جام برندگان جام آسیا

جام برندگان جام آسیا یا جام در جام آسیا (به انگلیسی: Asian Cup Winners Cup) یک تورنمنت سالیانه فوتبال بود که با الگوبرداری از جام برندگان جام اروپا از سال ١٩٩٠ تا ۲۰۰۲ بین قهرمانان جام های حذفی کشورهای آسیا برگزار می‌شد. قهرمان این مسابقات برای دستیابی به سوپرجام آسیا با قهرمان جام باشگاه های آسیا مسابقه می‌داد. این رقابت بعد از انجام ۱۲ دوره انحلال یافت و از آن پس قهرمان جام حذفی هر کشور آسیایی به رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا راه پیدا می‌کند.

جام برندگان جام آسیا

سال بنیان‌گذاری	۹۱–۱۹۹۰
سال تعطیلی	۲۰۰۲
سرزمین	آسیا (ای‌اف‌سی)
آخرین قهرمان	الهلال (۲ قهرمانی)
موفق‌ترین باشگاه	الهلال یوکوهاما مارینوس (نیسان) (۲ قهرمانی)
وبگاه	the-afc.com

تیم‌های عربستانی با ۶ قهرمانی در این جام رکورد دار هستند و پس از آن تیم‌های ژاپنی با ۵ قهرمانی در رده دوم قرار دارند و ایران هم با ۱ قهرمانی در رده سوم است. الهلال عربستان و یوکوهاما مارینوس ژاپن هر کدام با ۲ قهرمانی موفق‌ترین هستند. در بین تیم‌های ایرانی نیز تیم پرسپولیس با ۱ قهرمانی و ۱ نایب قهرمانی پرافتخارترین باشگاه ایرانی و سومین تیم پرافتخار در این رقابت هاست.

آغاز شدن

در آغاز دهه ۱۹۹۰ میلادی، کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم به برگزاری تورنمنت جدیدی در کنار جام باشگاه‌ های آسیا گرفت؛ بدین ترتیب رقابت‌های جام برندگان جام آسیا با حضور قهرمانان جام حذفی کشورهای آسیایی رسما تأسیس شد و به مدت ۱۲ فصل پیاپی هم برگزار گردید و از سال ۲۰۰۲ میلادی با ادغام و ترکیب این جام با جام باشگاه های آسیا، لیگ قهرمانان آسیا تشکیل شد.

انحلال

در سال ۲۰۰۲ با تصمیم کنفدراسیون فوتبال آسیا مبنی بر تغییرات در ساختار رقابت‌های باشگاهی آسیا، جام در جام آسیا منحل شد و از ادغام این جام و جام باشگاه های آسیا، لیگ قهرمانان آسیا راه اندازی شد. مسابقات لیگ قهرمانان آسیا صرفا برای کشورهای قدرتمند و درجه یک فوتبال در آسیا برگزار می‌شود. همچنین از سال ۲۰۰۴ تورنمنت دیگری با نام ای اف سی کاپ برای کشورهای سطح پایینتر و درجه دوم فوتبال در قاره آسیا شکل گرفت که در آن مسابقات، قهرمانان لیگ و جام حذفی این کشورها حضور می یابند. لازم به ذکر است این رقابت ها ادامه جام در جام آسیا محسوب نمی شود زیرا جام در جام پس از ادغام با جام باشگاه های آسیا، منجر به تاسیس مسابقات لیگ قهرمانان آسیا شد.

فینال‌های جام برندگان جام آسیا

در ۴ دوره نخست این جام، دیدار نهایی به صورت رفت و برگشتی میان تیم‌های فینالیست برگزار می‌شد اما پس از آن و تا پایان این تورنمنت فینال همواره به صورت تک بازی و به میزبانی یکی از دو تیم فینالیست و یا در کشوری بی طرف برگزار گشت.

