ویکی‌پدیا

شهاب ۳

موشک بالستیک با بُرد متوسط
(تغییرمسیر از موشک شهاب)

شهاب ۳ یک موشک بالستیک میان‌برد سوخت مایع بر اساس موشک ندونگ-۱ کره شمالی است که در ایران تولید می‌شود.[۸][۹] نخستین نسخهٔ شهاب ۳ در تابستان سال ۲۰۰۳ وارد خدمت رسمی در نیروهای مسلح ایران شد. برد این موشک با کلاهک جنگی ۱۲۰۰ کیلویی تا ۱۳۰۰ کیلومتر، با کلاهک ۱ تنی تا ۱۵۰۰ کیلومتر و با کلاهک ۸۰۰ کیلویی تا ۲۱۰۰ کیلومتر اعلام شده‌است. تا پایان دهه ۲۰۰۰ این موشک مهم‌ترین اهرم فشار ایران برای دفاع از خود در برابر حملات احتمالی اسرائیل بود.[۱۰] این موشک، توسط گروه صنعتی صنام، یکی از زیرمجموعه‌های صنایع دفاعی ایران توسعه یافته‌است.[۱۱] بر پایهٔ برآورد واحد اطلاعاتی نیروی هوایی ایالات متحده، تا ژوئن ۲۰۱۷، کمتر از ۵۰ سکوی پرتاب این موشک، وارد خدمت عملیاتی شده‌است.[۱۲] بر پایهٔ بررسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، احتمال دارد که جمهوری اسلامی در اوایل دهه ۲۰۰۰، انواعی از سیستم‌های مختلف فیوز، تسلیح و شلیک را بررسی کرده باشد تا شهاب ۳ را قادر به حمل کلاهک هسته‌ای کند.[۱۳]

موشک شهاب ۳
موشک شهاب ۳ در رزمایش پیامبر اعظم ۷
نوعموشک بالستیک میان‌برد
خاستگاهایران
تاریخچه خدمت
خدمتاز ۲۰۰۳ تاکنون
تاریخچه تولید
تاریخ طراحی۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳
سازندهسازمان صنایع دفاعی ایران، سازمان فضایی ایران
ویژگی‌ها
طولحدود ۱۶ متر
قطر۱٫۲ متر

پیشینه

ویرایش

موشک شهاب ۳ از سال ۲۰۰۲ تاکنون به‌طور رسمی ساخته می‌شود. این موشک یک موشک میان برد بالستیک است که در نسخه‌های ابتدایی، ۱۳۰۰ کیلومتر برد داشت که در نسخه‌های بهینه‌سازی شدهٔ بعدی، بُرد آن به ۲۱۰۰ کیلومتر رسید. آزمایش‌های این موشک از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ ادامه داشت و سرانجام در تیرماه سال ۱۳۸۲ رسماً به آمار موشک‌های ایرانی افزوده شد. این موشک از سوخت مایع برای تهیه نیروی پیشران استفاده می‌کند. این موشک برای نخستین بار در میدان آزادی و در هفته دفاع مقدس سال ۱۳۷۷ به نمایش همگان درآمد. این موشک امروزه عملیاتی است ولی از خط تولید خارج شده‌است.

آزمایش‌ها

ویرایش

ایران حداقل ۶ آزمایش پرتاب شهاب ۳ را انجام داده‌است. در نخستین مورد، در ژوئیه ۱۹۹۸، گزارش شد که این موشک در بخش دوم پرواز خود در هوا منفجر شده‌است. دومین آزمایش، به‌طور موفقیت‌آمیز در ژوئیه ۲۰۰۰ انجام شد.[۱۴] در سپتامبر ۲۰۰۰، ایران آزمایش سوم این موشک را انجام داد که طبق گزارش‌ها، این موشک نیز بلافاصله پس از پرتاب، منفجر شد. ایران در ماه‌های مه و ژوئیهٔ ۲۰۰۲ آزمایش‌های موفقیت‌آمیز دیگری را انجام داد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ۷ ژوئیه ۲۰۰۳ گفت که ایران آزمایش نهایی شهاب ۳ را «چند هفته پیش» انجام داده‌است که «آزمایش نهایی پیش از تحویل موشک به نیروهای مسلح ایران بوده‌است».[۱۵] بر پایهٔ گزارش نیویورک تایمز، در ۹ نوامبر ۲۰۰۴، علی شمخانی، وزیر دفاع وقت ایران گفته‌است که ایران می‌تواند این موشک را به تولید انبوه برساند.[۱۶] در ۹ ژوئیه ۲۰۰۸، ایران بار دیگر نسخه‌ای از شهاب ۳ را شلیک کرد. به گفتهٔ مقامات جمهوری اسلامی، برد آن موشک، ۲۰۱۰ کیلومتر است و به یک کلاهک متعارف یک تُنی مجهز است. این آزمایش در نزدیکی تنگه هرمز انجام شد. یک وب‌سایت نظامی مستقل، این پرتاب را تجزیه و تحلیل کرد و به این نتیجه رسید که ادعاهای ایران مبنی بر آزمایش نسخه‌ای ارتقایافته از شهاب ۳ بی‌اساس است.[۱۷] نشریهٔ هاآرتس نیز با تحلیل تصاویر منتشرشده از آزمایش‌ها، گزارش داد که «جمهوری اسلامی ظاهراً تصاویر شلیک‌های آزمایشی را اصلاح کرده و در توانایی‌های تسلیحاتی خود اغراق کرده‌است و برای پوشاندن پرتاب ناموفق یکی از موشک‌ها، تصویر یک موشک دیگر را به تصویر مربوطه، افزوده‌است.[۱۸]

