معین

خوانندۀ ایرانی

نصرالله معین نجف‌آبادی (زادهٔ ۲۹ دی ۱۳۳۰) که با نام هنری معین شناخته می‌شود، خوانندهٔ موسیقی پاپ و سنتی ایرانی ساکن لس‌آنجلس است.

معین
معین در کنسرت تورنتو ۲۰۲۳
معین در کنسرت تورنتو ۲۰۲۳
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدنصرالله معین نجف‌آبادی
زاده۲۹ دی ۱۳۳۰ ‏(۷۲ سال)
نجف‌آباد، اصفهان
ژانرموسیقی پاپ ایرانی
موسیقی سنتی ایرانی
ساز(ها)دایره
سال‌های فعالیت۱۳۴۹–تاکنون
ناشر(ان)کلتکس رکوردز
آونگ موزیک
شرکت ترانه
پارس ویدیو
ام‌زی‌ام رکوردز
پریچه آواز
سازهای اصلی
عود
وبگاه

او از ۱۸ سالگی فعالیت خود را در موسیقی و آواز آغاز کرد و مدتی نیز از آموزش‌های هنرمندانی چون تاج اصفهانی و حسن کسایی بهره برد. نخستین ترانهٔ رسمی او، قطعه‌ای به‌نام «یکی را دوست می‌دارم» بود که در سال ۱۳۵۷ انتشار یافت و سبب شهرت او شد. معین پس از وقوع انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران و در نتیجهٔ اعمال محدودیت‌هایی بر روی فعالان عرصهٔ موسیقی، به ایالات متحدهٔ آمریکا مهاجرت کرد و در آنجا فعالیت خود را با انتشار نخستین آلبوم رسمی خود به‌نام «می‌پرستم» پی گرفت. عموم آثار شنیده‌شده از معین، حاصل همکاری‌های او با دیگر هنرمندان مهاجر ایرانی است. وی در کارنامهٔ هنری خود، ۲۶ آلبوم رسمی ثبت کرده‌است که آخرین آن، «ماندگار» نام دارد و در سال ۱۳۹۸ منتشر شد. معین تاکنون برنامه‌های متعددی در تالارهای مطرح جهان از جمله «تالار یونیورسال» و تالار روباز «گریک تئاتر» لس‌آنجلس، و «خانهٔ اوپرا دبی» اجرا کرده‌است. وی در رشتهٔ موسیقی تحصیل کرده‌است.

سال‌های ابتدایی

 
معین در هتل شاه عباس اصفهان
 
معین در کنسرت خباو - آمستردام

معین در روز جمعه ۲۹ دی ۱۳۳۰ در نجف‌آباد واقع در استان اصفهان در خانواده‌ای مذهبی و از نظر مالی در سطح متوسط و پرجمعیت به‌دنیا آمد. معین هفتمین فرزند خانواده‌اش است. او در دوران نوجوانی و جوانی قرآن را با صوت و اشعار و غزلیات شعرای بزرگ را می‌خواند و در همان دوران با دوستان خود در مجالس شادمانی برنامه‌های بسیاری در شهر خود نجف آباد و دیگر شهرهای استان اصفهان اجرا می‌کرد. وی از دوران کودکی علاقهٔ خود را به آواز نشان داد. او فعالیت هنری خود را به‌عنوان خواننده رادیو آغاز کرد و قبل از می‌پرستم در سال ۱۳۴۳ چندین آلبوم منتشر کرد که اولین آلبوم او بود که در ایران مورد توجه گسترده قرار گرفت. نام این آلبوم، غزل بود.[۱] از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۷ در رادیو اصفهان و هتل عباسی اصفهان و کاباره هزار و یک شب به اجرای برنامه مشغول شد.[۲]

معین نخستین ترانهٔ خود را در سال ۱۳۵۷ در تهران با عنوان «یکی را دوست می‌دارم» روانهٔ دنیای موسیقی کرد. «یکی را دوست می‌دارم» با ترانه‌ای از مسعود امینی (آواز ابتدایی از ایرج بقایی کرمانی) و آهنگی از معین آنچنان در میان مردم جا باز کرد که پس از مدتی کوتاه از مرزهای ایران گذشت و توسط دیگر خوانندگان ایرانی که پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرده‌بودند خوانده‌شد. هایده، ابی و عارف از جمله معروف‌ترین این خوانندگان بودند. با انتشار این ترانه، معین یک شبه راهی را که بسیاری برای آن سال‌ها کار کرده بودند پیمود و به آوازه خوانی نامی تبدیل شد.[۲] معین در سال‌های اخیر در ایران مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفته و کنسرت‌هایی در سراسر جهان اجرا کرده‌است. از او به‌عنوان «جاودان صدای عشق» یاد می‌شود.[۳]