دیدارهای پایانی این جام به شرح زیر است:

فصل	قهرمان	نتیجه	نایب قهرمان	مکان
۱۹۹۰-۹۱	پرسپولیس	۱–۰ (مجموع)	المحرق	دو فیناله
۱۹۹۱-۹۲	یوکوهاما مارینوس (نیسان)	۶–۱ (مجموع)	النصر	دو فیناله
۱۹۹۲-۹۳	یوکوهاما مارینوس (نیسان)	۲–۱ (مجموع)	پرسپولیس	دو فیناله
۱۹۹۳-۹۴	القادسیه	۶–۲ (مجموع)	ساوت چاینا	دو فیناله
۱۹۹۴-۹۵	یوکوهاما فلگلز	۲–۱	الشعب	شارجه
۱۹۹۵	بلمار هیراتسوکا	۲–۱	الطلبه	ورزشگاه میتسوزاوا، یوکوهاما
۱۹۹۶-۹۷	الهلال	۳–۱	ناگویا گرامپوس	ورزشگاه ملک فهد، ریاض
۱۹۹۷-۹۸	النصر	۱–۰	سوون سامسونگ	ورزشگاه ملک فهد، ریاض
۱۹۹۸-۹۹	الاتحاد	۳–۲	چونام دراگونز	ورزشگاه ملی، توکیو
۱۹۹۹-۰۰	شیمیزو اس-پالس	۱–۰	الزورا	چیانگ‌مای
۲۰۰۰-۰۱	الشباب	۴–۲	دالیان شید	جده
۲۰۰۱-۰۲	الهلال	۲ – ۱	چونبوک هیوندای موتورز	دوحه

آمارها و رکوردها

رده‌بندی کشورها

در جدول زیر رتبه‌بندی کشورهای آسیایی بر پایه شمار قهرمانی و نایب قهرمانی‌های آن‌ها در جام برندگان جام باشگاه‌های آسیا نشان داده شده‌ است.

کشور	قهرمان	نایب قهرمان
عربستان سعودی	۶	۱
ژاپن	۵	۱
ایران	۱	۱
کره جنوبی	۰	۳
عراق	۰	۲
بحرین	۰	۱
هنگ کنگ	۰	۱
امارات متحده عربی	۰	۱
چین	۰	۱

رده‌بندی باشگاهی

در جدول زیر رده‌بندی باشگاه‌های آسیا بر پایه شمار قهرمانی و نایب قهرمانی‌های آن‌ها در جام برندگان جام باشگاه‌های آسیا نشان داده شده ‌است.

تیم	قهرمان	نایب قهرمان	سال قهرمانی	سال نایب قهرمانی
الهلال	۲	۰	۱۹۹۷، ۲۰۰۲
یوکوهاما مارینوس (نیسان)	۲	۰	۱۹۹۲، ۱۹۹۳
پرسپولیس	۱	۱	۱۹۹۱	۱۹۹۳
النصر	۱	۱	۱۹۹۸	۱۹۹۲
القادسیه	۱	۰	۱۹۹۴
یوکوهاما فلگلز	۱	۰	۱۹۹۵
بلمار هیراتسوکا	۱	۰	۱۹۹۶
الاتحاد	۱	۰	۱۹۹۹
شیمیزو اس-پالس	۱	۰	۲۰۰۰
الشباب	۱	۰	۲۰۰۱
المحرق	۰	۱		۱۹۹۱
ساوت چاینا	۰	۱		۱۹۹۴
الشعب	۰	۱		۱۹۹۵
الطلبه	۰	۱		۱۹۹۶
ناگویا گرامپوس	۰	۱		۱۹۹۷
سوون سامسونگ	۰	۱		۱۹۹۸
چونام دراگونز	۰	۱		۱۹۹۹
الزورا	۰	۱		۲۰۰۰
دالیان هایچانگ	۰	۱		۲۰۰۱
چونبوک هیوندای موتورز	۰	۱		۲۰۰۲

مربیان برنده

در جدول زیر فهرست مربیان برنده جام برندگان جام آسیا نشان داده شده‌ است.

