ماکس برن

فیزیک‌دان آلمانی

ماکس بُورن (به انگلیسی: Max Born) (زاده ۱۱ دسامبر ۱۸۸۲ – درگذشته ۵ ژانویه ۱۹۷۰) فیزیک‌دان و ریاضی‌دان آلمانی یهودی‌تبار بود. او، ۱۹۵۴ جایزه نوبل فیزیک گرفت. بورن یکی از ۱۱ نفری بود که بیانیه راسل-اینشتین را امضاء کردند.

ماکس بُرن
Max Born.jpg
برن حدود ۱۹۴۰–۱۹۳۰
زادهٔ۱۱ دسامبر ۱۸۸۲
وروتسواو، امپراتوری آلمان
درگذشت۵ ژانویهٔ ۱۹۷۰ (۸۷ سال)
گوتینگن، آلمان غربی
محل زندگیگوتینگن، آلمان غربی
شهروندیآلمانی-بریتانیایی
محل تحصیلدانشگاه گوتینگن
شناخته‌شده برایبرای تحقیقات بنیادی‌اش در مکانیک کوانتمی به خصوص برای تعبیر احتمالاتی او از تابع موج
چرخه بورن–هابر
شرایط مرزی بورن-وان کارمن
قاعده برن
تقریب بورن-اوپنهایمر
سری‌های برن
مختصات برن
تقریب برن
معادله برن
دامنه احتمال
عمل متقابل
سختی برن
مربع ترمودینامیک

معادله برن–لانده
مدل برن اینفلد
جایزه(ها)Nobel prize medal.svg جایزه نوبل فیزیک (۱۹۵۴)
مدال هیوز (۱۹۵۰)
مدال ماکس پلانک (۱۹۴۸)
همکار انجمن سلطنتی (۱۹۳۹)
پیشینه علمی
شاخه(ها)فیزیک نظری
محل کاردانشگاه برسلاو
دانشگاه هایدلبرگ
دانشگاه زوریخ
دانشگاه گوتینگن
دانشگاه گوته فرانکفورت
دانشگاه ادینبرو
دانشگاه کمبریج
استاد راهنماکارل داوید تولمه رونگه
ولدمار فویگت
کارل شوارتزشیلد
جوزف لارمر
جوزف جان تامسون
دانشجویان دکتریانریکو فرمی
امیل وولف
چنگ کایجیا
مکس دلبروک
والتر ام. الساسر
زیگفرید فلوگه
ماریا ژئوپرت مایر
هربرت اس گرین
فریدریش هوند
پاسکوال جردن
ادگار کران
رابرت اوپنهایمر
لوتار ولفگانگ نوردهیم
ویکتور وایسکاپف
دینیهودی
امضاء
Max Born signature.svg

بورن در دانشگاه‌های برسلاو و هایدلبرگ و زوریخ تحصیل کرد. او در دورهٔ دکترا و پژوهش در راستای دانشیاری در گوتینگن، با دانشمندان و ریاضی‌دانان برجسته‌ای مانند فلیکس کلاین، دیوید هیلبرت، هرمان مینکوفسکی، کارل داوید تولمه رونگه، ولدمار فویگت و کارل شوارتزشیلد در تماس بود.

۱۹۰۹، استاد دانشگاه گوتینگن شد و ۱۹۱۲، به دانشگاه شیکاگو رفت.

۱۹۱۹، مدتی در ارتش آلمان خدمت کرد و سپس استاد دانشگاه فرانکفورت شد. در همین دوره تعبیرش از تابع چگالی احتمال برای ψ*ψ در معادله شرودینگر را پیش نهاد که برای آن، بعدها جایزه نوبل گرفت.

۱۹۳۳، برای رهایی از آزار نازی‌ها به دانشگاه کمبریج رفت و آن‌جا استاد شد. ۱۹۳۹، شهروند بریتانیا و عضو انجمن سلطنتی لندن شد.

آلبرت اینشتین از دوستان بورن بود و جمله معروفش دربارهٔ مکانیک کوانتم، «خدا در جهان تاس نمی‌اندازد» را ۱۹۲۶، در نامه‌ای به بورن نوشت.

جستارهای وابستهویرایش

فهرست کارهایی که به‌افتخار ماکس برن نام‌گذاری شده‌است

منابعویرایش