وَرِ جَمکرد یا وَرِ جمشید افسانه طوفانی است که قهرمان آن جمشید است.

فرگرد دوم وندیداد ویرایش

منبع:[۱]

خلاصه داستان ویرایش

این فرگرد را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: ۱ تا ۲۰ که در آن اهورا مزدا از ییمه، پسر ویونگهان، می‌خواهد که دینِ او را دریافت کند و در میان مردمان بگسترد. پس از روی‌گردانی جمشید از این کار، می‌گوید که نگاهبان مخلوقاتش باشد. جمشید این کار را انجام می‌دهد، همه مخلوقات زیاد می‌شوند، زمین بر آنان تنگ می‌گردد و او زمین را سه بار (هر بار با گذشت سی‌صد سال) می‌گستراند. در بخش دوم (۲۱ تا آخر) اهورا به جمشید خبر از فرارسیدن زمستانی سخت می‌دهد، و او را راهنمایی می‌کند تا وَری بنا کند و از هر جانور و گیاهی بهترینشان را به آن‌جا ببرد.

اسطوره ویرایش

پرسید زردشت اهورمزد را: ای اهورمزد سپندترین[الف] مِنو[ب]، دادار جهان اَستومند[پ]، ای اشو! با که نخست از مردمان همپرسیدی[ت] توِ اهورمزد بجز با منِ زردشت؟ به که فراز نمودی[ث] دین اهورائی زردشتی را؟[۲][۳][ج]

« متن با گفتگوی زرتشت و اهورامزدا آغاز می‌شود؛ زرتشت می‌پرسد که پیش از او با چه کسی گفتگو شده و دین به چه کسی نشان داده شده؛[۴][۵] پاسخ این است که به جمِ نیک‌دیدارِ خوب‌رمه[چ]. ولی او خواسته اورمزد را برای برشمردن و بُردنِ دین نمی‌پذیرد:

آنگاه به او گفتم ای زردشت منِ اهورمزد: آماده باش ای جمِ نیک‌دیدارِ ویوَنگهان برای برشمردن و بُردنِ دین من. آنگاه بمن پاسخ داد جمِ نیک‌‌دیدار ای زردشت: نی آفریده شده‌ام نی آموخته برای برشمردن و بردن دین.[ح]

سپس اورمزد از او می‌خواهد: پس جهانِ مرا فراخ کن، پس جهانِ مرا ببالان، پس باش جهان مرا پرورنده و سالار و نگهبان. جم این‌بار می‌پذیرد.[۶][۷]»

یاداشت ویرایش

  1. سپند: مقدس
  2. قوه‌ای که فکر می‌کند
  3. جسمانی
  4. گفتگو کردی
  5. نشان دادی
  6. ترجمه واژه‌به‌واژه متن اوستایی
  7. اشاره به شبان بودن
  8. ترجمه واژه‌به‌واژه متن اوستایی

پانویس ویرایش

  1. آن‌چه در زیر می‌آید به نقل از ترجمه جیمز دارمستتر در [۱] از وندیداد، آن‌گونه که در نسخه آمریکایی (۱۸۹۸) کتاب‌های مقدس شرقی ماکس مولر آمده است.
  2. مقدم، ص ۹۰.
  3. دوستخواه، جلد دوم، ص ۶۶۵.
  4. مقدم، ص ۹۰.
  5. دوستخواه، جلد دوم، ص ۶۶۵.
  6. مقدم، ص ۹۱.
  7. دوستخواه، جلد دوم، ص ۶۶۶.

منابع ویرایش

  • Müller, Max (1898), Sacred Books of the East (James Darmesteter's translation of the Vendidad).
  • the Denkard, Dk Book 8, Chapter 44.
  • Malandra, Introduction to Ancient Iranian Religion (p. 178 ff.)
  • Boyce Textual Sources for the Study of Zoroastrianism (pp. 94 ff.)
  • Bruce Lincoln Death, War, and Sacrifice (Chicago, University of Chicago Press, 1991, p. 28)
  • Mary Boyce, History of Zoroastrianism I (Leiden, Brill, 1975 second impression with corrections, pp. 92 ff.)
  • N. Oettinger, Before Noah: Possible Relics of the Flood myth in Proto-Indo-Iranian and Earlier, [in:] Proceedings of the 24th Annual UCLA Indo-European Conference, ed. S.W. Jamison, H.C. Melchert, B. Vine, Bremen 2013, p. 169–183
  • Sherman, Josepha (August 2008). Storytelling: An Encyclopedia of Mythology and Folklore. Sharpe Reference. pp. 118–121. ISBN 978-0-7656-8047-1.
  • Skjærvø, Prods Oktor. An Introduction to Zoroastrianism. 2006.
  • Corbin, Henry (1977). Spiritual Body and Celestial Earth: From Mazdean Iran to Shi'ite Iran. Princeton University Press. pp.22-23.
  • Smith, Homer W. (1952). Man and His Gods. New York: Grosset & Dunlap. pp. 128–29.
  • Leeming, David (2004). Flood | The Oxford Companion to World Mythology. Oxford University Press. ISBN 9780195156690. Retrieved 17 September 2010.
  • Lincoln, Bruce. (2013), Myth, Cosmos, and Society: Indo-European Themes of Creation and Destruction, United Kingdom: Harvard University Press, ISBN 978-0-67486-429-0
  • مقدم، محمد (۱۳۶۳). داستان جم. تهران: ایران کوده، شماره ۶.
  • دوستخواه، جلیل (چاپ اول ۱۳۷۰). اوستا: کهن‌ترین سرودهای ایرانیان. تهران: مروارید.

پیوند به بیرون ویرایش