صورتک گای فاکس (به انگلیسی: Guy Fawkes mask) نقابی برگرفته از چهرهٔ گای فاکس که یکی از مشهورترین اعضای توطئه باروت است می‌باشد. گای فاکس و دیگر اعضای گروه توطئه باروت قصد داشتند تا در ۵ نوامبر ۱۶۰۵ مجلس اعیان بریتانیا را منفجر کنند. از این ماسک در شب آتش نیز استفاده می‌شود.[۱]

یک معترض که صورتک گایدو فاکس را بر چهره زده است.

این صورتک محبوبیت زیادی در بین عام پیدا کرد و در سال ۲۰۰۵ به صورت نمادین در فیلم وی مثل وندتا استفاده شد. قبل از آن نیز در جشن‌های هالووین و شب آتش در انگلیس از آن استفاده می‌شد. همچنین گروه هکتیویسم و انانیموس این صورتک را به عنوان نماد خود برگزیدند.[۱] این صورتک نه تنها در جنبش اشغال استفاده شده، بلکه در تمامی دنیا و برای اعتراضات ضد دولتی استفاده می‌شود.

در عصر جدید ویرایش

تاکنون در بسیاری از اعتراضات مردمی، از این صورتک به عنوان نمادی به عنوان اعتراض استفاده شده‌است. برای نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خاستگاه ویرایش

توطئه باروت ۱۶۰۵ از همان ابتدا با سوزاندن عکاسی از چهره‌های غیرمعمول یادآور می‌شد.[۶] به تدریج ۵ نوامبر با عنوان شب گای فاکس شناخته شد البته بسیاری ترجیح می‌دهند از واژه «شب آتش» استفاده کنند.[۷]

در سال ۱۸۴۷ در هفته نامه لنست یادداشت‌هایی از پرونده ای دربارهٔ مرگ بر اثر وحشت منتشر شد که در آن پسری دو ساله به علت ترس از ماسک گای فاکس می‌میرد.[۸]

در سده ۲۰ میلادی، در انگلستان تعداد زیادی از صورتک گای فاکس از مقوا یا کاغذ ساخته شده و در پاییز به کودکان فروخته می‌شد یا همراه با کمیک به صورت رایگان داده می‌شد. اما در دهه ۱۹۸۰، محبوبیتش به دلیل جشن هالووین از بین رفت.[۹]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Monica Nickelsburg (July 3, 2013). "A brief history of the Guy Fawkes mask" (به انگلیسی). THE WEEK. Retrieved November 16, 2015.
  2. "Flashmob protest at MPs' expenses". BBC News. 23 May 2009. Retrieved 24 September 2010.
  3. Kwek, Glenda (14 October 2011). "V for vague: Occupy Sydney's faceless leaders". The Sydney Morning Herald Times. Retrieved 20 July 2012.
  4. Gera, Vanessa. "Poland signs copyright treaty that drew protests". Associated Press. Archived from the original on 14 March 2016. Retrieved 21 July 2012.
  5. Anonymous India to use RTI in fight against Internet censorship بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine retrieved 24 June 2012
  6. House of Commons Information Office (September 2006), The Gunpowder Plot (PDF), parliament.uk at web.archive.org, archived from the original (PDF) on 15 February 2005, retrieved 15 February 2011
  7. BBC:Festivals and Events بایگانی‌شده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. Accessed 9 November 2012
  8. The London Lancet: A Journal of British and Foreign Medical and Chemical Science, Criticism, Literature and News. Burgess, Stringer & Company. 1847. p. 37.
  9. Cannadine, David (4 November 2005), "Halloween v Guy Fawkes Day", news.bbc.co.uk, archived from the original on 12 November 2010, retrieved 7 November 2010