ویکی‌پدیا

پرگننولون

پرگننولون (انگلیسی: Pregnenolone) یک استروئید درون‌زا و پیش‌ساز/متابولیک واسطه در بیوسنتز بیشتر هورمون‌های استروئیدی، از جمله پروژسترون‌ها، آندروژن‌ها، استروژن‌ها، استروژن‌ها و گلوکز است.[۱] مینرالوکورتیکوئیدها افزون بر این، پرگننولون به خودی خود از نظر بیولوژیکی فعال است و به عنوان یک نور استروئید عمل می‌کند.

پرگننولون
نام آیوپاک ارجح

1-[(1S3aS3bS7S9aR9bS11aS)-7-Hydroxy-9a11a-dimethyl-233a3b467899a9b101111a-tetradecahydro-1H-cyclopenta[a]phenanthren-1-yl]ethan-1-one

دیگر نام‌ها

P5; 5-Pregnenolone; δ5-Pregnene-3β-ol-20-one; Pregn-5-en-3β-ol-20-one; NSC-1616

شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۱۴۵-۱۳-۱
پاب‌کم ۸۹۵۵
کم‌اسپایدر ۸۶۱۱
UNII 73R90F7MQ8
دراگ‌بانک DB02789
KEGG C01953
ChEBI CHEBI:16581
ChEMBL CHEMBL۲۵۳۳۶۳
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1

  • CC(=O)[C@H]1CC[C@@H]2[C@@]1(CC[C@H]3[C@H]2CC=C4[C@@]3(CC[C@@H](C4)O)C)C

  • InChI=1S/C21H32O2/c1-13(22)17-6-7-18-16-5-4-14-12-15(23)8-10-20(14,2)19(16)9-11-21(17,18)3/h4,15-19,23H,5-12H2,1-3H3/t15-,16-,17+,18-,19-,20-,21+/m0/s1
    Key: ORNBQBCIOKFOEO-QGVNFLHTSA-N

خصوصیات
فرمول مولکولی C21H32O۲
جرم مولی ۳۱۶٫۴۸ g mol−1
دمای ذوب ۱۹۳ °C
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Infobox references

افزون بر نقش آن به عنوان یک هورمون طبیعی، پرگننولون به عنوان یک دارو و مکمل استفاده شده‌است. برای اطلاعات در مورد پرگننولون به عنوان یک دارو یا مکمل، به مقاله پرگننولون (دارو) مراجعه کنید.

عملکرد بیولوژیکی ویرایش

پرگننولون و سولفات ۳β آن، پرگننولون سولفات، مانند DHEA، سولفات DHEA و پروژسترون، متعلق به گروهی از نورواستروئیدها هستند که در غلظت‌های بالایی در نواحی خاصی از مغز یافت می‌شوند و در آنجا سنتز می‌شوند. نورواستروئیدها بر عملکرد سیناپسی تأثیر می‌گذارند، محافظ عصبی هستند و میلینیزاسیون را تقویت می‌کنند. پرگننولون و استر سولفات آن ممکن است عملکرد شناختی و حافظه را بهبود بخشد. علاوه بر این، ممکن است اثرات محافظتی در برابر اسکیزوفرنی داشته باشند.[۲]

فعالیت بیولوژیکی ویرایش

فعالیت نورواستروئیدی ویرایش

پرگننولون یک اندوکانابینوئید آلوستریک است، زیرا یک تعدیل کننده آلوستریک منفی گیرنده CB1 است. پرگننولون در یک حلقه بازخورد منفی طبیعی علیه فعال شدن گیرنده CB1 در حیوانات نقش دارد.[۳] از آگونیست‌های گیرنده CB1 مانند تتراهیدروکانابینول، ماده اصلی فعال در حشیش، از فعال کردن کامل CB1 جلوگیری می‌کند.[۴]

مشخص شده‌است که پرگننولون با میل ترکیبی بالا و نانومولاری به پروتئین ۲ مرتبط با میکروتوبول (MAP2) در مغز متصل می‌شود.[۵][۶] برخلاف پرگننولون، سولفات پرگننولون به میکروتوبول‌ها متصل نشد. با این حال، پروژسترون و با میل ترکیبی مشابه با پرگننولون، اگرچه برخلاف پرگننولون، اتصال MAP2 به توبولین را افزایش نداد. مشخص شد که پرگننولون پلیمریزاسیون توبول را در کشت‌های عصبی القا می‌کند و باعث افزایش رشد نوریت در سلول‌های PC12 تیمار شده با فاکتور رشد عصبی می‌شود. به این ترتیب، پرگننولون ممکن است تشکیل و تثبیت میکروتوبول‌ها را در نورون‌ها کنترل کند و ممکن است هم بر رشد عصبی در طول رشد قبل از تولد و هم بر انعطاف‌پذیری عصبی در طول پیری تأثیر بگذارد.

