گز (درخت)
سردهای از گزیان
گـَز یا گِز (نام علمی: Tamarix) سردهای است از تیره گزیان. گز درختی شورپسند بومی مناطق خشک اوراسیا و آفریقاست و شامل ۵۵ گونه بوده که حدود ۳۵ گونهٔ آن در خاورمیانه و ۲۳ گونه از آن در ایران یافت میشود.[۱]
گز (درخت) | |
---|---|
گز (درخت)، Tamarix | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | گیاهان |
(طبقهبندینشده): | گیاهان گلدار |
(طبقهبندینشده): | دولپهایهای نو |
راسته: | میخکسانان |
تیره: | گزیان |
سرده: | گز |
پراکندگی در ایران
ویرایشحدود ۲۳ گونه درخت گز در ایران میروید که مشهورترین آنها:
- شاهگز تنومندترین و کهنسالترین گونه که گاهی از ۱۵ متر هم فراتر میرود.
- کورگز (گز شاهی) نوع نسبتاً بلند اما باریکتر از شاه گز
- شورگز (گز سنبله بلند) در حواشی رودها ودرههای شور میروید.
- یلقون (با اسم علمی تاماریکس پالازی) که در حوالی کرج یافت میشود.
- تاماریکس تتراندر که در حوالی شیراز میروید.
- تمیس که در جنگلهای شمالی ایران دیده میشود.[۲]
شاهگز گونه خاص و مشهور گز در جنوب ایران، درختی است کهنسال، این درخت به علت رسیدن ریشهاش به آب سطحی زمین عمر طولانی دارد، گویند که در بعضی مناطق گرمسیر[۳] بیش از هزار سال عمر کرده است. غالباً بیشترین ارتفاع این درخت به ۱۰ تا ۱۵ متر میرسد.[۳] گز درختی است دارای برگهایی باریک، نوک تیز و فشرده به هم و شورمزه دارد که حتی مورد تغذیه حیوانات نیز قرار نمیگیرد.[۳]
گونهها
ویرایش
|
|
در شاهنامه
ویرایشدر نبرد رستم و اسفندیار، رستم، با راهنماییِ سیمرغ، با تیری از چوب درخت گز بر چشمِ اسفندیار زد.
منابع
ویرایشدر ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ گز (درخت) موجود است.
- ^ کتاب: محمدیان، کوخردی، محمد، “ «به یاد کوخرد» “، ج۲. چاپ ششم، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- محمدیان، کوخردی، محمد، “ «به یاد کوخرد» “، جلد دوم. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.