اختلال مصرف ماری‌جوانا

اختلال مصرف ماری‌جوانا (به انگلیسی: Cannabis use disorder (CUD)) یا اعتیاد به ماری‌جوانا (به انگلیسی: Marijuana Addiction) بر مبنای تعریف راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (نسخهٔ پنجم) و آی‌سی‌دی-۱۰، نوعی اختلال روانی است که در آن فرد با وجود مشکلاتی که مصرف ماری‌جوانا برایش به وجود می‌آورد، نمی‌تواند مصرف آن را متوقف کند.[۲][۳]

اختلال مصرف ماری‌جوانا
نام‌های دیگراعتیاد به ماری‌جوانا
کاهش جریان خون در قشر پیش‌پیشانی مصرف‌کنندگان نوجوان[۱]
تخصصروان‌پزشکی
نشانه‌هاوابستگی به تی‌اچ‌سی و داشتن علائم ترک مانند ملال (اضطراب، تحریک‌پذیری، اختلالات خلقی، خوددگربینی، بی‌قراری), اختلال خواب، مشکلات گوارشی و کاهش اشتها
دورهٔ معمول آغازاحتمال پیشرفت به سوء مصرف مواد دیگر
عوامل خطرمصرف زیاد و مصرف در نوجوانی
درمانروان‌درمانی
داروهیچ داروی تأییدشده‌ای ندارد.
طبقه‌بندی و منابع بیرونی

تحقیقات نشان داده‌اند که اعتیادآوری ماری‌جوانا کمتر از تنباکو، الکل، کوکائین و هروئین، اما اندکی بالاتر از سیلوسایبین، مسکالین و ال‌اس‌دی است.[۴]

علائم وابستگی

ویرایش

طبق پژوهش هال و همکاران[۵] با نقل از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات ذهنی،[۶][۷] "مشخصهٔ اصلی وابستگی به ماده ترکیبی از علائم شناختی، رفتاری و فیزیولوژیک است که نشان می‌دهد فرد به مصرف ماده علی‌رغم مشکلات قابل توجه مرتبط با مصرف ماده ادامه می‌دهد. " بر اساس این تعریف، چنانچه سه یا بیشتر از سه تا از معیارهای زیر در یک دورهٔ ۱۲ ماه مشاهده شوند، گفته می‌شود که فرد به مادهٔ مذکور وابستگی پیدا کرده است:

  • ظاهر شدن تحمل دارویی
  • * نیاز به افزایش مقدار مادهٔ مصرفی برای دستیابی به لذت پیشین
  • * کاسته شدن از اثرات ماده بر فرد مصرف‌کننده هنگام مصرف مقدار مشابه با قبل.
  • ظاهر شدن نشانه‌های ترک
  • * ظاهر شدن علائم ترک نظیر بی‌خوابی، یا دشواری در به خواب رفتن، ویار کردن، خستگی، از دست دادن اشتها، دشواری در تمرکز، تعریق، افت خُلق، افزایش دمای بدن، افسردگی، تحریک‌پذیری، و خشم.[۸]
  • * از همان ماده یا ماده‌ای مشابه برای رهایی یا جلوگیری از علائم ترک استفاده شود.
  • ماده در مقداری بیشتر از سابق یا به مدتی طولانی‌تر از آنچه فرد تصمیم داشته است مصرف شود.
  • تلاش ناموفق برای توقف مصرف یا تمایل دائم به مصرف یا تصمیمات پیوسته برای کنترل مصرف
  • وقت زیادی صرف بدست آوردن ماده شود.
  • به دلیل استفاده از ماده فعالیت‌های اجتماعی، شغلی یا تفریحی قطع شده یا کاهش یابد.
  • فرد علی‌رغم آگاهی از مشکلات تنانی یا روانی در اثر مصرف ماده، همچنان به مصرف ماده ادامه دهد.