خارج از ایران

فعالیت جدی معین از سال‌های آغازین دههٔ ۱۳۶۰ خورشیدی در آمریکا آغاز شد. معین در سال ۱۳۶۰ نخستین آلبوم مستقل خود را با نام «می‌پرستم» (ناشر: شرکت ترانه) راهی بازار کرد. معین در طول دوران فعالیت خود با شماری از آهنگسازان موسیقی پاپ ایران همچون: صادق نوجوکی، محمد حیدری، کاظم عالمی، حسن شماعی‌زاده، منوچهر چشم‌آذر، فرید زلاند، آندرانیک، جهانبخش پازوکی، انوشیروان روحانی و ترانه‌سرایان سرشناس مانند لیلا کسری، هما میرافشار و اردلان سرفراز همکاری و نیز با هایده هم‌خوانی داشته‌است.[۴]

معین پس از مهاجرت به آمریکا، با آهنگساز سرشناس ایرانی صادق نوجوکی آشنا شد که حاصل این آشنایی، آلبوم‌های «ننه (به تو می‌اندیشم)» و «خاطره ۷» و ترانه‌هایی همچون «طناز»، «ارباب وفا» و… است که در محبوبیت معین تأثیر چشم‌گیری داشته‌اند.[۵]

معین با انتشار آلبوم «پریچه» در سال ۱۳۶۴ با آهنگ‌هایی از فرید زلاند و بیژن مرتضوی پرفروش‌ترین آلبوم سال را منتشر کرد. قبل از آن نیز معین و هایده زوج هنری موفقی تشکیل داده و موفق به تولید پرفروش‌ترین آلبوم سال ۱۳۶۲ یعنی «گل‌های غربت» شده‌بودند. معین در طول دورهٔ فعالیت خود برنامه‌های گوناگونی را در سراسر جهان اجرا کرده‌است. از جمله کنسرت‌های موفق او می‌توان به کنسرت در یونیورسال آمفی تئاتر در لس‌آنجلس در سال ۱۹۹۲ (به سرپرستی آندرانیک) اشاره کرد.

معین در سال ۱۳۷۹ آلبوم پرواز را منتشر کرد و دو سال بعد، در سال ۱۳۸۱ آلبوم «لحظه‌ها» را روانهٔ بازار کرد که یکی از ماندگارترین آلبوم‌های تاریخ ایران است و قطعه‌های این آلبوم از سطح آن زمان موسیقی ایران کاملاً فراتر بود. معین در این آلبوم با شاعران و آهنگ‌سازانی همچون حسن شماعی‌زاده، هما میرافشار و بابک رادمنش همکاری داشت. از کارهای این آلبوم می‌توان به «لحظه‌ها»، «فراموشم نکن»، «قسم نخور» و «شبای رفتن تو» اشاره کرد. در پاییز سال ۱۳۸۶، معین آلبوم «طلوع» را که حاصل همکاری او با بابک بیات، بابک صحرایی، فضل‌الله توکل، صادق نوجوکی، کاظم عالمی بود منتشر کرد. این آلبوم آخرین آلبوم معین برای مدات دوازده‌سال شد. معین در ارائهٔ کارهای عاشقانه و غمگین تبحر عجیبی دارد که به سوز و غم پنهان در صدایش مرتبط است. معین چند سالی رویهٔ کارش را بر ارائهٔ تک‌آهنگ گذاشت؛ «شمال، خونهٔ آرزو، همدم، مردم و…» از این ترانه‌ها بودند. وی پس از انتشار تک‌آهنگ‌های خود، در ۳۰ دی ۱۳۹۸، آلبوم «ماندگار» را منتشر کرد که در این آلبوم با شاعران و آهنگ‌سازانی همچون افشین مقدم، افشین یداللهی، روزبه بمانی، هما میرافشار، بابک زرین، محمد حیدری و فضل‌الله توکل همکاری کرده‌است؛ این آلبوم تاکنون آخرین آلبوم او به‌شمار می‌رود.

زندگی شخصی

معین در سال ۱۳۶۸ در سن ۳۸ سالگی با خانمی اسپانیایی ازدواج کرد. وی در همان سال آلبوم «صبحت بخیر عزیزم» را روانهٔ بازار کرد. دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۷۰ اولین فرزندش، پریچه (پری کوچک)[۶] متولد شد.
معین در سال ۱۳۷۴ از همسر خود جدا شد، و تا مدتی در تنهایی به‌سر برد. وی در سال ۱۳۷۸ برای بار دوم ازدواج کرد. همسر دوم وی خانمی ایرانی به‌نام «پانته‌آ» است که از وی دختری به‌نام «ستاره» دارد. معین هم‌اکنون مقیم آمریکا است و در انسینو، لس‌آنجلس[۷] زندگی می‌کند.[۸]

