جنگ ثنی (به عربی: موقعة الثنی) یا (موقعة المذار)، وثنی در زبان عربی به‌معنای (نهر) یعنی رودخانه است. این جنگ در سال دوازه دهم هجری (۶۳۳) میان سپاه ایران و اعراب در حمله اعراب به ایران به فرماندهی سردار نامی مسلمانان خالد بن ولید رخ داده‌است. بعد از پیروزی خالد در موقعه ذات السلاسل «هرمز» فرمانده پارسیان از اردشیر درخواست کمک نمود. اردشیر سپاهی به فرماندهی «قارن بن قارن بن قریانس» به کمک هرمز فرستاد. جیش قارن به سوی «المذار» از مدائن خارج شد. همین که به موقعهٔ (ثنی) یا «المذار» رسید، سربازانی که از جنگ (ذات السلاسل) یا زنجیر فرار کرده بودند به وی پیوستند، وأردوگاه جنگ را بر پا کردند. جیش خالد نیز به «الثنی» (المذار) رسید وآمادهٔ جنگ شدند. جنگ آغاز شد و خالد «قارن» را بکشت و اعراب بر ایرانیان تاختند و فاتح شدند. تاریخ نویسان نوشته أند که در این جنگ ۳۰ هزار تن از سربازان ایرانی کشته شدند که بیشتر آنان در «الثنی» (یعنی النهر)، «آب رودخانه» غرق شدند. وکشاورزان آن ناحیه به دادن جزیه به مسلمانان تن در دادند.

نبرد ثنی
بخشی از Campaigns of Khalid ibn al-Walid
تاریخنوامبر ۶۳۳
موقعیت
نتایج پیروزی قاطع اعراب مسلمان
طرف‌های درگیر
خلافت راشدین شاهنشاهی ساسانی شاهنشاهی ایران
مسیحی مردم عربs
فرماندهان و رهبران
خالد بن ولید Rabi'a bin Bujair 
قوا
۱۵٬۰۰۰ ۵٬۰۰۰–۱۰٬۰۰۰
تلفات و خسارات
minimal ۵٬۰۰۰

منابع

ویرایش
  • الحموی، یاقوت، ابوعبدالله، (مُعجَم اَلبُلدان) ، دارالکتب العلمیة، بیروت، لبنان، جلد یکم، چاپ سال ۱۹۹۰ میلادی به (عربی).
  • شاکر، محمود، (التّاریخ الإسْلامَی) ، المکتب الاسلامی، بیروت، چاپ سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).