ویروس زاده خفاش


ویروس زادهٔ خفاش به هر ویروسی گفته می‌شود که در درجهٔ نخست در بدن گونه‌های خفاش سرچشمه دارند. گونه‌های این ویروس‌ها عبارتند از: ویروس‌های کرونا، هانتا، لیسا، کرونای سارس، هاری، نیپا، ابولا، لاسا، هِنیپا و ماربرگ. ویروس‌های زاده شده از خفاش در میان مهم‌ترین ویروس‌های با قابلیت جهش و شایع شدن قرار دارند.[۱][۲][۳]

واگیر ویرایش

ویروس‌هایی که خفاش میزبان آنها است از راه گازیدگی خفاش، آب دهان، قطرات ترشحات دهان در هوا، مدفوع یا ادرار منتفل می‌شود. مانند ویروس هاری، ویروس‌هایی که به تازگی از خفاش جهش یافته‌اند می‌توانند مستقیم از خفاش به انسان منتقل شوند از جمله می‌توان به سارس، ابولا و کرونای جدید اشاره کرد.[۴][۵]

بازهٔ زمانی میان دریافت عامل بیماری‌زا تا هنگامی که بیماری خود را به صورت کامل نشان می‌دهد می‌تواند چند ساعت یا سال باشد که در این بازهٔ زمانی فرد درمان نمی‌شود و حتی آگاه نمی‌شود که دارای بیماری است. چون معمولاً افراد اصلاً متوجه نمی‌شوند که توسط یک خفاش گزیده شده‌اند یا در محلی حضور دارند که ادرار یا مدفوع خفاش در آن نزدیکی است. افرادی که در غار، زیرزمین و انبار زندگی می‌کنند بیشتر در معرض چنین مسئله ای اند.[۶][۷]

ویژگی خفاش‌ها ویرایش

باور بر این است که عادت‌های زندگی خفاش‌ها مانند زندگی دسته جمعی در یک مکان بسته (در طول روز)، چرخهٔ تولید مثل، مهاجرت و خواب زمستانی باعث می‌شود تا به صورت طبیعی میزبان مناسبی برای ویروس‌ها باشند. همچنین نسبت به دیگر پستانداران، خفاش‌ها نرخ بالاتری در دریافت عفونت‌های ویروسی دارند که این به دلیل نیمه عمر کوتاه‌تر پادتن‌ها در بدن آنها است. همچنین آنها به آسانی توسط یک ویروس می‌توانند دوباره بیمار شوند که نسبت به دیگر پستانداران بویژه انسان، سیستم ایمنی ضعیف تری دارند.[۸][۹]

خفاش‌ها نسبت به جوندگان ویرایش

خفاش‌ها نسبت به جوندگان می‌توانند میزبان شمار بیشتری از بیماری‌ها باشند و به دلیل توان پرواز و مهاجرت می‌توانند گسترهٔ بیشتری را در خطر یک بیماری قرار دهند. بویژه گونه‌هایی از خفاش مانند خفاش قهوه ای که دوست دارند در جاهایی که انسان‌ها هستند مانند زیرشیروانی زندگی کنند در حالی که جوندگان بیشتر در مکان‌های مربوط به خود زندگی می‌کنند.[۱۰][۱۱][۱۲]

ویروس‌ها ویرایش

ویروس‌های کرونا ویرایش

همه‌گیری ویروس سارس (سندرم شدید و ناگهانی دستگاه تنفسی) در سال ۲۰۰۲ و سندرم تنفسی در خاورمیانه در سال ۲۰۱۲ همگی ریشه در خفاش داشتند.[۱۳][۱۴] ویروس‌های کرونا همه RNA تک-سویه دارند و در چهار گروه آلفا، بتا، گاما و دلتا تقسیم می‌شوند که از این چهار دسته، ویروس‌های کرونای آلفا و بتا ریشه در خفاش دارند.[۱۵][۱۶][۱۷]

در سال ۲۰۲۰ یک مرکز فروش گوشت شکار (که به آن در زبان چینی یه-وه 野味 گفته می‌شود) در ووهان عامل انتشار کرونای جدید شده‌است.[۱۸] با تجزیه تحلیل ژنتکی مشخص شد که این ویروس در درجهٔ نخست در خفاش‌ها یافت می‌شود.[۱۹][۲۰]

