کَهور کَور (نام علمی: Prosopis) نام چند گونه از درختان صحرایی که تقریباً در سراسر دشت‌ها و جویبارها، و پایهٔ کوه‌های مناطق خشک جهان دیده می‌شود. گاه تعداد محدودی در قلهٔ کوه‌ها نیز یافت می‌شود.[۳][۴]

کهور
Prosopis caldenia, a species of central آرژانتین.
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده): آوندداران
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گل‌دار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): گل‌سرخ‌داران
راسته: باقلاسانان
تیره: باقلاییان
زیرخانواده: ارغوانیان
سرده: کهور
کارل لینه[۱]
گونه نماد
کهور ایرانی
گونه‌ها

کهور ایرانی
کهور پاکستانی
کهورک
کهور درختچه‌ای

درخت کهور در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران، هند، استرالیا، آمریکای لاتین، آفریقای جنوبی و در صحرای سوزان امارات متحده عربی می‌روید و توانایی تحمل سخت شرایط آب و هوایی را داشته و در شرایط دشوار کم‌آبی، با درصد شوری زمین در حد آب دریا نیز رشد می‌یابد و با کمترین توجه، بیشترین سایه را در شرایط اقلیمی گرمسیری فراهم می‌آورد. شاخه‌های کج و معوج و عدم ریزش انبوه برگ آن در زمستان در سرزمین‌های گرمسیری، آن را درخت انتخابی شهری این اقلیم‌ها معرفی نموده‌است از این درخت در خوزستان جهت مقابله با ریزگردها استفاده میشود.[۳][۴]

درختی است کهن‌سال به ارتفاع قریب به ۱۰ متر و گاه ارتفاعش تا بیست متر نیز رسیده‌است. در بعضی از مناطق صحرایی، شاید بیش از هزار سال عمر کند.[۴]

شاخه‌های این درخت سفید کمی مایل به خاکستری است.[۴]

تغذیه دام

ویرایش

از شاخه‌های سبز درخت کُوِر برای تغذیهٔ دام مخصوصاً بز، گوسفند، گاو و شتر استفاده می‌شود، میوه درخت کُوِر مانند لوبیا چینی، اما باریکتر است که از آن هم برای تغذیهٔ دام استفاده می‌کنند. این درخت در تمام فصلهای سال سرسبز است.[۳][۴]

استفاده از چوب درخت کُوِر

ویرایش

از چوب درخت کُوِر گاهی برای ساخت ابزارآلات کشاورزی، صنایع دستی و زغال استفاده می‌شده‌است. به علت عدم مقاومت چوب کُوِر در برابر عوامل طبیعی، چوب کُنار که محکم تر است جای چوب کُوِر را گرفته‌است.[۳][۴]

درختان کُوِر یا کَهور و پوشش فضای سبز آن را در سطح جهان بی نظیر قلمداد کرده‌اند و بعضی از جهانگردان آن را برتر از فضای سبز جزایر هاوایی و کارائیب توصیف نموده‌اند.[۳][۴]

کُور در فرهنگ جنوب

ویرایش

بر اساس پژوهش‌های جدید، درخت «کَهور» (کُوِر) که در فرهنگ «مردم جنوب» حداقل ریشه‌ای صد ساله دارد و در آثار سدید السلطنه کبابی و سفرنامه‌های جهانگردان از آن یاد شده‌است، نه تنها موجب ایجاد چهره‌ای بیابانی و نامطلوب در سطح شهر نمی‌شود،[۳][۴] بلکه در بسیاری از شهرهای جهان، از این درخت در چیدمان مناظر شهری استفاده شده‌است و بسیاری از بلوارها و ساختمان‌های مرکزی و اصلی شهر نیز در پناه درخت پر سایهٔ «کَهور» (کُوِر) جای گرفته‌اند. این درخت از طرف انجمن مناظر مزیلاوالی آمریکا، به عنوان درخت منظره‌ای شهری انتخاب و معرفی شده‌است. پوشش سبز دانشگاه آریزونای آمریکا از گونه‌های این درختچه تشکیل یافته و ساختمان‌های منحصربه‌فرد این دانشگاه را در خود پناه داده‌اند.[۳][۴]

  • موضعی در عمان که به سبب زیادی درخت «غاف» یا همان «کهور» در آن، بدین اسم نامیده شده است. «عبیداللّه بن الحر» گفته است:[۵]
جَعَلت قُصُورالأزد مابین مَنبج الی الغاف من وادی العُمان المَصُوب
بلاد نَفَت عنها العَدُو سُیُوفُنا و صفرة عنها نازح الدار اَجنَب

گونه‌ها

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. "Prosopis L." Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 1999-03-05. Retrieved 2009-12-31.
  2. "Prosopis L." TROPICOS. Missouri Botanical Garden. Retrieved 2009-12-31.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ دکتر:العوده، الغفلی، راشد، (الأشجار المعمرة فی الامارات) العروبة للنشر: بیرت، چاب دوم، انتشار سال ۱۹۸۵ میلادی. (به عربی)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ ۴٫۸ محمدیان، کوخردی، محمد، “ «به یاد کوخرد» “، ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی
  5. «عبیداللّه بن الحر» شاعر البادیة العمانیة

فهرست منابع و مآخذ

ویرایش
  • دکتر:العوده، الغفلی، راشد، (الأشجار المعمرة فی الامارات) العروبة للنشر: بیرت، چاب دوم، انتشار سال ۱۹۸۵ میلادی. (به عربی).
  • «عبیداللّه بن الحر» شاعر البادیة العمانیة
  • محمدیان، کوخردی، محمد، “ «به یاد کوخرد» “، ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.