سال	باشگاه	مربی
۹۱–۱۹۹۰	پرسپولیس	علی پروین
۹۲–۱۹۹۱	نیسان	هیدهیکو شیمیزو
۹۳–۱۹۹۲	نیسان	هیدهیکو شیمیزو
۹۴–۱۹۹۳	القادسیه	جان پیوارنیک
۹۵–۱۹۹۴	یوکوهاما فلگلز	آنتونیو کارلوس دا سیلوا
۹۶–۱۹۹۵	بلمار هیراتسوکا	شیگهارو اوئکی
۹۷–۱۹۹۶	الهلال	میرکو یوزیچ
۹۸–۱۹۹۷	النصر	ژان فرناندز
۹۹–۱۹۹۸	الاتحاد	دیمیتری داویدوویچ
۲۰۰۰–۱۹۹۹	شیمیزو اس-پالس	استیو پریمان
۰۱–۲۰۰۰	الشباب	کارلینهوس
۰۲–۲۰۰۱	الهلال	پرتغال آرتور جورج

نمایندگان ایران و عملکرد آن‌ها

فصل	نماینده ایران	نتیجه	توضیح
۱۹۹۰–۹۱	پرسپولیس تهران	قهرمان	پرسپولیس در دیدار نهایی المحرق بحرین را در تهران شکست داد
۱۹۹۱–۹۲	ملوان بندر انزلی	حذف در یک چهارم	ملوان در دیدار با الرمثا اردن پس از دو بازی با نتیجه ۱–۱ و ۰–۰ به دلیل قانون گل زده در خانه حریف در مرحله یک چهارم پایانی حذف شد
۱۹۹۲–۹۳	پرسپولیس تهران	نایب قهرمان	پرسپولیس در دیدار پایانی از یوکوهاما مارینوس (نیسان) ژاپن شکست خورد
۱۹۹۳–۹۴	پرسپولیس تهران	حذف در یک چهارم	پرسپولیس در دو بازی رفت و برگشت در مجموع ۲–۳ به العربی قطر باخت و حذف شد.
۱۹۹۴–۹۵	جنوب اهواز	حذف در یک چهارم	جنوب اهواز در دیدار با الشعب امارات پس از دو بازی با نتیجه ۰–۰ و ۱–۱ به دلیل قانون گل زده در خانه حریف در مرحله یک چهارم پایانی حذف شد
۱۹۹۵–۹۶	بهمن کرج	حذف در یک چهارم	بهمن در دو بازی رفت و برگشت در مجموع ۲–۱ به الطلبه عراق باخت و حذف شد.
۱۹۹۶–۹۷	استقلال تهران	چهارم	استقلال در مرحله نیمه نهایی پس از یک بازی ۰–۰ با ضربات پنالتی ۴–۵ به الهلال عربستان باخت.
۱۹۹۷–۹۸	برق شیراز	دور دوم	برق در دو بازی رفت و برگشت در مجموع ۲–۳ به پلیس عراق باخت و حذف شد.
۱۹۹۸–۹۹	پاس تهران	دور دوم	پاس در دو بازی رفت و برگشت در مجموع ۲–۱ به الطلبه عراق باخت و حذف شد.
۱۹۹۹–۲۰۰۰	استقلال تهران	دور دوم	استقلال در دو بازی رفت و برگشت در مجموع ۲–۱ به الاتحاد عربستان باخت و حذف شد.
۲۰۰۰–۰۱	استقلال تهران	چهارم	استقلال در نیمه نهایی ۲–۳ به الشباب عربستان باخت.
۲۰۰۱–۰۲	فجر سپاسی شیراز	دور یکم	فجر سپاسی در دیدار با السد قطر پس از دو بازی با نتیجه ۱–۱ و ۱–۱ با ضربات پنالتی ۳–۵ باخت و حذف شد.

جستارهای وابسته

• لیگ قهرمانان آسیا
• سوپرجام آسیا
• ای‌اف‌سی کاپ
• جام باشگاهی آفریقا–آسیا
• باشگاه‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Asian Cup Winners Cup». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.

پیوند به بیرون

• جام برندگان جام آسیا در rsssf