کریستینای ایرانی
کریستینا (سریانی: ܟܪܣܛܝܢܐ، Kresṭīnā)،[۱] که به نام یزدوی زاده شد، یک نجیب‌زادهٔ ساسانی و شهید مسیحی است.
کریستینای ایرانی | |
|---|---|
 تصویر کریستینای ایرانی | |
| شهید | |
| زادهٔ | حدود سده ششم میلادی ایران ساسانی |
| درگذشتۀ | حدود ۵۵۹ میلادی ایران ساسانی |
| تکریم‌شده در | کلیسای مشرق کلیسای کاتولیک کلیسای ارتدکس شرقی کلیسای ارتدکس مشرقی |
| قدیس‌شدن | پیش از اجماع |
| بزرگداشت | ۱۳ مارس (کلیسای کاتولیک، کلیسای ارتدکس سریانی) ۱۴ مارس (ارتدکس شرقی) |
| نمادها | نخل شهید صلیب |
| قدیس حامی | ایران |
کریستینا اهل منطقه باجرمی کرکوک بود.[۲][۳] پدرش، یزدین، پسر مهرزبیروی، فرماندار نصیبین بود. او از آیین زرتشتی خارج و به مسیحیت و کلیسای مشرق گروید. او به دلیل خودداری از ازدواج با یک نجیب‌زاده کشته شد و میان مسیحیان به عنوان یک شهید باکره مورد احترام قرار می‌گیرد.[۲][۴] مطابق یک تذکره شهدای یونانی، او با ضربه‌های میله کشته شد.[۲] تاریخ دقیق مرگ او ناشناخته است اما احتمالاً در دوران حکومت خسرو انوشیروان (حکومت از ۵۳۱ تا ۵۷۹) بوده‌است.[۳][۵]
بابای بزرگ (مرگ در ۶۲۸) کمی پس از مرگ او زندگی‌نامه‌اش را به سریانی نوشت که امروز فقط دیباچه آن باقی مانده‌است. از آنجا که آخرین اثر قدیس‌نگاری تا پیش از کریستینا مربوط به جرج ایزلایی (شهید در ۶۱۵) است، احتمالاً بابای زندگی‌نامه کریستینا را پس از آن تاریخ نوشته‌است.[۴][۳] به گفته بابایی، او «در هنگامی که کافر بود» یزدوی نامیده می‌شد، اما «در آغاز تولد جدید خود به عنوان نشانه زندگی، کریستینا نامیده شود، نامی که نباید از آن گذشت».[۱]
یاد کریستینا در ۱۳ مارس در کلیسای کاتولیک و کلیسای ارتدکس سریانی گرامی داشته می‌شود.[۲] شهیدشناسی رومی او را این گونه توصیف می‌کند: «در ایران، قدیس کریستینا، شهیدی بود که با میله شلاق خورد و در زمان سلطنت خسرو یکم ایران به شهادت رسید.»[۶] در کلیسای ارتدکس گرجی، در اوایل سده هفتم میلادی، روز روزه او برابر با ۱۵ مارس بود؛ هرچند در برخی از نسخه‌های تقویم کلیسایی یوحنای زوسیموس در سده دهم، ۱۴ مارس را برای این کار در نظر گرفته شده‌است.[۷] سیناکساریون قسطنطنیه‌ی کلیسای ارتدکس شرقی نیز ۱۴ مارس را در نظر می‌گیرد.[۲]
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Jeanne-Nicole Mellon Saint-Laurent et al. , "Christine Yazdouy (text) — ܟܪܣܛܝܢܐ ܝܙܕܘܝ " in Bibliotheca Hagiographica Syriaca Electronica (2015).
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ Jean Maurice Fiey, Saints Syriaques (Darwin Press, 2004), pp. 59–60.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Gerrit J. Reinink, "Babai the Great's Life of George and the Propagation of Doctrine in the Late Sasanian Empire", Portraits of Spiritual Authority (Brill, 1999), p. 172n.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ David Wilmshurst, The Martyred Church: A History of the Church of the East (East and West Publishing, 2011), p. 87.
- ↑ Wilmshurst (2011), p. 494, puts her death around 600, but Fiey (2004) proposes she died much earlier (around 363).
- ↑ "Martyrologium Romanum" (Libreria Editrice Vaticana, 2001 شابک ۸۸−۲۰۹−۷۲۱۰−۷)
- ↑ Christina-Yazdoi, martyr in Persia, The Cult of Saints in Late Antiquity (University of Oxford, 2017).
خواندن بیشتر ویرایش
- P. Bedjan, ed. , Acta Martyrum et Sanctorum, IV (Paris, 1894), pp. 201–207. An edition of Babai's fragmentary biography.