اگرچه پرگننولون خود این فعالیت‌ها را ندارد، سولفات پرگننولون متابولیت آن یک تعدیل‌کننده آلوستریک منفی گیرنده GABAA[۷][۸] و همچنین یک تعدیل‌کننده آلوستریک مثبت گیرنده NMDA است.[۹] علاوه بر این، نشان داده شده‌است که پرگننولون سولفات کانال یونی گیرنده گذرا M3 (TRPM3) را در سلول‌های کبدی و جزایر پانکراس فعال می‌کند که باعث ورود کلسیم و متعاقب آن آزاد شدن انسولین می‌شود.

فعالیت گیرنده‌های هسته‌ای ویرایش

مشخص شده‌است که پرگننولون به عنوان آگونیست گیرنده پرگنان X عمل می‌کند.[۱۰]

پرگننولون فعالیت پروژسترونیک، کورتیکواستروئید، استروژن، آندروژن، یا آنتی آندروژن ندارد.

منابع ویرایش

  1. ↑ Henderson E, Weinberg M, Wright WA (April 1950). "Pregnenolone". J. Clin. Endocrinol. Metab. 10 (4): 455–74. doi:10.1210/jcem-10-4-455. PMID 15415436.
  2. ↑ Marx CE, Bradford DW, Hamer RM, et al. (September 2011). "Pregnenolone as a novel therapeutic candidate in schizophrenia: emerging preclinical and clinical evidence". Neuroscience. 191: 78–90. doi:10.1016/j.neuroscience.2011.06.076. PMID 21756978. S2CID 26396652.
  3. ↑ Pertwee, Roger G. (2015), "Endocannabinoids and Their Pharmacological Actions", Endocannabinoids, Handbook of Experimental Pharmacology (به انگلیسی), vol. 231, Springer International Publishing, pp. 1–37, doi:10.1007/978-3-319-20825-1_1, ISBN 978-3-319-20824-4, PMID 26408156
  4. ↑ Vallée, M. , Vitiello, S. , Bellocchio, L. , Hébert-Chatelain, E. , Monlezun, S. , Martin-Garcia, E. , Kasanetz, F. , Baillie, GL. , Panin, F. , Cathala, A. , Roullot-Lacarrière, V. , Fabre, S. , Hurst, DP. , Lynch, DL. , Shore, DM. , Deroche-Gamonet, V. , Spampinato, U. , Revest, JM. , Maldonado, R. , Reggio, PH. , Ross, RA. , Marsicano, G. , Piazza, PV. [۱], "Pregnenolone Can Protect the Brain from Cannabis Intoxication", Science, January 2014 Science 343(6166):94-8.
  5. ↑ Mellon SH (2007). "Neurosteroid regulation of central nervous system development". Pharmacol. Ther. 116 (1): 107–24. doi:10.1016/j.pharmthera.2007.04.011. PMC 2386997. PMID 17651807.
  6. ↑ Fontaine-Lenoir V, Chambraud B, Fellous A, David S, Duchossoy Y, Baulieu EE, Robel P (2006). "Microtubule-associated protein 2 (MAP2) is a neurosteroid receptor". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 103 (12): 4711–6. Bibcode:2006PNAS..103.4711F. doi:10.1073/pnas.0600113103. PMC 1450236. PMID 16537405.
  7. ↑ Wu FS, Gibbs TT, Farb DH (September 1991). "Pregnenolone sulfate: a positive allosteric modulator at the N-methyl-D-aspartate receptor". Molecular Pharmacology. 40 (3): 333–6. PMID 1654510.[پیوند مرده]
  8. ↑ Irwin RP, Maragakis NJ, Rogawski MA, Purdy RH, Farb DH, Paul SM (July 1992). "Pregnenolone sulfate augments NMDA receptor mediated increases in intracellular Ca2+ in cultured rat hippocampal neurons". Neurosci Lett. 141 (1): 30–4. doi:10.1016/0304-3940(92)90327-4. PMID 1387199. S2CID 36972583.
  9. ↑ Majewska MD, Mienville JM, Vicini S (August 1988). "Neurosteroid pregnenolone sulfate antagonizes electrophysiological responses to GABA in neurons". Neuroscience Letters. 90 (3): 279–84. doi:10.1016/0304-3940(88)90202-9. PMID 3138576. S2CID 1101046.
  10. ↑ Kliewer SA, Lehmann JM, Milburn MV, Willson TM (1999). "The PPARs and PXRs: nuclear xenobiotic receptors that define novel hormone signaling pathways". Recent Prog. Horm. Res. 54: 345–67, discussion 367–8. PMID 10548883.

پیوند به بیرون ویرایش

 

این یک مقالهٔ خرد بیوشیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پرگننولون&oldid=38900340»