اسلام آمریکایی

اسلام آمریکایی اصطلاحی است که توسط روح‌الله خمینی برای توصیف نوعی اسلام جعلی استفاده می‌شد. این اصطلاح، بعدها کاربرد گسترده‌تری پیدا کرد و حتی در منازعات سیاسی مورد استفاده قرار گرفت.

روح‌الله خمینی از این اصطلاح به‌صورت عامی بهره می‌گیرد. وی اسلام آمریکایی را شامل مواردی چون: «اسلام اشرافیت»، «اسلام ابوسفیان»، «اسلام ملاهای کثیف درباری»، «اسلام مقدس نماهای بی‌شعور حوزه‌های علمی و دانشگاهی»، «اسلام نکبت و ذلت»، «اسلام پول و زور»، «اسلام فریب و سازش و اسارت»، «اسلام حاکمیت سرمایه و سرمایه داران بر مظلومین و پابرهنه‌ها» ذکر می‌کند. وی این اصطلاح را در برابر اسلام ناب محمدی، اسلام پابرهنگان و محرومان قرار می‌دهد.

اسدالله بیات درک نوشته‌های علی شریعتی را مدیون متمایزسازی «اسلام ناب محمدی» و «اسلام آمریکایی» توسط خمینی دانسته‌است.

همچنین امروزه اسلام آمریکایی را به چهار شاخهٔ تندروی غرب ستیز، سکولار، راست دینی اسلامی و عرفان‌های دروغین تقسیم می‌کنند.

پیشینه

پیشینه این واژه سیاسی به دوران اول انقلاب سال ۱۳۵۷، هنگامی‌که سید روح‌الله خمینی در صحبت‌هایش از اسلام و نظام حاکم بر شیخ‌نشینان عرب در خلیج فارس و عربستان سعودی با عبارت منادیان «اسلام آمریکایی» اشاره کرد بازمی‌گردد.

دیدگاه سیدقطب

سید قطب در سال ۱۹۴۹م دربارهٔ اسلام آمریکایی اذعان کرده بود که: "اسلامی را که آمریکا و همپیمانانش برای شرق می‌خواهند، آن اسلامی نیست که در مقابل استعمار و طاغوت مقاومت کند، بلکه از دیدگاه آنان اسلامی خوب است که فقط در مقابل کمونیسم قیام نماید و آن را برنتابد.

آنها نمی‌خواهند اسلام حکومت کند و حکومت اسلامی را تحمل نمی‌کنند، زیرا که اگر اسلام حکومت تشکیل داد، ملت‌ها را به شکلی دیگر - برخلاف میل آمریکا - تربیت می‌کند و آنگاه است که مردم می‌دانند که باید صاحب قدرت باشند، استعمارگر را نپذیرفته و طردش نمایند، و می‌فهمند که کمونیسم وبائی است مانند استعمار و هر دو دشمن و تجاوزگرند.

آمریکا و همپیمانانش برای شرق "اسلامی آمریکایی" می‌خواهند که فقط به عدم زاد و ولد، حضور زنان در پارلمان و شکننده‌های وضو فتوا دهد و هرگز در مورد اوضاع اجتماعی، اقتصادی و نظام مالی ما بحث نکنند و در مسائل سیاسی، قومی و آنچه که ما را باهم وصل می‌کند و خلأها را برطرف می‌سازد، نه سخن بگویند و نه فتوایی صادر کنند و قانون گذاری، صدور حکم بر مبنای اصول و ثوابت اسلامی و تفوّق طلبی برای اسلام ممنوع است و نوشتن، سخن گفتن و صدور فتوا در آن مورد جواز ندارد".

دیدگاه ریچارد نیکسون

رئیس‌جمهور اسبق آمریکا ریچارد نیکسون در سال ۱۹۸۸م. در کتاب «فرصت را دریابیم»، غرب - از آمریکا تا روسیه - را بر اتحاد علیه «مسلمانانِ بنیادگرا» فراخوانده و گوشزد کرده بود که این نوع مسلمانان به دنبال مسائلی اند از قبیل:

1. بازآفرینی گذشته به معنی احیای تمدن سابق اسلامی.
2. تطبیق و اجرای کامل شریعت و قوانین اسلامی.
3. معتقد اند که اسلام شامل دین و دولت است - و جدایی دین از سیاست را نمی‌پذیرند -.

۴- با وجود اینکه آنان به گذشته می‌نگرند، اما از گذشته برای ساختن آینده الهام می‌گیرند. آنها محافظه کار نبوده بلکه انقلابی اند.

دیدگاه فوکویاما

"فرانسیس فوکویاما" (به انگلیسی: Yoshihiro Francis Fukuyama) فیلسوف و نظریه‌پرداز استراتژی آمریکا " در اوائل سال ۲۰۰۲م. در مورد پروژه "اسلام آمریکایی" گفت: "اسلام در جهان، تنها تمدنی است که با مدرنیسم غربی مشکل دارد - و آن را نمی‌پذیرد -، جهان اسلام در سال‌های اخیر مأمن ظهور حرکت‌های اصولگرایانه ای بوده که سیاست‌های غربی را نمی‌پذیرند که هیچ، بلکه اساس مدرنیسم که نظام لائیک و غیر دینی است را رد می‌کنند. پس باید تحول اساسی از درون اسلام آغاز گردد. مسلمانان باید موضع خود را مشخص کنند که آیا با مدرنیسم و حاکمیت لائیک می‌خواهند کنار بیایند و با مسالمت زندگی کنند؟ یا خیر؟".

دیدگاه سید علی خامنه ای

از دیدگاه رهبر جمهوری اسلامی ایران، علی خامنه ای، اسلام آمریکایی، چیزی تحت عنوان اسلام نامیده می‌گردد که «در خدمت منافع قدرتهای استکباری و توجیه‌گر اقدامات آنها می‌باشد»؛ و «بهانه‌ای به منظور انزوای اهل دین و عدم پرداختن آنان به مسائل مسلمین..»؛ «ابزاری با هدف جداسازی قسمت عمده‌ای از احکام اجتماعی- سیاسی اسلام از مجموعه دین و منحصر نمودن دین به مسجد» محسوب می‌شود. از دیدگاه وی: اسلام آمریکایی همان «اسلام انسانهای بی‌درد و بی‌سوزی محسوب می‌گردد که به جز به خویشتن و رفاه حیوانی خودشان اندیشه نمی‌کنند»؛ «خداوند و دین از نظر چنین اسلامی (اسلام-آمریکایی) همانند سرمایهٔ تجار، وسیله‌ای به منظور زراندوزی یا قدرت‌طلبی می‌باشد و تمام آیه‌های قرآنی و روایتهایی را که برخلاف میل و منفعت آنها باشد، بی‌محابا به سوی فراموشی سوق می‌دهند یا با حالتی وقیحانه تأویل می‌نمایند». از دیدگاه وی: اسلام آمریکایی، در واقع همان اسلام سلاطین و رؤسایی محسوب می‌شود که…».

جستارهای وابسته

• سید روح‌الله خمینی
• اسلام در ایالات متحده آمریکا
• سید قطب

پیوند به بیرون

• تقابل اسلام ناب با اسلام آمریکایی
• اسلام آمریکایی و شاخصه‌های آن