همکاری با دیگر هنرمندان

معین در سال ۱۹۸۶ برای خواندن ترانه‌های آلبوم «سال» با هایده، مهستی و انوشیروان روحانی همکاری کرد. او در این آلبوم، ترانه «هوس» را خوانده‌است. چندی بعد با هایده و محمد حیدری در آلبوم «گل‌های غربت» همکاری کرد و در آن ترانه «دلم گرفت» را اجرا کرد. معین در سال ۱۹۸۸ با اجرای ترانهٔ «طنین صلح» که برای پایان جنگ ایران و عراق توسط فرخ آهی با شعری از لیلا کسری ساخته شد با گروهی از خوانندگان ایرانی مقیم لس‌آنجلس همکاری کرد.[۹]

سیاوش قمیشی در سال ۱۳۹۱ آهنگ «پرنده» را ساخت و آن را برای نخستین بار در سال‌های فعالیت خوانندگیش به‌صورت مشترک با معین ضبط کرد.

بازگشت به ایران

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۲۰ دی ۱۴۰۲ در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر اجازه فعالیت افرادی مانند معین در ایران گفت: «حضورشان در ایران هیچ مشکلی ندارد، اجازه فعالیت بحث دیگری‌ست. آن‌هم طبق قوانین انجام می‌شود. هرچه دربارهٔ هر فردی انجام می‌شود، دربارهٔ ایشان هم صادق است. قانون حاکم است.»[۱۰]

حسن شماعی‌زاده نیز از جانب معین نقل‌قولی را منتشر کرد و مدعی شد که معین در تماسی تلفنی با وی احتمال بازگشت به ایران را رد کرده‌است.[نیازمند منبع]

ترانهٔ «سفر»

ترانه «سفر» با مطلع (سفر کردم که از یادم بری دیدم نمیشه…) از ترانه‌های معین با آهنگسازی فرید زلاند با شعری از لیلا کسری است. مصطفی کیایی با ساختن فیلم ضدگلوله قصه فردی را روایت کرد که تحت تأثیر این ترانه با صدای معین قرار گرفته و زندگی‌اش تغییر می‌کند.[۱۱]

ترانه‌شناسی

آلبوم‌ها

ردیف نام آلبوم سال انتشار توزیع کننده توضیحات
۱ می‌پرستم ۱۳۶۰ شرکت ترانه
۲ کعبه ۱۳۶۲ شرکت ترانه
۳ هوس ۱۳۶۴ شرکت ترانه
۴ گل‌های غربت شماره ۱ ۱۳۶۴ شرکت ترانه مشترک با هایده
۵ گل‌های غربت شماره ۲ ۱۳۶۵ شرکت ترانه
۶ یکی را دوست می‌دارم ۱۳۶۵ شرکت ترانه
۷ سفر ۱۳۶۶ شرکت ترانه
۸ آرزو ۱۳۶۶ شرکت ترانه
۹ بی‌بی گل ۱۳۶۷ شرکت ترانه
۱۰ صبحت بخیر عزیزم ۱۳۶۸ شرکت ترانه
۱۱ به تو می‌اندیشم ۱۳۶۹ پارس ویدیو
۱۲ پریچه ۱۳۷۰ پارس ویدیو
۱۳ نماز ۱۳۷۱ کلتکس رکوردز
۱۴ خاطره ۷ ۱۳۷۲ شرکت ترانه مشترک با شهره
۱۵ تولد عشق ۱۳۷۳ شرکت ترانه
۱۶ مسافر ۱۳۷۴ شرکت ترانه
۱۷ پنجره ۱۳۷۶ کلتکس رکوردز
۱۸ معما ۱۳۷۷ کلتکس رکوردز
۱۹ پرواز ۱۳۷۹ کلتکس رکوردز
۲۰ لحظه‌ها ۱۳۸۱ کلتکس رکوردز
۲۱ عاشقانه‌ها ۱۳۸۲ شرکت ترانه
۲۲ مست ۱۳۸۲ شرکت ترانه
۲۳ ریتم موسیقی ۱۳۸۶ کلتکس رکوردز
۲۴ دنیای عشق ۱۳۸۶ کلتکس رکوردز
۲۵ طلوع ۱۳۸۶ ام‌زی‌ام رکوردز
۲۶ ماندگار ۱۳۹۸ پریچه آواز