شواهد و مدارک

ویرایش
  • بادنی و همکاران اظهار می‌کنند که «مطالعات بالینی و همه‌گیرشناختی نشان می‌دهد که وابستگی به ماری‌جوانا- و به همراه آن ظاهر شدن نابهنجاری روانی-اجتماعی قابل‌توجه- یک پدیدهٔ نسبتاً رایج است. پژوهش‌های پایه توانسته است یک سیستم عصب-زیستی ویژه برای عملکرد کانابینویدها شناسایی کند. پژوهش‌های انجام شده بر روی انسان و سایر جانوران نشان داده است که نشانگان ترک قابل توجه در میان مصرف‌کنندگان حرفه‌ای ماری‌جوانا نسبتاً شایع است.»[۹] علاوه بر این، اقدامات بالینی برای درمان وابستگی به ماری‌جوانا نشان می‌دهند که وابستگی به این ماده در مقایسه با وابستگی به سایر مواد بهتر درمان می‌شود.[۹]
  • شواهد و مدارکی وجود دارد که برخی از مصرف‌کنندگان حرفه‌ای این ماده به آن وابستگی پیدا می‌کنند. یک پژوهش بر روی ۵۰۰ مصرف‌کنندهٔ حرفه‌ای نشان داد که تلاش برای توقف مصرف با تجربهٔ یک یا چند علائم نظیر بی‌خوابی، خستگی، از دست دادن اشتها، افسردگی، تحریک‌پذیری، و خشم همراه است.[۸] مصرف طولانی‌مدت ماری‌جوانا هم باعث تغییرات دارویی-جنبشی (pharmacokinetic)(تغییر در چگونگی جذب، توزیع و سوخت و ساز و خروج ماده) می‌شود و هم منجر به تغییرات دارویی-پویایی (pharmacodynamic) (چگونگی برهمکنش ماده با سلول‌های هدف) می‌شود. این تغییرات هم باعث می‌شود تا کاربر ماده برای رسیدن اثر خوشایند سابق مجبور به مصرف میزان مادهٔ بیشتری شود (که به آن افزایش تحمل دارویی) گفته می‌شود، و هم باعث تقویت سیستم سوخت و ساز بدن برای ترکیب و دفع ماده به شکلی کارآمدتر می‌شود.[۱۰]
  • پژوهش ملی استرالیا بر سلامت ذهنی[۱۱] نشان داد که تقریباً ۲۰۰ هزار نفر (۲٫۲٪ جمعیت بزرگسال این کشور) گونه‌ای از وابستگی به ماری‌جوانا یا مصرف منظم ماری‌جوانا را تجربه کرده‌اند. سوئیفت و همکاران[۱۱] تخمین زده‌اند که این رقم معادل حدود یکی از هر سه نفر افرادی است که در ۱۲ ماه گذشته ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند. طبق پژوهش سوئیفت، هال و تسون (۲۰۰۱)،[۱۲] ۴ علامت اصلی که توسط افراد وابسته به ماری‌جوانا گزارش می‌شود عبارتند از:
  1. علائم ترک یا استفاده از ماری‌جوانا برای تسکین علائم ترک (۸۸٪)
  2. تمایل مداوم به مصرف و تلاش‌های ناموفق برای کنترل مصرف (۸۶٫۹٪)
  3. ظاهر شدن تحمل دارویی (۷۲٫۶۹٪
  4. استفاده از ماری‌جوانا در مقادیر بالا یا برای مدت زمانی بیشتر از آنچه فرد در ابتدا تصمیم داشته است. (۶۲٫۸٪)
  • درصد مصرف‌کنندگان وابسته به ماری‌جوانا پایین‌ترین میزان در بین مواد غیرقانونی است.[۱۳][۱۴]
  • شواهد و مدارک نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا می‌توانند دچار تحمل دارویی نسبت به اثرات THC شوند و همچنین نشانه‌های ترک را تجربه کنند. ایجاد تحمل دارویی نسبت به رفتاری و روانی THC هم در نوجوانان و هم در مطالعات جانوری مشاهده شده است.[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹] دلیل ایجاد شدن تحمل دارویی به THC به نظر می‌رسد تغییر در عملکرد گیرنده‌های کانابینوید باشد.[۱۷][۲۰]