ویروس‌های هانتا ویرایش

ویروس‌های هانتا که بیشتر در جوندگان و حشره‌خوارها یافت می‌شود در دو گونه از خفاش‌ها هم وجود دارد. ویروس مویاسوئه که از شب‌پرک موزی نزدیک روستای مویاسوئه در ساحل عاج در غرب آفریقا ناشی می‌شود و ویروس ماگبوآ که از خفاش صورت-شکافی نزدیک رود ماگبوآ در سیرالئون در سال ۲۰۱۱ ناشی شد.[۲۱][۲۲][۲۳][۲۴]

ویروس‌های هِنیپا ویرایش

این ویروس بیشتر در خفاش‌های میوه خوار مانند روباه پرنده و گونه‌های مختلف خفاش‌های کوچک دیده می‌شود.[۲۵]

ویروس هاری ویرایش

خفاش‌ها هم می‌توانند ناقل ویروس هاری باشند هرچند که ۹۹ درصد از موارد منجر به مرگ انتقال هاری توسط سگ‌ها بوده‌است.[۲۶]

منابع ویرایش

  1. Calisher, Charles H.; Childs, James E.; Field, Hume E.; Holmes, Kathryn V.; Schountz, Tony (July 2006). "Bats: Important hosts of emerging viruses". Clin Microbiol Rev. 19 (3): 531–545. doi:10.1128/CMR.00017-06. PMC 1539106. PMID 16847084.
  2. Sumibcay, L; Kadjo, B; Gu, SH; Kang, HJ; Lim, BK; Cook, JA (2012). "Divergent lineage of a novel hantavirus in the banana pipistrelle (Neoromicia nanus) in Côte d'Ivoire". Virol J. 9: 34. doi:10.1186/1743-422x-9-34. PMC 3331809. PMID 22281072.
  3. Weiss, S; Witkowski, PT; Auste, B; Nowak, K; Weber, N; Fahr, J (2012). "Hantavirus in bat, Sierra Leone". Emerg Infect Dis. 18: 159–61. doi:10.3201/eid1801.111026. PMC 3310113. PMID 22261176.
  4. Leroy, E. M.; Kumulungui, B.; Pourrut, X.; Rouquet, P.; Hassanin, A.; Yaba, P.; Delicat, A.; Paweska, J. T.; Gonzalez, J. P.; Swanepoel, R. (2005). "Fruit bats as reservoirs of Ebola virus". Nature. 438: 575–576. doi:10.1038/438575a. PMID 16319873.
  5. Li, W.; Shi, Z.; Yu, M.; Ren, W.; Smith, C.; Epstein, J. H.; Wang, H.; Crameri, G.; Hu, Z.; Zhang, H.; Zhang, J.; MacEachern, J.; Field, H.; Daszak, P.; Eaton, B. T.; Zhang, S.; Wang, L. F. (2005). "Bats are natural reservoirs of SARS-like coronaviruses". Science. 310: 676–679. doi:10.1126/science.1118391. PMID 16195424.
  6. Altringham, J. D. 1996. Bats: biology and behavior. Oxford University Press, Oxford, England.
  7. Rupprecht, C. E.; Gibbons, R. V. (2004). "Clinical practice. Prophylaxis against rabies". N. Engl. J. Med. 351: 2626–2635. doi:10.1056/nejmcp042140.
  8. Kuno, G. 2001. Persistence of arboviruses and antiviral antibodies in vertebrate hosts: its occurrence and impacts. Rev. Med. Virol. 11:165-190.
  9. Sarkar, S. K. , and A. K. Chakravarty. 1991. Analysis of immunocompetent cells in the bat, Pteropus giganteus: isolation and scanning electron microscopic characterization. Dev. Comp. Immunol. 15:423-430.
  10. Luis, AD; Hayman, DTS; O'Shea, TJ; Cryan, PM; Gilbert, AT; et al. (2013). "A comparison of bats and rodents as reservoirs of zoonotic viruses: are bats special?". Proc Biol Sci. 280: 20122753. doi:10.1098/rspb.2012.2753. PMC 3574368. PMID 23378666.
  11. Teeling, EC; Springer, MS; Madsen, O; Bates, P; O'Brien, SJ; et al. (2005). "A molecular phylogeny for bats illuminates biogeography and the fossil record". Science. 307: 580–584. doi:10.1126/science.1105113. PMID 15681385.
  12. Wang, LF; Walker, PJ; Poon, LL (2011). "Mass extinctions, biodiversity and mitochondrial function: are bats 'special' as reservoirs for emerging viruses?". Curr Opin Virol. 1: 649–657. doi:10.1016/j.coviro.2011.10.013.
