تب خندق
تب خندق (Trench fever) یا تب ۵ روزه(Five day fever)، نوعی بیماری غیرشایع و نسبتاً جدی است که توسط شپش منتقل می‌شود. تب خندق، کشنده نیست اما ناتوان‌کننده است[۱]. این بیماری، اولین بار در جنگ جهانی اول در بین سربازانی که در خندق‌ها بودند دیده شد و به همین دلیل تب خندق نامگذاری شد. این بیماری تاکنون به اسامی مختلفی نامگذاری شده‌است مانند تب ولهاینیا (Wolhynia fever)، تب استخوان ساق پا (shin bone fever) و بیماری هیس - ورنر (His-Werner disease). عامل این بیماری ریکتزیا کوئینتانا (Rickettsia quintana)می‌باشد که شپش آن را در موقع خونخواری می‌بلعد. نام جدید این باکتری، بارتونلا کوئینتانا (Bartonella quintana)است. عامل بیماری بر خلاف ریکتزیاهای دیگر ضرری برای شپش ندارد چون وارد سلول‌های بدن شپش نمی‌شود. در این بیماری نیز مدفوع شپش آلوده‌کننده است. انتقال بیماری مانند تیفوس اپیدمیک از طریق مدفوع آلوده شپش یا له‌شدن آن از راه زخم یا غشای مخاطی می‌باشد[۲].
| تب خندق | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | تب ولهاینیا, تب استخوان ساق پا, تب رود موز, بیماری هیس ورنر |
| تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی)، پزشکی نظامی  |
| نشانه‌ها | تب |
| دورهٔ بیماری | ۵ روز |
| علت | گزیدگی حشره ناقل |
| پیشگیری | بهداشت بدن |
| دارو | آنتی بیوتیکهای گروه تتراسایکلین‌ها |
| مرگ‌ها | به ندرت |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
بیماریزایی و انتقال ویرایش
باکتری از طریق آلوده شدن خراش‌های پوستی و زخم‌های ناشی از گزش شپش به مدفوع آلوده شپش، به انسان انتقال پیدا می‌کند. انسان به عنوان مخزن و شپش به عنوان ناقل بیماری می‌کند.
علائم بالینی ویرایش
بیماری خود را به صورت تب کلاسیک ۵ روزه نشان می‌دهد. دوره کمون، حدود ۲ هفته طول خواهد کشید. شروع ناگهانی علائم همراه با تب بالا، سردرد شدید، درد در چشم‌ها و عضلات پا و پشت بدن و حساسیت شدید در ساق پا است. عودهای متعددی اما کوتاه تر از بیماری با دوره‌های زمانی بدون تب دیده شده‌است. بهبودی ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد. مرگ بر اثر بیماری تب خندق، بسیار نادر است[۳].
تشخیص بالینی ویرایش
تست‌های سرولوژیکی (مانند تست Weil-Felix) برای تشخیص قطعی استفاده می‌شود. بیماری باید از سایر بیماری‌ها مانند تیفوس، ارلیشیوز، لپتوسپیروز، بیماری لایم، سرخک و سرخجه تمایز داده شود[۳].
درمان ویرایش
از آنتی بیوتیک تتراسایکیلین برای درمان استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل نیز استفاده کرد[۴].
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. pp. 1095. ISBN 1-4160-2999-0.
- ↑ Francis Timoney, William Arthur Hagan (1973). Hagan and Bruner's Microbiology and Infectious Diseases of Domestic Animals. Cornell University Press.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Edward Rhodes Stitt (1922). The Diagnostics and treatment of tropical diseases. P. Blakiston's Son & Co..
- ↑ Beghari S, Rolain J-M, Grau GE, et al. (2006). "Antiangiogenic effect of erythromycin: an in vitro model of Bartonella quintana infection". J Infect Dis 193 (3): 380–6.