عوامل مسئول در وابستگی به ماری‌جوانا

ویرایش

هال و همکاران نتیجه گرفتند که حدود یک نفر از هر ده نفری که ماری‌جوانا را امتحان می‌کند تا اندازه‌ای به این ماده وابستگی پیدا می‌کند.[۲۱] برای کسانی که به‌طور مکرر از ماری‌جوانا استفاده می‌کنند این احتمال از یک در پنج به یک به سه می‌رسد و برای کسانی که به‌طور ورزانه از این ماده استفاده می‌کنند با احتمال یک در دو در معرض بیشترین خطر برای وابستگی به این ماده قرار دارند.[۲۱]

  • نتایج بدست آمده از یکی از بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین پژوهش‌ها نشان می‌دهد که اثرات مصرف ماری‌جوانا بر سلامتی کاربران حرفه‌ای - که دو یا بیش از دو سیگاری به‌طور روزانه و برای چندین سال مصرف می‌کنند- مبهم و نامعلوم است.[۲۲]
  • شواهد و مدارک روزافزون حاکی از آن است که کسانی که مصرف این ماده را در سنین پایین آغاز می‌کنند و کسانی که به‌طور مکرر از این ماده استفاده می‌کنند در معرض بیشترین خطرات قرار دارند.[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]
  • پژوهش‌های انجام شده حاکی از آن است که مصرف ماری‌جوانا در سنین پایین یک معیار قوی برای پیش‌بینی بروز مشکلات مرتبط با ماری‌جوانا در سال‌های بعد است.[۲۳][۲۴]
  • طبق پژوهش کوپلند، گربر و سوئیفت،[۲۷] اصلی‌ترین عواملی که خطر وابستگی به ماری‌جوانا را افزایش می‌دهند عبارتند از مصرف مکرر در سنین نوجوانی، ناسازگاری شخصیتی، آشفتگی عاطفی، مراقبت والدینی ضعیف، بیرون افتادن از مدرسه، ارتباط با هم‌سالانی که ماده مصرف می‌کنند، ترک خانه در سنین پایین، مصرف روزانه‌ی سیگار، دسترسی آسان به ماری‌جوانا. محققان نتیجه گرفته‌اند که تجربه‌ی مثبت در اولین دفعات مصرف یک معیار خوب برای پیش‌بینی وابستگی متعاقب به این ماده است، و اینکه پیش‌زمینه‌ی ژنتیکی نیز در ایجاد مشکل در رابطه با مصرف این ماده نقش ایفا می‌کند.[۲۷]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Jacobus, Joanna; Goldenberg, Diane; Wierenga, Christina E.; Tolentino, Neil J.; Liu, Thomas T.; Tapert, Susan F. (2012-08-01). "Altered cerebral blood flow and neurocognitive correlates in adolescent cannabis users". Psychopharmacology (به انگلیسی). 222 (4): 675–684. doi:10.1007/s00213-012-2674-4. ISSN 1432-2072. PMC 3510003. PMID 22395430.
  2. National Institute on Drug Abuse (2014), The Science of Drug Abuse and Addiction: The Basics, archived from the original on 1 April 2022, retrieved 17 March 2016
  3. Gordon AJ, Conley JW, Gordon JM (December 2013). "Medical consequences of marijuana use: a review of current literature". Current Psychiatry Reports (Review). 15 (12): 419. doi:10.1007/s11920-013-0419-7. PMID 24234874. S2CID 29063282.
  4. "Relative Addictiveness of Various Substances". Druglibrary.org. Retrieved 2011-04-20.
  5. Hall, W. , Degenhardt, L. , Lynskey M. , The health and psychological effects of cannabis use National Drug and Alcohol Research Centre University of New South Wales. Publications approval number 2970. ISSN 1322-5049
  6. American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Fourth Edition)Washington, D.C. , American Psychiatric Association
  7. American Psychiatric Association (1987) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (Third Edition revised)Washington, D.C. , American Psychiatric Association
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Laino, Charlene (7 May 2008). "Withdrawal Symptoms From Smoking Pot?". CBS News. Retrieved 2009-09-05.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Budney, A J. , Moore, B A. , Development and consequences of cannabis dependence. Journal of Clinical Pharmacology, 2002; 42: 28S-33S
  10. J.E. Joy, S. J. Watson, Jr. , and J.A. Benson, Jr, (1999). Marijuana and Medicine: Assessing The Science Base. Washington, D.C. : National Academy of Sciences Press. ISBN 0-585-05800-8.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Swift, W. ; Hall, W. ; Teesson, M. (2001). "Cannabis use and dependence among Australian adults: results from the National Survey of Mental Health and Wellbeing". Addiction 96 (5): 737–748. DOI:10.1046/j.1360-0443.2001.9657379.x. PMID 11331032.
