کانون فرهنگی و سیاسی خلق ترکمن

کانون فرهنگی و سیاسی مردم ترکمن (ترکمنی: Türkmen Halk Medenli we Syýasy Ojak) که با عنوان ستاد مرکزی شوراهای ترکمن‌صحرا نیز شناخته می‌شد، یک گروه مارکسیست–لنینیست مستقر در گنبدکاووس، ایران بود.

کانون فرهنگی و سیاسی خلق ترکمن
نام دیگرستاد مرکزی شوراهای ترکمن‌صحرا
تاریخ فعالیت۱۳۵۷–۱۳۵۸
کشورایران
مقرگنبد کاووس، استان گلستان ، ایران
روزنامهائل‌گوجی
مناطق فعالیتترکمن‌صحرا
ایدئولوژیکمونیسم
مارکسیسم-لنینیسم
سوسیالیسم دهقانی
جایگاه سیاسیچپ رادیکال
متحدانسازمان چریک‌های فدایی خلق ایران
مخالفاننظام جمهوری اسلامی ایران
درگیری‌ها و جنگ‌هادوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران

این سازمان بلافاصله پس از انقلاب ۱۳۵۷ تأسیس شد و ترکمن‌های ایرانی را که عمدتاً پیرو اسلام سنی بودند بسیج کرد. این سازمان از نظر گرایش سیاسی سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران ارتباط نزدیک داشت.[۱][۲] این دو سازمان دو شورش مسلحانه‌ای را در ترکمن‌صحرا علیه حکومت پس از انقلاب به راه انداختند.[۳] مرحله اول در ۶ فروردین ۱۳۵۸ در تلاش برای مطالبه اصلاحات ارضی محلی آغاز شد، اما به زودی با میانجیگری دولت موقت ایران، آتش‌بس برقرار شد.[۳] مرحله دوم در بهمن ۱۳۵۹ بین دو طرف شروع شد، اما توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرکوب شد.[۲][۳] آدم‌ربایی و قتل رهبران این گروه منجر به ضربه بزرگی به سازمان شد که دیگر نتوانست به کار خود ادامه دهد.[۱]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Sultan-Qurraei, Hadi (2008). "Turkmen and Turkaman Sahra". In Kamrava, Mehran; Dorraj, Manochehr (eds.). Iran Today: An Encyclopedia of Life in the Islamic Republic. 2. Greenwood Press. p. 489 (به انگلیسی). شابک ۹۷۸-۰-۳۱۳-۳۴۱۶۱-۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Lob, Eric (2020), Iran's Reconstruction Jihad: Rural Development and Regime Consolidation after 1979, Cambridge University Press, p. 76, ISBN 978-1-108-48744-3
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Yarshater, Ehsan, ed. (28 March 2016) [7 December 2015]. "FADĀʾIĀN-E ḴALQ". Encyclopædia Iranica. Bibliotheca Persica Press. Retrieved 1 August 2016.