پل شهرستان

قدیمی‌ترین پل اصفهان مربوط به زمان ساسانیان

پل شهرستان یا پل جی یا پل جسر حسین قدیمی‌ترین پل اصفهان روی رودخانهٔ زاینده رود است. این پل در زمان ساسانیان ایجاد گردید و در زمان دیلمیان و سلجوقیان تعمیر و مرمت شده‌است. پل شهرستان در جی قدیم در شرق اصفهان واقع شده‌است. پایه‌های آن بر روی سنگهای طبیعی کف رودخانه استوار گردیده‌است.[۱] طول پل از ستون مدور آجری تا انتهای سنگفرش قدیمی، در حدود ۱۰۵ متر و عرض آن از ۴/۲۵ تا ۵ متر متغیر است. جهت پل، شمالی - جنوبی با کمی انحراف است. پل شهرستان دارای یازده چشمه و دوازده پایه سنگی بزرگ است.[۲][۳] اما قسمت فوقانی پل که جهت عبور و مرور بوده خراب شده‌است و فقط پیاده می‌توان از روی آن عبور کرد.[۴]

پل شهرستان
Map
داخل «زاینده‌رود» قرار دارد.
نامپل شهرستان
کشورایران
استاناستان اصفهان
شهرستاناصفهان
اطلاعات اثر
نام‌های دیگرپل جی
نام‌های قدیمیپل جی
پل جسر حسین
سال‌های مرمت۱۳۵۲
کاربریپل
دیرینگیساسانیان
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۸۸۹
تاریخ ثبت ملی۱ دی ۱۳۴۸
پل شهرستان بر اصفهان واقع شده‌است
پل شهرستان
روی نقشه اصفهان
۳۲°۳۷′۳۸″شمالی ۵۱°۴۳′۰۴″شرقی / ۳۲٫۶۲۷۱۰۷۴۶۱۴۶۵۱۶۵°شمالی ۵۱٫۷۱۷۷۵۳۷۷۸۱۲۵۹۴°شرقی / 32.627107461465165; 51.71775377812594
در سال ۱۲۲۰ شمسی همزمان با حکومت محمدشاه قاجار

پل شهرستان در تاریخ ۱ دی ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۵]

موقعیت

ویرایش

پپایین پل خواجو نه کیلومتر به طرف مشرق[۱]؛ در خیابان مشتاق سوم و مجاورت منطقه جی شیر یا اردیبهشت.

این پل در واقع یک پل جنگی و نظامی بوده‌است. از نظر معماری و قدمت زمان ساختمان در مجموعه پله‌ای قدیمی ایران فقط پل دزفول و پل شوشتر با این پل برابری می‌کنند. آثار بر جای مانده مسجد جامع جی از دوران سلاجقه و مقبره الراشد بالله خلیفه عباسی[۶] و قلعه قدیمی اصفهان به نام سارویه (کهندژ) و حصار جی را در مجاورت این پل تاریخی می‌توان مشاهده کرد. در مجاورت این پل از دیر باز مردمانی زیسته‌اند که هنوز هم با پسوند فامیل شهرستانی می‌توان آنان را یافت.[۷]

مصالح به کار رفته در پل

ویرایش

سنگ، آجر، خشت، ملات[۲]

در اشعار و نوشته‌ها

ویرایش

نگارخانه

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ نیکزاد امیرحسینی، کریم (۱۳۳۸). تاریخچه ابنیه تاریخی اصفهان. پروین. ص. ۲۲۷.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «پل شهرستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۸.
  3. «پرتال شهر اصفهان/قدیمی‌ترین سازه آبی زاینده رود». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۸.
  4. «پل شهرستان». لغتنامه دهخدا. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
  5. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  6. «پل شهرستان». دانشنامه رشد. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
  7. «پل شهرستان (پل جی)». پرتال فولاد مبارکه. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
  8. «پل شهرستان». dpp.irib.ir. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.[پیوند مرده]