مالکی نام یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت است که توسط مالک بن انس و در قرن ۸ میلادی مطابق با قرن ۲ هجری قمری تأسیس شد. فقه مالکی به قرآن و سنت به عنوان منابع اولیه تکیه دارد. در این مذهب، سنت علاوه بر گفتار و رفتار پیامبر، شامل احکام قانونی صادر شده توسط چهار خلیفه نخست، به خصوص احکام صادر شده توسط عمر نیز می‌شود.[۱] برخلاف دیگر فقه‌های اسلامی، فقه مالکی، اجماع اهل مدینه را نیز به عنوان منبعی معتبر برای تشریع به رسمیت می‌شناسد.[۲]

مکتب مالکی یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های مسلمانان اهل سنت است که از نظر تعداد پیروان از مذهب شافعی ، و مذهب حنفی کوچک‌تر است.[۳][۴] شریعت مبتنی بر عقاید مالکی عمدتاً در شمال آفریقا (به استثنای شمال و شرق مصرغرب آفریقا، چاد، سودان، کویت، بحرین، قطر، امارت دبی (امارات متحده عربی) و در بخش‌های شمال شرقی عربستان سعودی رواج دارد.[۳]

.

نقشه پراکندگی مذاهب اسلامی
نقشه پراکندگی مذاهب اسلامی

در دوران قرون وسطی، مکتب مالکی در بخش‌هایی از اروپا تحت حکومت اسلامی، به‌ویژه اسپانیای اسلامی و امارت سیسیل یافت می‌شد.[۵] یکی از مراکز تاریخی مهم تدریس مالکی، از قرن نهم تا یازدهم، در مسجد عقبه تونس بوده‌است.[۶][۷]

طایفه

ویرایش

مالکی نام یکی از طوایف عرب و زیر مجموعه طایفه مذحج و بنی کعب است که تعدادی از آنها در زمان خلافت عمر به ایران آمدند ولی قسمتی دیگر ایشان هنگام خلافت مأمون به همراه علی بن موسی الرضا به ایران آمدند و پس از به قتل رسیدن امام هشتم شیعیان توسط مأمون، نبرد بزرگی با سپاه مأمون داشته و پس از آن عده ای به طرف اهواز و عده ای به جنوب کرمان رفتند.

نسب ایشان به مالک بن حارث ملقب به مالک اشتر علیه جنگاور نامدار صدر اسلام و صحابه علی بن ابی طالب می‌رسد.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Mansoor Moaddel, Islamic Modernism, Nationalism, and Fundamentalism: Episode and Discourse, pg. 32
  2. Vincent J. Cornell (2006), Voices of Islam
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «Islamic Jurisprudence & Law | ReOrienting the Veil» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۱.
  4. Abdullah Saeed (2008), The Qur'an: An Introduction, Routledge, شابک ‎۹۷۸−۰۴۱۵۴۲۱۲۵۶, pp. 16–18
  5. Bernard Lewis (2001), The Muslim Discovery of Europe, WW Norton, شابک ‎۹۷۸−۰۳۹۳۳۲۱۶۵۴, p. 67
  6. Wilfrid Scawen Blunt and Riad Nourallah, The future of Islam, Routledge, 2002, page 199
  7. Ira Marvin Lapidus, A history of Islamic societies, Cambridge University Press, 2002, page 308
  • دکتر: الشکعة، مصطفی. (الأئمة الأربعة) ، دارالکتاب اللبنانی، چاپ بیروت، سال انتشار ۱۹۸۵ میلادی به (عرب).