorylated by sphingosine kinase type 2". FEBS Letters. 554 (1–2): 189–93. doi:10.1016/S0014-5793(03)01168-2. PMID 14596938.
↑ Billich A, Bornancin F, Dévay P, Mechtcheriakova D, Urtz N, Baumruker T (November 2003). "Phosphorylation of the immunomodulatory drug FTY720 by sphingosine kinases". The Journal of Biological Chemistry. 278 (48): 47408–15. doi:10.1074/jbc.M307687200. PMID 13129923. Free full text بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
↑ Sanchez T, Estrada-Hernandez T, Paik JH, Wu MT, Venkataraman K, Brinkmann V, Claffey K, Hla T (November 2003). "Phosphorylation and action of the immunomodulator FTY720 inhibits vascular endothelial cell growth factor-induced vascular permeability". The Journal of Biological Chemistry. 278 (47): 47281–90. doi:10.1074/jbc.M306896200. PMID 12954648.
↑ ^۶٫۰ ^۶٫۱ "UpToDate". www.uptodate.com. Retrieved 2019-06-24.
↑ "Good News for Oral MS Drug Fingolimod". Webmd.com. 2008-04-16. Retrieved 2013-09-30.
↑ Leypoldt F, Münchau A, Moeller F, Bester M, Gerloff C, Heesen C (March 2009). "Hemorrhaging focal encephalitis under fingolimod (FTY720) treatment: a case report". Neurology. 72 (11): 1022–4. doi:10.1212/01.wnl.0000344567.51394.e3. PMID 19289744.
↑ "MS-UK | Multiple Sclerosis Information, Helpline, support, MS news and research". Archived from the original on 19 March 2015. Retrieved 17 August 2019.
↑ Brooks, Megan (2015-08-18). "Third Case of PML With Fingolimod (Gilenya) in MS". Medscape. Retrieved 2015-08-20.
↑ Jain N, Bhatti MT (February 2012). "Fingolimod-associated macular edema: incidence, detection, and management". Neurology. 78 (9): 672–80. doi:10.1212/WNL.0b013e318248deea. PMID 22371414.
↑ Jain N, Bhatti MT (April 2012). "Macular Edema Associated With Fingolimod" (PDF). EyeNet. Archived from the original (PDF) on 16 June 2016. Retrieved 17 August 2019.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Fingolimod». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ اوت ۲۰۱۹.

[AHFS2015-1] "Fingolimod Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Aug 9, 2015.

[2] Sanford M (August 2014). "Fingolimod: a review of its use in relapsing-remitting multiple sclerosis". Drugs. 74 (12): 1411–33. doi:10.1007/s40265-014-0264-y. PMID 25063048.

[3] Paugh SW, Payne SG, Barbour SE, Milstien S, Spiegel S (November 2003). "The immunosuppressant FTY720 is phosphorylated by sphingosine kinase type 2". FEBS Letters. 554 (1–2): 189–93. doi:10.1016/S0014-5793(03)01168-2. PMID 14596938.

[4] Billich A, Bornancin F, Dévay P, Mechtcheriakova D, Urtz N, Baumruker T (November 2003). "Phosphorylation of the immunomodulatory drug FTY720 by sphingosine kinases". The Journal of Biological Chemistry. 278 (48): 47408–15. doi:10.1074/jbc.M307687200. PMID 13129923. Free full text بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine

[5] Sanchez T, Estrada-Hernandez T, Paik JH, Wu MT, Venkataraman K, Brinkmann V, Claffey K, Hla T (November 2003). "Phosphorylation and action of the immunomodulator FTY720 inhibits vascular endothelial cell growth factor-induced vascular permeability". The Journal of Biological Chemistry. 278 (47): 47281–90. doi:10.1074/jbc.M306896200. PMID 12954648.

[:1-6] ۶٫۰ ^۶٫۱ "UpToDate". www.uptodate.com. Retrieved 2019-06-24.

[7] "Good News for Oral MS Drug Fingolimod". Webmd.com. 2008-04-16. Retrieved 2013-09-30.

[8] Leypoldt F, Münchau A, Moeller F, Bester M, Gerloff C, Heesen C (March 2009). "Hemorrhaging focal encephalitis under fingolimod (FTY720) treatment: a case report". Neurology. 72 (11): 1022–4. doi:10.1212/01.wnl.0000344567.51394.e3. PMID 19289744.

[9] "MS-UK | Multiple Sclerosis Information, Helpline, support, MS news and research". Archived from the original on 19 March 2015. Retrieved 17 August 2019.

[10] Brooks, Megan (2015-08-18). "Third Case of PML With Fingolimod (Gilenya) in MS". Medscape. Retrieved 2015-08-20.

[11] Jain N, Bhatti MT (February 2012). "Fingolimod-associated macular edema: incidence, detection, and management". Neurology. 78 (9): 672–80. doi:10.1212/WNL.0b013e318248deea. PMID 22371414.

[12] Jain N, Bhatti MT (April 2012). "Macular Edema Associated With Fingolimod" (PDF). EyeNet. Archived from the original (PDF) on 16 June 2016. Retrieved 17 August 2019.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]