انجمن خانواده‌های دادخواه آبان

یک نهاد مدنی

انجمن خانواده‌های دادخواه آبان، یک نهاد مدنی مستقل جهت دادخواهی کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران است که ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ اعلام موجودیت کرد. این انجمن متشکل از جمعی از خانواده‌هایی است که فرزندان آنها در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران کشته شدند و به هیچ جریان و حزب سیاسی وابستگی ندارد. هدف از تشکیل این انجمن «یادآوری جنایات رخ داده در آبان ۹۸، مستندسازی و تشکیل پرونده برای دادخواهی آن قتل‌عام» عنوان شده‌است.[۱]

پیشینه ویرایش

اعتراضات ضد حکومتی آبان ۹۸ که در ابتدا در واکنش به خبر افزایش ناگهانی قیمت بنزین شعله‌ور شد، به‌شدت سرکوب شد و صدها کشته و زخمی برجای گذاشت. خبرگزاری رویترز آمار جان‌باختگان این اعتراضات را که گفته شد در بین آنها تعدادی کودک نیز بوده‌اند، حدود ۱۵۰۰ نفر اعلام کرد. حکومت جمهوری اسلامی برای خاموش کردن صدای دادخواهی، مادران، پدران و بستگان جان‌باختگان را به زندان انداخت. برخی مانند منوچهر بختیاری و ناهید شیرپیشه، والدین پویا بختیاری در زندان به سر می‌برند.[۱]

بر اساس سازمان عفو بین‌الملل دست‌کم ۳۰۴ نفر در اعتراضات سراسری آبان ۹۸ کشته شدند. سازمان حقوق بشر ایران، مستقر در نروژ نیز شمار جان باختگان را دست‌کم ۳۲۴ نفر اعلام کرد. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور سابق ایران در دولت حسن روحانی، سال ۱۳۹۹ آمار کشته‌شدگان این اعتراضات را بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر اعلام کرد.[۲]

دادگاه بین‌المللی مردمی آبان یک دیوان مردم‌نهاد در لندن بود که با ابتکار سه سازمان حقوق بشر ایران، عدالت برای ایران و با هم علیه اعدام برپا شد و ۲۵۰ نفر در این دادگاه دربارهٔ جنایات جمهوری اسلامی شهادت دادند. این دادگاه در تیرماه ۱۴۰۱ نتیجه بررسی‌های خود را اعلام کرد و براساس رای این دادگاه ۱۶۰ نفر از مقامات جمهوری اسلامی به جنایت علیه بشریت متهم شدند.[۱]

این دادگاه محاکمه ۱۳ نفر از مقامات جمهوری اسلامی را ضروری دانست که عبارتند از سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت ایران، علی شمخانی، دبیر وقت شورای امنیت ملی، سید ابراهیم رئیسی، رئیس وقت قوه قضائیه ایران، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور وقت، حسین اشتری، فرمانده کل نیروی انتظامی، حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، غلامحسین سلیمانی، رئیس سازمان بسیج، حسن کرمی، فرمانده یگان‌های ویژه ناجا، حبیب‌الله جان‌نثاری، جانشین فرمانده یگان‌های ویژه ناجا، لیلا واثقی، فرماندار وقت شهر قدس، عبدالکریم گراوند، فرماندار بوشهر، و محمد محمودآبادی، فرماندار سیرجان.[۱]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «انجمن "خانواده‌های دادخواه آبان خونین ۹۸" اعلام موجودیت کرد». دویچه‌وله فارسی. ۲۳ خرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۳.
  2. «انجمن خانواده‌های دادخواه آبان می‌گوید تلاش دارد تا «دادگاهی عادلانه شکل بگیرد»». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۳ خرداد ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۳.