نصاب‌الصبیان
نصاب‌الصبیان کتابی است که به شکل نظم، برابر فارسی بسیاری از واژه‌های عربی را بیان نموده‌است. این کتاب اثر ابونصر فراهی و نوشته سدهٔ هفتم هجری است که آن را به فرمان نظام‌الملک حسن وزیر بهرامشاه نوشت. نصاب الصبیان همانگونه که از نام آن بر می‌آید در اصل برای آموزش کودکان نوشته شده‌است اما برای هر کسی که خواهان یادگیری عربی باشد مفید است.
این منظومه با هر واژه عربی یا چند مترادف عربی یک واژه فارسی یا مترادف آنرا همراه دارد. علاوه براین مصنّف نام ماه‌های عربی و ایرانی و رومی و ترکی، و اطلاعاتی دربارهٔ اموری از قبیل زنان پیغمبر و فرزندان او دوازده امام و امثال اینها را در آن کتاب به نظم کشیده و در آخر آن آورده است.
بر «نصاب الصبیان» شروح بسیار نوشته شده از جمله می‌توان شرح «ریاض الفتیان» ابن حسام در نیمهٔ نخست سدهٔ هشتم، شرح «رافع النصاب» از احمد بن الفقیه (۸۱۸)، «کنزالفنون» از یک دانشمند در هند در سدهٔ یازدهم را نام برد.
نسخه ویراسته علامه حسن‌زاده، در محرم الحرام ۱۳۷۴، توسط کتاب‌فروشی اسلامیه، طبع و منتشر شد و بعد از آن نیز مکرر به طبع رسیده‌است.
ابونصر فراهیویرایش
محمود یا مسعود یا محمد بن ابی بکر بن حسین بن جعفر فراهی سجزی ادیب لغوی و فقیه حنفی از علمای سده هفتم هجری است. لقب او بدر الدین و کنیه او ابو نصر می‌باشد. فراهی متولد فَراه است. امروزه فراه مرکز ولایتی در کشور افغانستان است
منابعویرایش
- دانشنامه اسلامی. بازدید: ژوئن ۲۰۱۵.
- عیوضی، محمدعلی: نصاب‌الصبیان. بازدید: ژوئن ۲۰۱۵.