مانیْفِسْت (به انگلیسی: Manifesto) و (به فرانسوی: Manifeste) یا بیانیّه[۱] متنی است که یک شخص یا گروه از آن برای بیان اصول، عقاید و اهداف خود خطاب به مردم استفاده می‌کند. اعتبار بیانیه‌ها، با توجه به بیان‌کنندهٔ آن‌ها و مطالب بیان‌شده سنجیده می‌شود، که به دو دستهٔ رسمی و غیررسمی طبقه‌بندی می‌گردد.

به‌ نوشتهٔ فرهنگ عمید، مانیفست یک نوشتار است که در آن، یک گروه یا حزب، نظریه سیاسی، اجتماعی، مذهبی، فلسفی، هنری یا ادبی خود را اعلام می‌کنند.[۲]

مانیفست هنری توسط بنیانگذاران یک سبک یا مکتب جدید هنری، خطاب به هنرمندان دیگر و همچنین مردم است. این مانیفست‌ها معمولاً تعیین‌کنندهٔ خط‌مشی‌ها و اصول و عقاید پیشروان یک سبک یا مکتب به‌شمار می‌آیند.

واژه‌شناسی

ویرایش

واژه «مانیفست» از زبان فرانسوی به ایران و زبان فارسی راه یافته است و یک وام‌واژه از زبان فرانسوی محسوب می‌شود. در انگلیسی به آن «مانیفستُ» (manifesto) می‌گویند که از زبان ایتالیایی گرفته شده‌است که خودش از زبان لاتین و واژهٔ «مانیفستوم» (manifestum) گرفته شده‌بود.

مانیفست‌های سرشناس

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «بیانیه» [عمومی] هم‌ارزِ «manifesto, manifeste (fr.)»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ بیانیه)
  2. فرهنگ عمید