تک‌آهنگ‌ها

سال انتشار نام آهنگ ترانه‌سرا آهنگ‌ساز تنظیم‌کننده توضیح
۱۳۸۸ خاطره‌ها ترانه مکرم سیروان خسروی سیروان خسروی
۱۳۸۹ همدم افشین مقدم علیرضا افکاری علیرضا افکاری
۱۳۹۰ خون سیاوش بابک صحرایی بابک بیات کاظم عالمی ملی-حماسی
۱۳۹۱ دلم تنگته مریم دلشاد بابک زرین آرتاشست کارتالیان
۱۳۹۱ مجنون توحید عظیمی توحید عظیمی پیام شمس
۱۳۹۱ مردم افشین مقدم علیرضا افکاری علیرضا افکاری مضمون اجتماعی
۱۳۹۱ گل ناز دارُم مسعود بختیاری مسعود بختیاری کاظم عالمی موسیقی لری بختیاری و به‌یاد مسعود بختیاری
۱۳۹۱ پرنده صفا لطفی سیاوش قمیشی خشایار احمدیه همراه با سیاوش قمیشی
۱۳۹۱ آغوش حمیدرضا صمدی بابک زرین راشا تقی‌پور
۱۳۹۲ ترکم نکن مریم دلشاد بابک زرین بابک زرین
۱۳۹۲ هوای خونه رضا خواجوی معین و عارف شکوری عارف شکوری
۱۳۹۲ به تو مدیونم رضا خواجوی عارف شکوری عارف شکوری
۱۳۹۳ تو که تموم دنیامی حمیدرضا صمدی بابک زرین پیام طونی
۱۳۹۴ شمال مریم دلشاد وحید پویان مهرداد احمدزاده
۱۳۹۴ آتش دل حسن صدر سالک عبدالحسین برازنده کاظم عالمی به‌یاد جلال تاج اصفهانی
۱۳۹۴ عاشق که بشی مریم دلشاد وحید پویان بهروز علیاری
۱۳۹۴ بی‌تو نمی‌تونم رضا خواجوی عارف شکوری عارف شکوری
۱۳۹۵ چه سالی بشه امسال مریم دلشاد مسعود امامی مهدی سفیدگر
۱۳۹۵ کنار تو افشین یداللهی بابک زرین بابک زرین و عارف شکوری
۱۳۹۶ به‌یاد سوسن بابک رادمنش بابک رادمنش بابک رادمنش بازخوانی ترانه «یادت میاد» به‌یاد سوسن
۱۳۹۶ جان من مریم دلشاد احسان نی‌زن مهرداد احمدزاده
۱۳۹۶ دیوونگی نکن افشین یداللهی عارف شکوری عارف شکوری
۱۳۹۶ سنگ خارا معینی کرمانشاهی علی تجویدی عماد شکوری بازخوانی ترانه‌ای با همین نام از مرضیه
۱۳۹۷ شوق سفر فریدون علیخانی آرش شیرزاد الیاس شیرزاد
۱۳۹۷ خونهٔ آرزو بابک بابایی وحید پویان سعید زمانی
۱۳۹۸ همینجوری نمیمونه مریم دلشاد احسان نی‌زن سعید زمانی
۱۳۹۸ با من بمون بابک صحرایی حامد حنیفی حامد حنیفی
۱۴۰۰ دیوانه می‌رقصد مریم دلشاد علیرضا مهدوی فرهاد فرهادی
۱۴۰۰ الهه ناز (آنپلاگد) کریم فکور اکبر محسنی
۱۴۰۰ همدم (آنپلاگد) افشین مقدم علیرضا افکاری
۱۴۰۰ فقط تو امین‌رضا علی‌محمدی عارف شکوری میلاد هاشمی
۱۴۰۱ آدمیت فریدون مشیری کاظم عالمی کاظم عالمی
۱۴۰۲ نرو امین‌رضا علی‌محمدی حسین قربانی عارف شکوری، سجاد علیزاده

منابع

  1. Moein Official Profile In Facebook - About Page
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «معین: شروع، حال و آینده». www.bbc.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۲.
  3. Moein Official Profile In Facebook - About Page
  4. «کنسرت موفق معین در هلند». شبکه ایرانیان هلند. ۶ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۵.
  5. هومن سازگار (۱۹۹۷موسیقی و وطن، نغه پرداز، ص. ۸۴
  6. بلور بنفش با معین
  7. «گفتگو با معین 1». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۰ آذر ۱۳۹۳.
  8. «مصاحبه با رادیو جوان Radio Javan talks with legendary singer Moein in a rare interview about his music, career, and much more». رادیو جوان. اکتبر ۲۹, ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۴.
  9. «"طنین صلح" به روایت فرخ آهی». رادیو زمانه. اکتبر ۲۹, ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۴.
  10. «واکنش وزیر فرهنگ دربارهٔ احتمال حضور معین در ایران - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۰.
  11. «گفتگو با مصطفی کیایی کارگردان فیلم «ضد گلوله»». روزنامه اعتماد، شماره 2487. ۱۳۹۱-۰۶-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۳.

پیوند به بیرون