گلادیوس (به لاتین: [ˈɡɫad̪iʊs̠]) واژه ای لاتین به معنای «شمشیر» (از هر نوع) است، اما در معنای محدود آن، به شمشیر سربازان پیاده روم باستان اشاره دارد. شمشیرهای رومی باستان اولیه شبیه شمشیرهای یونانیان بود که گزیفه یا زیفه (xiphe (جمع؛ مفرد xiphos)) نامیده می‌شد. با این حال، از قرن ۳ قبل از میلاد، رومیان شمشیری را به کار بردند که توسط سلتیبری‌ها در اواخر جنگهای پونیک در هیسپانیا استفاده می‌شد، که در لاتین به عنوان gladius hispaniensis یا «شمشیر اسپانیایی» شناخته می‌شود.[۱]

گلادیوس
Replica pseudo-Pompeii gladius
نوعشمشیر
خاستگاهروم باستان، as gladius, based on the Celtiberian gladius hispaniensis.
تاریخچه خدمت
خدمتسده ۳ام پیش از میلاد – سده ۳ام پس از میلاد
استفاده‌شده توسطRoman foot soldiers during wars
جنگ‌هاجمهوری روم و امپراتوری روم
ویژگی‌ها
وزن۰٫۷–۱ کیلوگرم (۱٫۵–۲٫۲ پوند)
طول۶۰–۸۵ سانتیمتر (۲۴–۳۳ اینچ)
طول تیغه۴۵–۶۸ سانتیمتر (۱۸–۲۷ اینچ)
عرض۵–۷ سانتیمتر (۲٫۰–۲٫۸ اینچ)

نوع تیغهIron of varying degrees of carbon content, pointed, double-edged
نوع قبضهWood, bronze or ivory

یک لژیونر کاملاً مجهز رومی بعد از اصلاحات گائوس ماریوس به یک سپر (اسکتوم)، یک یا دو نیزه (پیلا)، شمشیر (گلادیوس)، خنجر (پوجیو) و شاید در دوره امپراتوری بعدی به یک نوع دارت به نام پلومبارت یا پلومبات (plumbatae) مسلح بود. به‌طور متعارف، سربازان قبل از اینکه درگیر جنگ نزدیک شوند، پیلا را پرت می‌کردند تا سپرهای دشمن را از کار بیندازند و تشکیلات دشمن را مختل کنند، و سپس گلادیوس را در دست می‌گرفتند.[۲]

منابع ویرایش

  1. Penrose, Jane (2008). Rome and Her Enemies: An Empire Created and Destroyed by War. Osprey Publishing. pp. 121–122. ISBN 978-1-84603-336-0.
  2. Vegetius De Re Militari 2.15.