ویژگی‌ها

ویرایش
 
موشک شهاب ۳ ایران ۲۱۰۰ کیلومتر برد دارد.[۱۹]

وزن این موشک حدود ۱۶ تن، قطر آن ۱٫۳ متر و طول آن حدود ۱۷ متر است و می‌تواند کلاهکی به وزن ۱۰۰۰ کیلوگرم را تا مسافت ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر حمل کند. در نمونهٔ جدید این موشک که در رزمایش پیامبراعظم ۳ در سال ۱۳۸۷ آزمایش شد، برد این موشک به ۲۰۰۰ کیلومتر ارتقاء یافته‌است.[۲۰] موتور موشک شهاب۳، ۲۶۷۶۰ کیلوگرم نیروی رانش تولید می‌کند که برای طی مسافت ۲۰۰۰ کیلومتر کافی است. اگر بخواهند برد آن بیشتر شود، از کلاهک‌های کم وزن‌تر استفاده می‌کنند و به همین دلیل، وزن کلاهک‌های از ۷۶۰ تا ۱۱۵۸ کیلوگرم متفاوت است.

 
نمایش شهاب ۳ در راهپیمایی روز قدس، تهران، (۱۳۹۶)

شهاب ۳-ب

ویرایش

موشک شهاب ۳-ب، نسخهٔ بهبودیافته نسخه اولیه موشک شهاب ۳ است که دارای بردی در حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است. بر اساس ادعای منابع اطلاعاتی غربی، سازمان فضایی ایران از ابتدای سال ۲۰۰۸ میلادی، تولید انبوه موشک شهاب ۳-ب را آغاز کرده‌است. بر اساس گزارش منابع اطلاعاتی غربی، خط تولید شهاب ۳-ب دارای ظرفیت تولید ۷۵ موشک شهاب ۳-ب در سال است.[۲۱] با توجه به برد بالای این نوع موشک، بحث‌هایی در مورد استفاده احتمالی ایران از این موشک علیه اسرائیل در صورت بروز جنگ، وجود دارد.[۲۲]

کاربران

ویرایش
 

کاربران کنونی

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. ↑ Shahab-3 / Zelzal-3 fas.org
  2. ↑ "Shahab-3". (در نسخه‌های ابتدایی)
  3. ↑ https://www.nasic.af.mil/LinkClick.aspx?fileticket=F2VLcKSmCTE%3d&portalid=19
  4. ↑ "The Global Range of Iran's Ballistic Missile Program - Uzi Rubin". Archived from the original on 27 February 2022. Retrieved 27 February 2022.
  5. ↑ Toukan, Abdullah; Anthony H. Cordesman. "GCC – Iran: Operational Analysis of Air, SAM and TBM Forces" (PDF). Center for Strategic & International Studies. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 27 February 2014.
  6. ↑ Wright, David C.; Timur Kadyshev (1994). "An Analysis of the North Korean Nadong Missile" (PDF). Science & Global Security. Gordon and Breach Science Publishers S.A. 4 (2): 129–160. Bibcode:1994S&GS....4..129W. doi:10.1080/08929889408426397. Retrieved 27 February 2014.
  7. ↑ "Shahab-3".
  8. ↑ U.S. Department of Defense (2001). Proliferation: Threat and Response. DIANE Publishing. p. 38. ISBN 1-4289-8085-7.
  9. ↑ The North-Korean/Iranian Nodong-Shahab missile family b14643.de
  10. ↑ Shahab 3: an Advanced IRBM Pedro B. D. & Tom Cooper, Air Combat Information Group, Dec 18, 2003
  11. ↑ Gertz, William (1997-05-22). "Russia disregards pledge to curb Iranian missile output; Tehran, Moscow sign pacts for additional support". The Washington Times.
  12. ↑ Ballistic and Cruise Missile Threat (Report). Defense Intelligence Ballistic Missile Analysis Committee. June 2017. p. 25. NASIC-1031-0985-17. Retrieved 16 July 2017.
  13. ↑ "Shahab-3".
  14. ↑ U.S. Department of Defense (2001). Proliferation: Threat and Response (PDF). DIANE Publishing. p. 38. ISBN 1-4289-8085-7.
  15. ↑ "Iran confirms test of missile that is able to hit Israel". New York Times. 2003-07-08. Retrieved 2008-07-09.
  16. ↑ «Jane's Missiles and Rockets». web.archive.org. ۲۰۰۸-۰۸-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۶.
  17. ↑ Hess, Pamela (12 ژوئیه 2008). "Official: Iran missile tests used 'old equipment'". The AP. Archived from the original on 15 July 2008. Retrieved 27 February 2014.
  18. ↑ "Did Iran doctor an image of its missile test launch?". Haaretz. Agence France-Presse. 2008-07-11. Retrieved 2008-07-11.
  19. ↑ BBCPersian.com | ایران | آزمایش موشک جدید با برد 'دوهزار کیلومتر' در ایران
  20. ↑ مانور هوایی-دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس (بی‌بی‌سی فارسی)
  21. ↑ Report: Iran manufacturing improved missile (یدیعوت اخرونوت)
  22. ↑ By Alon Ben-David (۱۱ دسامبر ۲۰۰۸). "Iran accelerates missile production in preparation for possible conflict" (به انگلیسی). وبگاه خبرگزاری janes. p. News Story. Retrieved 11 September 2010.

پیوند به بیرون

ویرایش
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شهاب_۳&oldid=40477066»