محمدعلی ملکی یزدی (۱۲۸۲ یزد – ۱۳۷۵) پزشک، استاد دانشگاه تهران و وزیر بهداری دولت محمد مصدق بود.[۱] او از پیشگامان مبارزه با مالاریا در ایران شناخته می‌شود.

دکتر محمدعلی ملکی
وزیر بهداری ایران
دوره مسئولیت
۱۸ تیر – ۲۸ امرداد ۱۳۳۲
پادشاهمحمدرضا پهلوی
نخست‌وزیرمحمد مصدق
پس ازصبار فرمانفرماییان (سرپرست)
پیش ازجهانشاه صالح
دوره مسئولیت
۱۰ مهر ۱۳۳۰ – ۲۸ تیر ۱۳۳۱
پس ازدکتر حکیم‌الدوله ادهم
پیش ازصبار فرمانفرماییان (سرپرست)
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۸۲ خورشیدی
ایران
درگذشته۱۳۷۵
ایران
ملیت ایران
محل تحصیلدانشگاه‌های پاریس و بردو
پیشهاستاد دانشگاه
تخصصمتخصص بیماریهای پوست و آمیزشی

تحصیلات ویرایش

تحصیلات را به سبک قدیم آغاز کرد و نزد پدرش میرزا عبدالوهاب ملک‌الاطباء طب قدیم آموخت. در چهارده سالگی به تهران رفت و در دارالفنون به تحصیل پرداخت. سپس دوره مدرسه عالی طب را گذراند.

ملکی در سال ۱۳۰۷ خورشیدی پس از فارغ‌التحصیلی جزو نخستین سری دانشجویان اعزامی ایران به فرانسه رفت. آنجا رشته پزشکی را دوباره در دانشگاه‌های بوردو و پاریس تحصیل کرد و در رشته پوست و بیماری‌های آمیزشی متخصص شد. دوره در مدرسه عالی مالاریاشناسی دانشکده پزشکی پاریس و مدرسه مالاریاشناسی رم را هم به پایان رساند و مدتی در بیمارستان سن لویی پاریس به کار پرداخت.

فعالیت‌های سیاسی و اداری ویرایش

دکتر ملکی در سال ۱۳۱۴ به ایران بازگشت و در کنار تدریس در دانشگاه، در بیمارستان‌هایی مانند رازی، راه‌آهن و بیمارستان شماره ۲ شهر به طبابت پرداخت. او دو بار نیز به وزارت رسید. نخست در یازدهم مهر ۱۳۳۰ در کابینه اول دکتر مصدق جایگزین دکتر حکیم‌الدوله ادهم شد[۲][۳] و سپس در کابینه دوم مصدق به جانشینی صبار فرمانفرمائیان به وزارت بهداری منصوب شد.

ملکی در زمان وزارت با حکم نخست‌وزیر مسئول کمیته مشترک ایران و آمریکا بود که با حضور مسئولان وقت سازمان برنامه، احمد زنگنه، وزیر فرهنگ محمود حسابی، وزیر کشاورزی خلیل طالقانی و ابوالحسن راجی معاونت سازمان برنامه و بودجه برای اجرائی شدن اصل چهار ترومن در ایران تشکیل می‌شد.[۴]

محمدعلی ملکی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، مدتی به زندان افتاد. او از ملی گرایان مخالف با حکومت محمدرضا پهلوی بود و در دوره‌های مختلف ه دلیل همین مخالفت، چندین بار دستگیر شد.[۵]

ملکی در سال ۱۳۴۷ با رتبه استادی کرسی بالینی بیماریهای پوست و آمیزشی بازنشسته شد. او از پیشگامان مبارزه با مالاریا در ایران شناخته می‌شود.[۶]


منابع ویرایش

  1. http://sepidonline.ir/d/15683-روزکـودتـا.html. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  2. «تاریخچه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مارس ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۷.
  3. «تصمیم قانونی دائر به ابراز رأی اعتماد به دولت جناب آقای دکتر محمد مصدق». مرکز پژوهش‌های مجلس. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۷.[پیوند مرده]
  4. خاطرات ابوالحسن انصاری-مریلند-1994-ISBN 978-1-58814-075-3 usa
  5. «۱۹ خرداد ـ ۹ ژوئن ـ دکتر مصدق دکتر محمدعلی ملکی را وزیر بهداری دولت خود کرد». دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۷.
  6. «نخستین ها/ دکتر محمد علی ملکی یزدی، استاد و مسئول کرسی بالینی بیماریهای پوست و آمیزشی». دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۱۷.[پیوند مرده]