  13. Memish ZA, Mishra N, Olival KJ, Fagbo SF, Kapoor V, Epstein JH, Alhakeem R, Durosinloun A, Al Asmari M, Islam A, Kapoor A, Briese T, Daszak P, Al Rabeeah AA, Lipkin WI (Nov 2013). "Middle East respiratory syndrome coronavirus in bats, Saudi Arabia". Emerg. Infect. Dis. 19 (11): 1819–23. doi:10.3201/eid1911.131172. PMC 3837665. PMID 24206838.
  14. Cui J, Eden JS, Holmes EC, Wang LF (Oct 10, 2013). "Adaptive evolution of bat dipeptidyl peptidase 4 (dpp4): implications for the origin and emergence of Middle East respiratory syndrome coronavirus". Virol. J. 10 (1): 304. doi:10.1186/1743-422X-10-304. PMC 3852826. PMID 24107353.
  15. Woo, P C Y; Lau, S K P; Lam, C S F; et al. "Discovery of seven novel mammalian and avian coronaviruses in the genus Deltacoronavirus supports bat coronaviruses as the gene source of Alphacoronavirus and Betacoronavirus and avian coronaviruses as the gene source of Gammacoronavirus and Deltacoronavirus". J Virol. 2012 (86): 3995–4008.
  16. de Groot R, Baker S, Baric R, et al. Family Coronaviridae. In: Virus Taxonomy: Ninth Report of the International Committee on Taxonomy of Viruses. San Diego, CA: Academic Press, 2012. 806–828
  17. Rota, P. A.; Oberste, M. S.; Monroe, S. S.; Nix, W. A.; Campagnoli, R.; Icenogle, J. P.; Penaranda, S.; Bankamp, B.; Maher, K.; Chen, M. H.; Tong, S.; Tamin, A.; Lowe, L.; Frace, M.; DeRisi, J. L.; Chen, Q.; Wang, D.; Erdman, D. D.; Peret, T. C.; Burns, C.; Ksiazek, T. G.; Rollin, P. E.; Sanchez, A.; Liffick, S.; Holloway, B.; Limor, J.; McCaustland, K.; Olsen-Rasmussen, M.; Fouchier, R.; Gunther, S.; Osterhaus, A. D.; Drosten, C.; Pallansch, M. A.; Anderson, L. J.; Bellini, W. J. (2003). "Characterization of a novel coronavirus associated with severe acute respiratory syndrome". Science. 300: 1394–1399. doi:10.1126/science.1085952. PMID 12730500.
  18. Nsikan, Akpan (Jan 21, 2020). "New coronavirus can spread between humans—but it started in a wildlife market". National Geographic. Retrieved 2020-01-23.{{cite news}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  19. Normile, Dennis (Jan 10, 2020). "Mystery virus found in Wuhan resembles bat viruses but not SARS, Chinese scientist says". Science. Retrieved 2020-01-23.{{cite news}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  20. Robertson, David. "nCoV's relationship to bat coronaviruses & recombination signals (no snakes)". Virological.org. Retrieved 28 January 2020.
  21. Weiss S, Witkowski PT, Auste B, Nowak K, Weber N, Fahr J, et al. Hantavirus in bat, Sierra Leone [letter]. Emerg Infect Dis [serial on the Internet]. 2012 Jan
  22. Jung YT, Kim GR. Genomic characterization of M and S RNA segments of hantaviruses isolated from bats. Acta Virol. 1995;39:231–3.
  23. Calisher, CH; Childs, JE; Field, HE; Holmes, KV; Schountz, T (2006). "Bats: important reservoir hosts of emerging viruses". Clin Microbiol Rev. 19: 531–45. doi:10.1128/cmr.00017-06. PMC 1539106. PMID 16847084.
  24. Krüger DH, Schonrich G, Klempa B. Human pathogenic hantaviruses and prevention of infection. Hum Vaccin. 2011;7:685–93.
  25. Li, Y; Wang, J; Hickey, AC; Zhang, Y; Li, Y; Wu, Y; Zhang, Huajun; et al. (December 2008). "Antibodies to Nipah or Nipah-like viruses in bats, China [letter]". Emerging Infectious Diseases. 14 (12): 1974–6. doi:10.3201/eid1412.080359. PMC 2634619. PMID 19046545.
  26. WHO Rabies Fact Sheet http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs099/en/