  12. Swift, W. ; Hall, W. ; Teesson, M. (2001). "Characteristics of DSM-IV and ICD-10 cannabis dependence among Australian adults: results from the National Survey of Mental Health and Wellbeing". Drug and Alcohol Dependence 63 (2): 147–153. DOI:10.1016/S0376-8716(00)00197-6. PMID 11376919.
  13. Vendetti, J. ; McRee, B. ; Miller, M. ; Christiansen, K. ; Herrell, J. ; The Marijuana, Treatment Project Research Group (2002). "Correlates of pretreatment drop-out among persons with marijuana dependence". Addiction 97: 125–134. DOI:10.1046/j.1360-0443.97.s01.8.x. PMID 12460134.
  14. Substance Abuse and Mental Health Services Administration. (2007). Results from the 2006 National Survey on Drug Use and Health: National findings (NSDUH Series H-32), Rockville, Maryland, United States: Department of Health and Human Services (DHHS Publication No. SMA 07-4293).
  15. Jessor, Richard; Jessor, Shirley L. (1977). Problem behavior and psychosocial development: a longitudinal study of youth. Boston: Academic Press. ISBN 0-12-384750-8.
  16. Donovan JE, Jessor R (December 1985). "Structure of problem behavior in adolescence and young adulthood". Journal of Consulting and Clinical Psychology 53 (6): 890–904. DOI:10.1037/0022-006X.53.6.890. PMID 4086689.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Newcomb MD, Bentler PM (February 1989). "Substance use and abuse among children and teenagers". The American Psychologist 44 (2): 242–8. DOI:10.1037/0003-066X.44.2.242. PMID 2653136.
  18. Rutter, M. (1988). Longitudinal data in the study of causal processes: Some uses and some pitfalls. Cambridge: Cambridge University Press.
  19. Newcomb, M. D. & Bentler, P. (1988). Consequences of adolescent drug use. California: Sage Publications. ISBN 0-8039-2847-5.[
  20. Fergusson DM, Lynskey MT, Horwood LJ (August 1996). "The short-term consequences of early onset cannabis use". Journal of Abnormal Child Psychology 24 (4): 499–512. DOI:10.1007/BF01441571. PMID 8886945.
  21. ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Hall, W., Degenhardt, L. and Lynskey, M. (2001). The Health and Psychological Effects of Cannabis Use. (National Drug Strategy Monograph Series, no. 44). Canberra: Commonwealth Department of Health and Ageing
  22. "San Francisco Huffington post - Marijuana And Lungs study". Retrieved 10 Jan 2012.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Coffey, C.; Lynskey, M.; Wolfe, R.; Patton, G.C. (2000). "Initiation and progression of cannabis use in a population-based Australian adolescent longitudinal study". Addiction 95 (11): 1679–1690. DOI:10.1046/j.1360-0443.2000.951116798.x. PMID 11219371.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Coffey, C.; Carlin, J.B.; Lynskey, M.; Li, N.; Patton, G.C. (2003). "Adolescent precursors of cannabis dependence: findings from the Victorian Adolescent Health Cohort Study". British Journal of Psychiatry 182 (4): 330–336. DOI:10.1192/bjp.182.4.330.
  25. Fergusson, D.M.; Horwood, L.J. (1997). "Early onset cannabis use and psychosocial adjustment in young adults". Addiction 92 (3): 279–296. DOI:10.1111/j.1360-0443.1997.tb03198.x. PMID 9219390.
  26. Fergusson, D.M.; Horwood, L.J.; Swain-Campbell, N. (2002). "Cannabis use and psychosocial adjustment in adolescence and young adulthood". Addiction 97 (9): 1123–1135.
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ Copeland, J., Gerber, S., Swift, W., Evidence-based answers to cannabis questions a review of the literature. National Drug and Alcohol Research Centre University of New South Wales A report prepared for the Australian National Council on Drugs, December 2004

پیوند به بیرون

ویرایش